Διασύνδεση ενεργειακών κοινοτήτων με το δίκτυο στις λιγνιτικές περιοχές της Αρκαδίας και ειδικά της Μεγαλόπολης ζητά ο Κωνσταντινόπουλος

Τετάρτη, 26 Ιουνίου 2024 09:50

Ο βουλευτής Αρκαδίας Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος κατάθεσε ερώτηση στη Βουλή προς τους Υπουργούς Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Σκυλακάκη και Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών κ. Χατζηδάκη ζητώντας από την Κυβέρνηση να αναλάβει πρωτοβουλίες για τη σοβαρή ενίσχυση και τη διασύνδεση με το δίκτυο των ενεργειακών κοινοτήτων στις λιγνιτικές περιοχές της Αρκαδίας και ειδικά της Μεγαλόπολης.

Αναλυτικά η ερώτηση:

ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς:	Τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θ. Σκυλακάκη
	τον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, κ. Κ. Χατζηδάκη

ΘΕΜΑ: Θα αναλάβει η Κυβέρνηση πρωτοβουλίες για τη σοβαρή ενίσχυση και τη διασύνδεση με το δίκτυο των ενεργειακών κοινοτήτων στις λιγνιτικές περιοχές της Αρκαδίας και ειδικά της Μεγαλόπολης;

Στο σχέδιο δράσης της ΕΕ για τα δίκτυα που δημοσιεύτηκε στα τέλη του 2023 προβλέπεται ότι η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας αναμένεται να αυξηθεί κατά 60 % περίπου από σήμερα έως το 2030. Επιπλέον προβλέπει ότι επειδή τα δίκτυα θα πρέπει να ενσωματώσουν μεγάλο ποσοστό μεταβλητών μορφών ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, των οποίων το μερίδιο στη συνολική παραγωγή προβλέπεται να υπερδιπλασιαστεί, πρέπει να προσαρμοστούν σε ένα πιο αποκεντρωμένο, ψηφιοποιημένο και ευέλικτο σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας με εκατομμύρια ηλιακούς συλλέκτες στέγης και ειδικά στις τοπικές ενεργειακές κοινότητες με επιμερισμό πόρων.
Ωστόσο ενώ αυτή είναι η στρατηγική κατεύθυνση σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι πανθομολογούμενο ότι η Κυβέρνηση από το 2019 έχει αποδείξει στην πράξη, ότι αγνοεί την έννοια της ενεργειακής Δημοκρατίας και ότι έχει ως στρατηγική προτεραιότητα την ανάπτυξη σταθμών ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ και σταθμών αποθήκευσης των πολύ μεγάλων επιχειρήσεων έναντι των μικρών επενδύσεων και ειδικά των ενεργειακών κοινοτήτων.
Αυτή η στρατηγική έχει σαν αποτέλεσμα να δημιουργηθούν ή/και να επεκταθούν σοβαρές στρεβλώσεις στην αγορά ενέργειας τις οποίες έχει υπογραμμίσει τόσο ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος αλλά και η Επιτροπή Ανταγωνισμού, η οποία, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, έχει ασχοληθεί με τις ενεργειακές αγορές, γενικά, αλλά και με την αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας, ειδικά, πολλές φορές, με σειρά αποφάσεων της που αφορούν σε καταγγελίες και έλεγχο συγκεντρώσεων επιχειρήσεων.
Μια πολύ σοβαρή παρενέργεια της ενεργειακής πολιτικής της Κυβέρνησης είναι ότι στην πράξη υποσκάπτεται και η ελληνική εκδοχή της ευρωπαϊκής πολιτικής Δίκαιης Μετάβασης για τις λιγνιτικές περιοχές.
Ενδεικτικά σύμφωνα με τα στοιχεία από την έκθεση «Ενεργειακές κοινότητες & αυτοπαραγωγή στην Ελλάδα και τις λιγνιτικές περιοχές» Φεβρουάριου 2024 του Green Tank ενώ στην Αρκαδία για πρώτη φορά ηλεκτρίστηκαν έργα εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού από Ενεργειακές Κοινότητες το 2023 (9 έργα 0.5 MW) κανένα από αυτά δεν ήταν στη λιγνιτική περιοχή της Μεγαλόπολης.
Η δυστοκία των ενεργειακών κοινοτήτων, των περιοχών δίκαιης μετάβασης, να αδειοδοτήσουν και να εντάξουν έργα στο δίκτυο δεν φαίνεται να βελτιώθηκε από τη δράση της Ειδικής Υπηρεσίας Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης για τη «Στήριξη ενεργειακών κοινοτήτων για την ανάπτυξη δράσεων αυτοπαραγωγής (ενεργειακές κοινότητες)» μέσα από την οποία είναι επιλέξιμες για χρηματοδότηση δαπάνες για την εγκατάσταση σταθμών Α.Π.Ε για αυτοπαραγωγή με ενεργειακό ή/και εικονικό ενεργειακό συμψηφισμό από Ενεργειακή Κοινότητα Πολιτών ή Κοινότητα Ανανεώσιμης Ενέργειας ή Ενεργειακή Κοινότητα του ν. 4513/2018 για κάλυψη ενεργειακών αναγκών πρωτίστως κοινωφελών χρήσεων των Ο.Τ.Α. Και αυτό γιατί ενώ έχει εκδοθεί η σχετική πρόσκληση οι ενεργειακές κοινότητες αντιμετώπισαν εξαιρετικά αποθαρρυντική στάση από τον διαχειριστή του δικτύου.
Μάλιστα στην προαναφερθείσα έκθεση του Green Tank αναφέρεται ότι το 2023 εντάθηκαν τα προβλήματα διαθεσιμότητας ηλεκτρικού χώρου για τις ενεργειακές κοινότητες. Το 48% των αιτήσεων έργων ενεργειακών κοινοτήτων στην επικράτεια έχει λάβει αδυναμία σύνδεσης από τον ΔΕΔΔΗΕ. Η ισχύς των έργων που τελικά ακυρώθηκαν αυξήθηκε από 577 MW το 2022 σε 955 MW το 2023.
Επιπλέον η αβελτηρία της Κυβέρνησης ειδικά απέναντι στις ενεργειακές κοινότητες που συμμετέχουν ΟΤΑ φάνηκε και περίπτωση του προγράμματος «Απόλλων», με διακηρυγμένο σκοπό τη μείωση του ενεργειακού κόστους των ευάλωτων νοικοκυριών, των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης α΄ και β΄ βαθμού, των Τοπικών και Γενικών Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων, των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης και των διαδόχων τους. Το πρόγραμμα θεσμοθετήθηκε με τα άρθρα 103 και 104 του ν.5106/2024, που ψηφίστηκαν 6 ολόκληρους μήνες μετά την αρχική εξαγγελία του, η οποία ήρθε μετά από 5 χρόνια διακυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας και το οποίο προβλέπεται ότι θα έχει ελάχιστη προστιθέμενη αξία στην ενίσχυση των ενεργειακών κοινοτήτων ειδικά στις λιγνιτικές περιοχές, βάσει της εμπειρίας από τις υφιστάμενες πρωτοβουλίες της Κυβέρνησης.
Δεδομένων των ανωτέρω ερωτώνται οι κ. Υπουργοί:

Πώς αξιολογεί την έως σήμερα εφαρμογή την ανάπτυξη ενεργειακών κοινοτήτων στις λιγνιτικές περιοχές και ειδικά στην περιοχή της Αρκαδίας και πιο συγκεκριμένα:
1. Πόσες Ενεργειακές κοινότητες του ν. 4513/2018 και πόσες Κοινότητες Ανανεώσιμης Ενέργειας και Ενεργειακές Κοινότητες Πολιτών του ν. 5037/2023 έχουν συνδεθεί με το δίκτυο στην Αρκαδία και ποια η γεωγραφική κατανομή τους;
2. Επιβεβαιώνουν το δεδομένο «ενώ στην Αρκαδία για πρώτη φορά ηλεκτρίστηκαν έργα εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού από Ενεργειακές Κοινότητες το 2023 (9 έργα 0.5 MW) κανένα από αυτά δεν ήταν στη λιγνιτική περιοχή της Μεγαλόπολης» και, αν ναι, πως το αξιολογούν;
Πως αξιολογούν τον αριθμό αιτήσεων από τον νομό Αρκαδίας που έχουν κατατεθεί στην πρόσκληση της Ειδικής Υπηρεσίας Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης για τη «Στήριξη ενεργειακών κοινοτήτων για την ανάπτυξη δράσεων αυτοπαραγωγής (ενεργειακές κοινότητες)» και πιο συγκεκριμένα:
1. Πόσες αιτήσεις υποβλήθηκαν και ποια είναι η συνολική προβλεπόμενη ισχύς τους;
2. Πόσες από αυτές προβλέπουν να χρηματοδοτηθούν δεδομένων των σοβαρών προσκομμάτων σύνδεσης με το δίκτυο;
3. Πόσες από αυτές κινδυνεύουν να μην υλοποιηθούν λόγω αδυναμίας Σύμβασης Σύνδεσης με τον αρμόδιο διαχειριστή δικτύου;
4. Σκοπεύουν να δώσουν προτεραιότητα στο πλαίσιο της πρόσκληση αυτής ειδικά στην ενεργειακή κοινότητα του Δήμου Μεγαλόπολης στο πλαίσιο των στόχων του Προγράμματος Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης;
Ποιες πρωτοβουλίες προτίθενται να πάρουν, εν γένει, ώστε να έχουν προτεραιότητα στη σύνδεση των δικτύου οι ενεργειακές κοινότητες ειδικά του Δήμου Μεγαλόπολης αλλά και των Δήμων Γορτυνίας, Τρίπολης και συγκεκριμένα:
1. Επιβεβαιώνουν τα στοιχεία ότι «το 48% των αιτήσεων έργων ενεργειακών κοινοτήτων στην επικράτεια έχει λάβει αδυναμία σύνδεσης από τον ΔΕΔΔΗΕ και ότι η ισχύς των έργων που τελικά ακυρώθηκαν αυξήθηκε από 577 MW το 2022 σε 955 MW το 2023» και, αν ναι, πως το αξιολογούν;
2. Σκοπεύουν να κάνουν σχετικές παρεμβάσεις στον ΔΕΔΔΗΕ που είναι ο αρμόδιος διαχειριστής του δικτύου για την άμεση προτεραιοποίηση των ενεργειακών κοινοτήτων των λιγνιτικών περιοχών της Αρκαδίας και ειδικά του Δήμου Μεγαλόπολης;
3. Σκοπεύουν να πάρουν κάθε σχετική νομοθετική ή κανονιστική πρωτοβουλία ή θεωρούν το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο αρκεί;
Σκοπεύον να δεσμευτούν σε συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για την έκδοση των κανονιστικών πράξεων που προβλέπονται με τα άρθρα 103 και 104 του ν.5106/2024 για το Πρόγραμμα «Απόλλων» και την εφαρμογή του με τρόπο ώστε θα ενισχυθούν άμεσα οι ενεργειακές κοινότητες στις λιγνιτικές περιοχές της Αρκαδίας και ειδικά της Μεγαλόπολης;