Ευρωεκλογές, γεωπολιτική και τηλεοπτικά πάνελ: υπηρετεί ο τρέχον “πολιτικός” διάλογος έναντι του οφέλους του πολίτη;

Λίγες εβδομάδες πριν τις Ευρωεκλογές και ο πολιτικός αναβρασμός τροφοδοτείται από ζητήματα υψίστης σημασίας μεν (βλ. Ουκρανία, Ισραήλ, Ελληνοτουρκικά, Βόρεια Μακεδονία), χαμηλής όμως δυνατότητας αντιμετώπισής τους από τα τηλεοπτικά πολιτικά (και όχι μόνο) πάνελς. Για να γίνω πιο συγκεκριμένος, τα σημαντικά αυτά ζητήματα, δεν μπορούν παρά να αποτελούν αντικείμενο για άκοπες πολιτικές συζητήσεις, αφού συμπεράσματα για ζητήματα σαν και αυτά, απαιτούν πολυσύνθετες ασκήσεις πολιτικής που ξεφεύγουν κατά πολύ από τις δυνατότητες ανάλυσης μέσα από ένα πάνελ συζήτησης. Ταυτόχρονα, εξυπηρετούν (ίσως και άθελά τους) τους στόχους κέντρων που επιζητούν διαρκώς τον φόβο και την τρομοκρατία των πολιτών, μέσω πραγματικών ζητημάτων, αλλά με γενικές και χαώδεις πολλές φορές αναλύσεις, που τελικά επιτείνουν τη σύγχυση και το αίσθημα ανασφάλειας στον πολίτη. Θυμηθείτε αν κάποια φορά που παρακολουθήσατε ένα τέτοιο πάνελ, βγήκατε σοφότεροι ή έστω ανακουφισμένοι από όσα ακούσατε. Κι αυτό δεν πρέπει να σας κάνει να νιώθετε άσχημα ή ότι δεν καταλάβατε κάτι από τα διαλαμβανόμενα. Το αντίθετο, γιατί πέρα από την είδηση (κάθε είδηση) αυτή καθαυτή, η προσπάθεια εύρεσης λύσεων γεωπολιτικού χαρακτήρα και διπλωματίας μέσα από ένα τηλεοπτικό ή ραδιοφωνικό πάνελ καταργεί κάθε επιστημονική πρακτική.

Ταυτόχρονα, άλλα σοβαρά και επείγοντα ζητήματα για τα οποία μπορούν να διατυπωθούν απόψεις και να αντιπαρατεθούν πολιτικές θέσεις, καθώς και για το οποία απαιτείται η συμμετοχή των πολιτών και η διαβούλευση, μένουν στο παρασκήνιο. Μένουν στο παρασκήνιο δηλαδή όχι λόγω της μη αξίας τους, αλλά σκόπιμα, είτε γιατί δεν μπορεί ο εκάστοτε κυβερνώντας να τα διαχειριστεί, είτε για να τα διαχειριστεί εν κρυπτώ, αποφασίζοντας μακριά από τα “αδιάκριτα” βλέμματα των πολλών. 

Τέτοια παραδείγματα είναι και αυτά της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, καθώς και της Πρόληψης και Ανθεκτικότητας των Δασών της χώρας μας. Και στις δύο περιπτώσεις, παρά το αυστηρό πλαίσιο της ΕΕ, η Ελλάδα (όπως κάθε Κράτος-Μέλος), έχει το προνόμιο να σχεδιάζει και να υλοποιεί εφαρμοστικά μέτρα και δράσεις. Όταν τα μέτρα και οι δράσεις αποτυγχάνουν, αμέσως τα πυρά κατευθύνονται προς την ΕΕ και την Πράσινη Συμφωνία (κάτι που φυσικά έγινε και σε άλλα κράτη).

Ο ρόλος των κομμάτων της αντιπολίτευσης και συγκεκριμένα του ΠΑΣΟΚ είναι να μπορέσει να προβάλει τα σημαντικότατα προβλήματα που επηρεάζουν την καθημερινότητά μας και επισκιάζονται από κρίσεις και καταστροφές για τις οποίες πρέπει να λαμβάνονται μέτρα προτεραιότητας, αλλά χωρίς να καταστρέφονται προσπάθειες και κεκτημένα δεκαετιών. Θυμηθείτε απλά παραδείγματα που έχουν συμβάλει στην ευημερία των κοινωνιών μας, όπως η προστασία και βελτίωση των υδατικών πόρων, η προστασία της βιοποικιλότητας, οι απαγορεύσεις επικίνδυνων τροφίμων, φαρμάκων, υλικών και ουσιών, η βελτίωση των εκπομπών ρύπων από αυτοκίνητα και βιομηχανίες κ.ά. 

Όλα αυτά, ειδικά για τις νεότερες γενιές είναι αυτονόητα να υπάρχουν. Δεν είναι καθόλου όμως έτσι. Αρκεί η παραμικρή μεταβολή για να υπάρξει κατάρρευση αυτών των κεκτημένων, που περιλαμβάνουν μαζί με τα παραπάνω, την ελευθερία των μετακινήσεων, του εμπορίου, των συναλλαγών που βελτίωσαν εντυπωσιακά την καθημερινότητα του Έλληνα τα τελευταία 40 χρόνια. Και μαντέψτε ποιος καραδοκεί όπως πάντα στη γωνία, η σκιά του λαϊκισμού, των εύκολων πλην ανέφικτων λύσεων, και της άκρας δεξιάς. Και αυτό πιστέψτε με δεν το λέω ως φόβητρο, αλλά ως μια πραγματικότητα που τη ζούμε σε όλο και περισσότερες χώρες στην ΕΕ.

Γι’ αυτό λοιπόν πρέπει να συμμετέχουμε και να αγωνιστούμε, ώστε να μην ξεπεράσουμε το σημείο καμπής, για την απώλεια των κεκτημένων του καλώς ή κακώς επονομαζόμενου δυτικού τρόπου ζωής.   

Παναγιώτης Δημόπουλος

Καθηγητής Πανεπιστημίου Πατρών