Μετεωρολόγος Κολυδάς: "Έρχεται ζεστός χειμώνας με λιγότερες χιονοπτώσεις"!
Τα μεγάλα κλιματικά κέντρα επεκτείνουν τις μακροπρόθεσμες προγνώσεις τους για τον ερχόμενο χειμώνα και προβλέπουν υψηλές για την εποχή θερμοκρασίες και μειωμένες βροχοπτώσεις.
Θοδωρής Κολυδάς
Μια σύνθεση των εποχικών προγνώσεων για τους ερχόμενους μήνες όπου συνοπτικά αναφέρεται ότι "το φετινό φθινόπωρο, στη δυτική και βόρεια Ελλάδα προβλέπεται σχετικά ζεστό, ενώ μειωμένες θα είναι οι βροχοπτώσεις στα νοτιοανατολικά" παρουσιάζει σε πρόσφατη ανάρτησή της η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία.
Τα τελευταία χρόνια από την ΕΜΥ γίνεται σύνθεση των μακροπρόθεσμων προγνώσεων από τα μεγάλα Παγκόσμια Κλιματικά Κέντρα και για το φθινόπωρο 2022 επελέγησαν να εξεταστούν οι αποκλίσεις από τις κανονικές τιμές, της θερμοκρασίας στα 2m, ο υετός, τα γεωδυναμικά ύψη στα 500 hPa, καθώς και οι αποκλίσεις της ατμοσφαιρικής πίεσης στην επιφάνεια, έτσι όπως αυτές προκύπτουν, τόσο από το μακροπρόθεσμο μοντέλο του ECMWF, όσο και από το σύστημα πολλαπλών μοντέλων (multi-modelsystem).
Τα μεγάλα κλιματικά κέντρα όμως επεκτείνουν τις μακροπρόθεσμες προγνώσεις τους και για τον ερχόμενο χειμώνα, αλλά τα αποτελέσματα αυτά παρουσιάζουν μικρότερη προβλεψιμότητα και δεν τα χρησιμοποιεί η ΕΜΥ. "Περιοριζόμαστε στην τρίμηνη προοπτική και αυτή συμβουλευτικά, όπως γίνεται και με το αντίστοιχο πρόγραμμα EFFIS το οποίο δίνει προοπτικές και για 7 μήνες. Τα στοιχεία αυτά προβάλλονται από πολλές ιστοσελίδες καιρού και μας δίνουν κάποιες ενδείξεις για το πώς θα κυλήσει ο φετινός χειμώνας όπως κάνει το Severe-Weather.eu, όπου στην ανάλυσή του εξετάζονται πολλοί παράγοντες της ατμόσφαιρας (όπως το El Nino, το Jet Stream κ.ά)".
Πώς γίνεται η μακροπρόθεσμη πρόβλεψη του καιρού
Η μακροπρόθεσμη πρόβλεψη καιρού δεν είναι εύκολη σε καμία περίπτωση. Εξετάζουμε μόνο τις τάσεις και τις πιθανότητες, αλλά παρόλα αυτά, η διακύμανση είναι το σημαντικότερο στοιχείο. Όσο περισσότερα δεδομένα προβλέψεων μπορούμε να δούμε, τόσο καλύτερη ιδέα μπορούμε να διαμορφώσουμε ή μπορεί να μπερδευτούμε ακόμα περισσότερο! Φυσικά δεν μπορούμε ποτέ να εμπιστευτούμε ένα μεμονωμένο μοντέλο πρόβλεψης - όσο καλό και να είναι - γι' αυτό αποφασίσαμε να χρησιμοποιήσουμε δύο συστήματα πρόβλεψης. Το ECMWF και το σύστημα πρόβλεψης μακράς διάρκειας του UKMO.
Το ECMWF
Θα ξεκινήσουμε με το ECMWF, το πιο συχνά χρησιμοποιούμενο και ιδιαίτερα αναγνωρισμένο εποχιακό σύστημα πρόβλεψης που χρησιμοποιεί και η υπηρεσία Copernicus (πρόγραμμα EFFIS).
Πρώτον, κοιτάζοντας τη μέση εικόνα για την Ευρώπη, μπορούμε να δούμε οτι υπάρχει μια αρκετά αδύναμη πρόγνωση χιονόπτωσης. Το μεγαλύτερο μέρος της ηπείρου προβλέπεται να έχει λιγότερες χιονοπτώσεις από το κανονικό.
Οι προβλέψεις ανά μήνα
Οι προβλέψεις του Νοεμβρίου 2022 δείχνουν κάποιες πιθανότητες για αυξημένες χιονοπτώσεις στην κεντρική Ευρώπη, ενώ στα περισσότερα από τα άλλα μέρη προβλέπονται λιγότερες χιονοπτώσεις από το κανονικό για αυτόν τον μήνα. Παράλληλα οι θερμοκρασίες θα βρίσκονται πάνω από τα κανονικά επίπεδα.
Η πρόβλεψη χιονόπτωσης Δεκεμβρίου δείχνει ισχυρότερες αρνητικές ανωμαλίες. Το μοτίβο φαίνεται υπό την επίδραση ενός συστήματος υψηλών πίεσεων, καθώς η πρόβλεψη δεν επιτρέπει πολλά εκτεταμένα σενάρια χιονόπτωσης και σαφώς αρνητικά σήματα εμφανίζονται και στην Ελλάδα. Οι θερμοκρασίες στη Βαλκανική και την χώρα μας εμφανίζονται πάνω απο τα κανονικά επίπεδα και κανονικές στη δυτική Ευρώπη.
Για την πρόβλεψη του Ιανουαρίου 2023 δεν υπάρχει ουσιαστική βελτίωση. Το μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης προβλέπεται να έχει λιγότερες χιονοπτώσεις μέχρι τα μέσα του χειμώνα, εκτός από ορισμένες μικρότερης έκτασης περιοχές.
Οι θερμοκρασίες στα βορειοδυτικά της Ευρώπης στα Βαλκάνια και τη χώρα μας δείχνουν να βρίσκονται σε υψηλότερες τιμές από το κανονικό.
Το μοντέλο UKMO
Το μοντέλο UKMO αναπτύχθηκε από το Ηνωμένο Βασίλειο από το Met Office, από όπου προέρχονται τα αρχικά UKMO. Πρώτον, κοιτάζοντας τον εποχιακό μέσο όρο για την Ευρώπη, μπορούμε να δούμε και εδώ άλλη μια ασθενή πρόγνωση χιονόπτωσης πανομοιότυπη με αυτή του ECMWF. Το μεγαλύτερο μέρος της ηπείρου προβλέπεται να έχει λιγότερες χιονοπτώσεις από το κανονικό. Το UKMO χρησιμοποιεί άλλες παραμέτρους από το ECMWF, αλλά συσχετίζεται άμεσα και με τη χιονόπτωση.
Η πρόβλεψη του Νοεμβρίου 2022 δείχνει κάποιες δυνατότητες στα βόρεια μέρη της Ευρώπης. Κατά τα άλλα, η υπόλοιπη ήπειρος παρουσιάζει λιγότερες χιονοπτώσεις από το κανονικό για αυτόν τον μήνα.
Η πρόβλεψη χιονόπτωσης Δεκεμβρίου 2022 δείχνει ισχυρότερες αρνητικές ανωμαλίες, όπως και το ECMWF. Αυτή η συμφωνία και στα δύο μοντέλα δίνει μεγαλύτερη εμπιστοσύνη για να επαληθευτεί αυτό το σενάριο.
Δεν υπάρχει σημαντική βελτίωση τον Ιανουάριο 2023, εκτός από τις περιοχές που βρίσκονται σε μεγαλύτερα υψόμετρα. Αυτό δείχνει, ότι υπάρχει μεν διαθέσιμη βροχόπτωση, αλλά οι θερμοκρασίες δεν είναι αρκετά χαμηλές για να συσσωρευτεί πολύ χιόνι στα πεδινά.
Όπως έχουμε αναφέρει πολλές φορές οι μακροπρόθεσμες εποχικές προγνώσεις πρέπει να αντιμετωπίζονται με σχετική επιφύλαξη, καθώς ακόμη έχουν πολύ "δρόμο" μπροστά τους, σε καμία όμως περίπτωση δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται απορριπτικά, αποκλείοντας τις προοπτικές βελτίωσής τους σε ένα τόσο πολύπλοκο χαοτικό σύστημα όπως είναι η ατμόσφαιρα. Ένα βασικό στοιχείο που πρέπει να έχουμε υπόψη μας είναι ότι παρότι ο μέσος όρος των χιονοπτώσεων μπορεί να βρίσκεται τελικώς κάτω από τα κανονικά επίπεδα δεν αποκλείεται να ενσκήψει μια περίοδος 7 με 10 ημερών με βαρυχειμωνιά που να ανατρέψει πολλά "δεδομένα”.
