140 αιτήσεις για Αιολικά, Φωτοβολταϊκά και Μικρά Υδροηλεκτρικά στην Αρκαδία - "Δεν τολμούμε να σκεφτούμε τις επιπτώσεις"!

Οι αιτήσεις ΑΠΕ στην Αρκαδία μέχρι και τον Ιανουάριο 2024

Τελικά, ποιες είναι οι υποδομές της υπαίθρου και των ορεινών μας περιοχών;

Κατά το διάστημα 2021-2023 από το σύνολο των αιτήσεων αιολικών που εξετάστηκαν, αδειοδοτήθηκαν 254 ενώ απορρίφθηκαν μόλις 23! Μάλιστα οι αδειοδοτήσεις αιολικών ακόμη και εντός του ευρωπαϊκού οικολογικού δικτύου Natura 2000 είχαν αυξητική τάση: από το 2021 προς το 2022 κατά 57%, ενώ από το 2022 προς το 2023 κατά 72%.

Τα παραπάνω, όπως και η δέσμευση χιλιάδων στρεμμάτων δασικών και λοιπών εκτάσεων γης απαραίτητης για τη μελισσοκομία, τη γεωργία, την κτηνοτροφία οδήγησαν το Δίκτυο Φορέων και Πολιτών ΠελοπόννηSOS, τον Αναρριχητικό-Ορειβατικό Σύλλογο Λεωνιδίου, το Ορειβατικό Καταφύγιο Μαινάλου «Πάνος Αλεξόπουλος», την Trekking Hellas Αρκαδίας και το SOS Μαίναλο να καταγράψουμε τις αιτήσεις ΑΠΕ στην Περιφερειακή Ενότητα (ΠΕ) Αρκαδίας. Πρόκειται για αιτήσεις Αιολικών, Φωτοβολταϊκών, Μικρών Υδροηλεκτρικών και Μονάδων Αποθήκευσης με Άδεια Λειτουργίας/ Εγκατάστασης/ Παραγωγής/ Σε Αξιολόγηση όπως αποτυπώνονται στον Γεωπληροφοριακό Χάρτη της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) μέχρι και τον Ιανουάριο 2024.

Και αυτό γιατί η Αρκαδία, εκτός του ότι είναι ο τόπος μας, έχει φυσικά και ιστορικά μνημεία παγκόσμιας και εθνικής σημασίας από την αρχαιότητα ως σήμερα και πληθώρα παραδοσιακών οικισμών, διασχίζεται από πυκνό δίκτυο μονοπατιών ακόμη και διεθνούς εμβέλειας (Menalon Trail, Arcadian Trails-Παρράσια Μονοπάτια, Ε4-Ε32-Ε33-Ε34, Άθλοι του Ηρακλή, Αρκάδων Ποιμένων κ.ά.). Στην  περιοχή ανθούν διάφορες μορφές ήπιου εναλλακτικού τουρισμού και παράγονται πολλά εκλεκτά προϊόντα, πολλά από αυτά με Πιστοποιημένη Ονομασία Προέλευσης-ΠΟΠ (Μέλι Ελάτης Μαινάλου Βανίλια, Μήλα Ντελίσιους Πιλαφά Τριπόλεως, Τσακώνικη Μελιτζάνα Λεωνιδίου, Φέτα Τριπόλεως) και περίφημα κρασιά (ΠΟΠ Οίνος Μαντινεία, ΠΓΕ Οίνος Τεγέας, ΠΓΕ Οίνοι Αρκαδίας). 

Μην τολμώντας να σκεφτούμε τις επιπτώσεις των συνολικά 140 (!) αιτήσεων που εντοπίσαμε στον φυσικό και πολιτισμικό πλούτο της Αρκαδίας  και στην τοπική της οικονομία, όταν μέχρι στιγμής λειτουργούν μόλις 28 από αυτές τις αιτήσεις (13 Αιολικά, 14 Φωτοβολταϊκά, 1 Μικρό Υδροηλεκτρικό), παραθέτουμε τις αιτήσεις σε πιο απλή μορφή από τον πιθανώς δύσχρηστο Χάρτη της ΡΑΑΕΥ, ώστε να ενημερωθούν οι τοπικές κοινωνίες και η Τοπική Αυτοδιοίκηση και να πράξουν κατά την κρίση τους. Να σημειωθεί ότι δεν αποτυπώνονται οι πολλές δεκάδες φωτοβολταϊκών κάτω του 1MW εντός της ΠΕ Αρκαδίας, καθώς και αιτήσεις ΑΠΕ σε περιοχές γειτνίασης με την Αρκαδία! Αν ληφθούν και αυτά υπόψη, γίνεται αντιληπτό ότι η ένταση των επιπτώσεων είναι πολύ μεγαλύτερη. Να επισημανθεί επίσης ότι οι καρτέλες των έργων στο Χάρτη της ΡΑΑΕΥ δεν αποτυπώνουν τα πλήρη στοιχεία τους και στην περίπτωση των φωτοβολταϊκών παραπληροφορούν το κοινό για τη συνολική εδαφοκάλυψη των πάνελ, όπως αναλύεται και στην ενότητα «Φωτοβολταϊκά» (οδηγίες πλοήγησης στο Χάρτη θα βρείτε εδώ).

Από τον τεράστιο αριθμό των έργων σε μία μόνο περιοχή όπως η Αρκαδία, διαπιστώνεται η δυσκολία - ωστόσο αναγκαιότητα - παρακολούθησης της πληθώρας των αιτήσεων από την Τοπική Αυτοδιοίκηση μα και ενημέρωσης και συμμετοχής των τοπικών κοινωνιών, επαγγελματιών και συλλόγων στις αποφάσεις για καθένα από αυτά τα έργα.

Παρότι σε βαριά βιομηχανικές χώρες όπως η Γαλλία με τεχνολογίες ΑΠΕ οι Δήμοι έχουν δικαίωμα να ασκούν βέτο για τέτοιου είδους εγκαταστάσεις, στην Ελλάδα οι Δήμοι και οι Περιφέρειες έχουν μόνο δικαίωμα γνώμης, με αποτέλεσμα να εξαντλούμαστε οικονομικά οι τοπικές κοινωνίες και η Τοπική Αυτοδιοίκηση για να υπερασπιστούμε και νομικά τους τόπους μας και τις ζωές μας.

«Προς τι ο καταιγισμός αδειοδοτήσεων νέων τεράστιων φωτοβολταϊκών και αιολικών πάρκων όταν η συνεισφορά της χώρας στις παγκόσμιες εκπομπές Αερίων του Θερμοκηπίου είναι μηδαμινή (2% στην ΕΕ, 0.3% παγκόσμια); Δεν επαρκούν οι στέγες για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών;» αναρωτιέται σε άρθρο του ο ομότιμος καθηγητής στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Δημήτρης Μπριασούλης. Αν και έρευνα για την ΕΕ υπολογίζει ότι στην Ελλάδα ΜΟΝΟ τα φωτοβολταϊκά στέγης μπορούν να καλύψουν το 32% της ετήσιας κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας περιορίζοντας έτσι τα οικονομικά, περιβαλλοντικά και κοινωνικά κόστη (υφιστάμενα οδικά δίκτυα, παραγωγή εντός κέντρων  κατανάλωσης κ.ά.) και την απώλεια ενέργειας κατά τη μεταφορά της, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) με νομοσχέδιό του το 2022 εκχωρεί αγροτική γη και αρχαιολογικούς χώρους για εγκατάσταση έργων ΑΠΕ.

Παράλληλα η Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη ΕΠΜ10β για τις χρήσεις γης στις Natura της Αρκαδίας και άλλων περιοχών της Πελοποννήσου* θεωρεί τη μελισσοκομία απειλή για τη βιοποικιλότητα (!) και προτείνει την εγκατάσταση βιομηχανικών ΑΠΕ που απαιτεί εκβραχισμούς, εκχερσώσεις, αποψίλωση κ.ά. στις «προστατευόμενες» αυτές περιοχές! Η ΕΠΜ 10β όχι μόνο παραβλέπει τις επιπτώσεις τέτοιων έργων, αλλά και τη Στρατηγική της ΕΕ για τη Βιοποικιλότητα για άρση εμποδίων και φραγμάτων σε ποτάμια, ώστε να αποκατασταθεί η ελεύθερη ροή τους σε μήκος τουλάχιστον 25.000 χιλιομέτρων ή την καταδίκη της Ελλάδας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για μη προστασία της βιοποικιλότητας που επιβαρύνει με οικονομικές κυρώσεις εμάς τους πολίτες.

*Η εν λόγω μελέτη τέθηκε σε διαβούλευση ενώ είχε κρίσιμα σφάλματα που υποδείξαμε συλλογικά με άλλους φορείς στο ΥΠΕΝ. Στη διαβούλευση υπέβαλαν ενστάσεις πλήθος φορέων και πολιτών, καθώς και η Διεύθυνση Περιβάλλοντος & Χωρικού Σχεδιασμού της Περιφέρειας Πελοποννήσου.

Όταν νομικοί με εξειδίκευση στα ζητήματα που αφορούν την ανάπτυξη των ΑΠΕ δηλώνουν ότι «Πρόκειται για έναν “ενεργειακό παραλογισμό” με μοναδικό κριτήριο το κέρδος κάποιων λίγων» και ότι «Υπάρχουν νόμοι φωτογραφικοί για εξυπηρετήσεις επιχειρηματικών συμφερόντων, από την άλλη παρότι έχουν εγκατασταθεί στη χώρα περισσότερα από 13.000 μεγαβάτ ΑΠΕ, το κόστος ηλεκτρική ενέργειας για τον πολίτη πενταπλασιάστηκε», γίνεται αντιληπτό ότι δεν μπορούμε να επαναπαυθούμε σε ένα αναμενόμενο Χωροταξικό, βασισμένο σε ελλιπείς και μη έγκυρες μελέτες όπως η ΕΠΜ10β.

Αντί να δημιουργούνται υποδομές στις ορεινές περιοχές μας που θα αναστέλλουν και τη μείωση του πληθυσμού (κατεύθυνση του ΠΕ.ΧΩ.Π. Πελ/σου), είναι σοβαρός ο κίνδυνος μετατροπής της Αρκαδίας σε μη αναστρέψιμη βιομηχανική ζώνη εγκαταστάσεων ΑΠΕ που εδώ και τρεις δεκαετίες πουθενά στον κόσμο δεν εκτόπισαν τα ορυκτά καύσιμα, με κρίσιμες επιπτώσεις στο περιβάλλον και στη ζωή των κατοίκων. Έτσι ενδιαφερόμαστε ιδιαίτερα για  τα σχέδια της Περιφέρειας και των Δήμων σχετικά με την αξιοποίηση δημόσιων κτηρίων όπως προαύλια σχολείων, στέγες κ.ά. για εγκαταστάσεις γεωθερμικών αντλιών θερμότητας (η  γεωθερμία, ίσως η φθηνότερη και σίγουρα η ηπιότερη μορφή ΑΠΕ που έχει αναπτυχθεί επιτυχέστατα στην Ιταλία και στην Τουρκία, στην Ελλάδα αμελήθηκε) ή φωτοβολταϊκών στις στέγες, αντίστοιχες της κατεύθυνσης του Δήμου Άργους Ορεστικού.

Το παρόν στάλθηκε στην Περιφέρεια Πελοποννήσου και στους Δήμους Αρκαδίας για την προώθηση στα αντίστοιχα Συμβούλια και σε όλα τα τοπικά ΜΜΕ. Για περαιτέρω διευκρινίσεις ή πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας στο email Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

Δίκτυο Φορέων και Πολιτών ΠελοπόννηSOS

Αναρριχητικός Ορειβατικός Σύλλογος Λεωνιδίου

Ορειβατικό Καταφύγιο Μαινάλου «Πάνος Αλεξόπουλος» 

Trekking Hellas Αρκαδίας