Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος: ''4,7 δις ευρώ υπερκέρδη για τις τράπεζες το 2024''

Τα τελευταία χρόνια και συγκεκριμένα από το 2019, Ο βουλευτής Αρκαδιας Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος έχει καταθέσει 11 ερωτήσεις θέτοντας τα ζητήματα σχετικά με την αχαλίνωτη τραπεζική αισχροκέρδεια είτε μέσα από τις καταχρηστικές χρεώσεις είτε μέσα από πολύ υψηλά επιτόκια δανείων, ενώ η τελευταία ερώτηση του με υπ’ αριθμ.1790/25.11.2024, παραμένει αναπάντητη.
Σύμφωνα με πρόσφατα δημοσιεύματα, τα ανακοινωθέντα κέρδη προ φόρων των 4 συστημικών τραπεζών το 2024 ξεπέρασαν τα 4,7 δις ευρώ σημειώνοντας αύξηση 370% σε σχέση με τα επίπεδα του 2019, πριν την πανδημία του Covid. Σημειώνεται ότι το 2019 τα κέρδη αυτά αναλογούσαν στο 5 τοις χιλίοις του ΑΕΠ σε τρέχουσες τιμές ενώ το 2024 εκτιμάται ότι ξεπέρασαν το 2 τοις εκατό του ΑΕΠ σε τρέχουσες τιμές. Μάλιστα οι τέσσερις συστημικές τράπεζες έχουν ανακοινώσει ότι προτίθενται να διανείμουν από 35% έως 50% των κερδών τους το 2024 και 2025 ως μέρισμα.
Το εγχώριο τραπεζικό σύστημα συνεχίζει να έχει από τα υψηλότερα επιτόκια στεγαστικών δανείων στην Ευρωζώνη παρά το γεγονός ότι εφαρμόστηκαν τα οικειοθελή προγράμματα ανταμοιβής των τραπεζών για συνεπείς δανειολήπτες στεγαστικών δανείων με κυμαινόμενο επιτόκιο από τον Μάιο του 2023. Αυτή η απόκλιση σε ένα βαθμό οφείλεται στο ότι η απόφαση για την εφαρμογή των προγραμμάτων ήταν εξαιρετικά καθυστερημένη. Υπενθυμίζεται ότι ενώ η Κυβέρνηση απέρριπτε οποιαδήποτε παρέμβαση στα επιτόκια, προχώρησε σε αυτήν την πρωτοβουλία για τα στεγαστικά δάνεια μαζί με τις τράπεζες ακριβώς έναν μήνα πριν τις εθνικές εκλογές του Μαΐου του 2023, με ξεκάθαρη προεκλογική σκοπιμότητα. Αντίστοιχα και τα επιχειρηματικά επιτόκια είναι αρκετά υψηλότερα σε σχέση με τον μέσο όρο της Ευρωζώνης.
Και αυτό παρά το γεγονός ότι το εγχώριο τραπεζικό σύστημα δεν επιτελεί αποτελεσματικά τον χρηματοδοτικό ρόλο του. Ενδεικτικά οι 4 συστημικές τράπεζες το 3ο τρίμηνο του 2024 παρουσίαζαν ποσοστό δανείων προς καταθέσεις μόλις 59,09% όταν ο μέσος όρος των 109 συστημικών Πιστωτικών Ιδρυμάτων της Ευρωζώνης είναι 101,99%.
Επειδή ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών αδυνατεί να δώσει πειστικές απαντήσεις στα ερωτήματα για την αισχροκέρδεια των τραπεζών κατέθεσε για άλλη μια φορά Ερώτηση στη Βουλή.
Αναλυτικά η Ερώτηση:
ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς: | τον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, κ. Κ. Χατζηδάκη |
ΘΕΜΑ: Η ανοχή και η υποκρισία της Κυβέρνησης απέναντι στην αισχροκέρδεια των τραπεζών συνεχίζεται παρά τις πρωτοβουλίες του περασμένου Δεκεμβρίου που δεν είναι κάτι άλλο παρά ένα φύλλο συκής
Από το 2019 έχω καταθέσει 11 ερωτήσεις θέτοντας τα ζητήματα σχετικά με την αχαλίνωτη τραπεζική αισχροκέρδεια είτε μέσα από τις καταχρηστικές χρεώσεις είτε μέσα από πολύ υψηλά επιτόκια δανείων. Η τελευταία μάλιστα υπ’ αριθμ.1790/25.11.2024 ερώτηση μου παραμένει αναπάντητη.
Σύμφωνα με πρόσφατα δημοσιεύματα, τα ανακοινωθέντα κέρδη προ φόρων των 4 συστημικών τραπεζών το 2024 ξεπέρασαν τα 4,7 δις ευρώ σημειώνοντας αύξηση 370% σε σχέση με τα επίπεδα του 2019, πριν την πανδημία του Covid. Σημειώνεται ότι το 2019 τα κέρδη αυτά αναλογούσαν στο 5 τοις χιλίοις του ΑΕΠ σε τρέχουσες τιμές ενώ το 2024 εκτιμάται ότι ξεπέρασαν το 2 τοις εκατό του ΑΕΠ σε τρέχουσες τιμές. Μάλιστα οι τέσσερις συστημικές τράπεζες έχουν ανακοινώσει ότι προτίθενται να διανείμουν από 35% έως 50% των κερδών τους το 2024 και 2025 ως μέρισμα.
Ωστόσο, είναι κοινώς παραδεκτό ότι η έκρηξη της κερδοφορίας των συστημικών τραπεζών δεν μπορεί να αποδοθεί σε κάποια σημαντική αύξηση της παραγωγικότητας ή της τραπεζικής καινοτομίας αλλά πρωτίστως στη συγκυρία της επιτοκιακής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας αλλά και στη στρεβλωτική ολιγοπωλιακή διάρθρωση της τραπεζικής αγοράς, που διαθέτει μακράν τον υψηλότερο βαθμό συγκέντρωσης (άνω του 95% από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες), κάτι που έχει παραδεχτεί και ο ίδιος ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, αλλά έχει καταδειχθεί και από τα πρόστιμα της Επιτροπής Ανταγωνισμού σε πέντε τραπεζικά ιδρύματα και την Ελληνική Ένωση Τραπεζών, που ανακοινώθηκε τον Δεκέμβριο του 2023, παρόλο αφορούσε όμως μία μόνο μικρή κατηγορία συναλλαγών.
Τα συγκριτικά στοιχεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας καταδεικνύουν ότι στη χώρα μας το περιθώριο επιτοκίου, ανάμεσα στο μέσο επιτόκιο δανείων και καταθέσεων, ήταν και παραμένει από τα υψηλότερα της Ευρωζώνης, τη στιγμή που το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, σε σχέση με τα υπόλοιπα τραπεζικά συστήματα της Ευρωζώνης, κατατάσσεται τελευταίο σε ύψος των επιτοκίων καταθέσεων συμφωνημένης διάρκειας των νοικοκυριών (τον Δεκέμβριο του 2024 ήταν 1,63% έναντι 2,45% κατά μέσο όρο στην Ευρωζώνη) και τρίτο από το τέλος σε ύψος των καταθέσεων μιας μέρας.
Το εγχώριο τραπεζικό σύστημα συνεχίζει να έχει από τα υψηλότερα επιτόκια στεγαστικών δανείων στην Ευρωζώνη παρά το γεγονός ότι εφαρμόστηκαν τα οικειοθελή προγράμματα ανταμοιβής των τραπεζών για συνεπείς δανειολήπτες στεγαστικών δανείων με κυμαινόμενο επιτόκιο από τον Μάιο του 2023. Αυτή η απόκλιση σε ένα βαθμό οφείλεται στο ότι η απόφαση για την εφαρμογή των προγραμμάτων ήταν εξαιρετικά καθυστερημένη. Υπενθυμίζεται ότι ενώ η Κυβέρνηση απέρριπτε οποιαδήποτε παρέμβαση στα επιτόκια, προχώρησε σε αυτήν την πρωτοβουλία για τα στεγαστικά δάνεια μαζί με τις τράπεζες ακριβώς έναν μήνα πριν τις εθνικές εκλογές του Μαΐου του 2023, με ξεκάθαρη προεκλογική σκοπιμότητα. Αντίστοιχα και τα επιχειρηματικά επιτόκια είναι αρκετά υψηλότερα σε σχέση με τον μέσο όρο της Ευρωζώνης.
Και αυτό παρά το γεγονός ότι το εγχώριο τραπεζικό σύστημα δεν επιτελεί αποτελεσματικά τον χρηματοδοτικό ρόλο του. Ενδεικτικά οι 4 συστημικές τράπεζες το 3ο τρίμηνο του 2024 παρουσίαζαν ποσοστό δανείων προς καταθέσεις μόλις 59,09% όταν ο μέσος όρος των 109 συστημικών Πιστωτικών Ιδρυμάτων της Ευρωζώνης είναι 101,99%!
Πέραν των ανωτέρω υπενθυμίζεται ότι η κερδοφορία του εγχώριου πιστωτικού συστήματος σε πολύ μεγάλο βαθμό εδράζεται στη στήριξη και επιδότηση από τον Έλληνα φορολογούμενο, αφού η Κυβέρνηση έχει θεσπίσει και δρομολογήσει:
Από το 2019 έχω καταθέσει 11 ερωτήσεις θέτοντας τα ζητήματα σχετικά με την αχαλίνωτη τραπεζική αισχροκέρδεια είτε μέσα από τις καταχρηστικές χρεώσεις είτε μέσα από πολύ υψηλά επιτόκια δανείων. Η τελευταία μάλιστα υπ’ αριθμ.1790/25.11.2024 ερώτηση μου παραμένει αναπάντητη.
Σύμφωνα με πρόσφατα δημοσιεύματα, τα ανακοινωθέντα κέρδη προ φόρων των 4 συστημικών τραπεζών το 2024 ξεπέρασαν τα 4,7 δις ευρώ σημειώνοντας αύξηση 370% σε σχέση με τα επίπεδα του 2019, πριν την πανδημία του Covid. Σημειώνεται ότι το 2019 τα κέρδη αυτά αναλογούσαν στο 5 τοις χιλίοις του ΑΕΠ σε τρέχουσες τιμές ενώ το 2024 εκτιμάται ότι ξεπέρασαν το 2 τοις εκατό του ΑΕΠ σε τρέχουσες τιμές. Μάλιστα οι τέσσερις συστημικές τράπεζες έχουν ανακοινώσει ότι προτίθενται να διανείμουν από 35% έως 50% των κερδών τους το 2024 και 2025 ως μέρισμα.
Ωστόσο, είναι κοινώς παραδεκτό ότι η έκρηξη της κερδοφορίας των συστημικών τραπεζών δεν μπορεί να αποδοθεί σε κάποια σημαντική αύξηση της παραγωγικότητας ή της τραπεζικής καινοτομίας αλλά πρωτίστως στη συγκυρία της επιτοκιακής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας αλλά και στη στρεβλωτική ολιγοπωλιακή διάρθρωση της τραπεζικής αγοράς, που διαθέτει μακράν τον υψηλότερο βαθμό συγκέντρωσης (άνω του 95% από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες), κάτι που έχει παραδεχτεί και ο ίδιος ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, αλλά έχει καταδειχθεί και από τα πρόστιμα της Επιτροπής Ανταγωνισμού σε πέντε τραπεζικά ιδρύματα και την Ελληνική Ένωση Τραπεζών, που ανακοινώθηκε τον Δεκέμβριο του 2023, παρόλο αφορούσε όμως μία μόνο μικρή κατηγορία συναλλαγών.
Τα συγκριτικά στοιχεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας καταδεικνύουν ότι στη χώρα μας το περιθώριο επιτοκίου, ανάμεσα στο μέσο επιτόκιο δανείων και καταθέσεων, ήταν και παραμένει από τα υψηλότερα της Ευρωζώνης, τη στιγμή που το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, σε σχέση με τα υπόλοιπα τραπεζικά συστήματα της Ευρωζώνης, κατατάσσεται τελευταίο σε ύψος των επιτοκίων καταθέσεων συμφωνημένης διάρκειας των νοικοκυριών (τον Δεκέμβριο του 2024 ήταν 1,63% έναντι 2,45% κατά μέσο όρο στην Ευρωζώνη) και τρίτο από το τέλος σε ύψος των καταθέσεων μιας μέρας.
Το εγχώριο τραπεζικό σύστημα συνεχίζει να έχει από τα υψηλότερα επιτόκια στεγαστικών δανείων στην Ευρωζώνη παρά το γεγονός ότι εφαρμόστηκαν τα οικειοθελή προγράμματα ανταμοιβής των τραπεζών για συνεπείς δανειολήπτες στεγαστικών δανείων με κυμαινόμενο επιτόκιο από τον Μάιο του 2023. Αυτή η απόκλιση σε ένα βαθμό οφείλεται στο ότι η απόφαση για την εφαρμογή των προγραμμάτων ήταν εξαιρετικά καθυστερημένη. Υπενθυμίζεται ότι ενώ η Κυβέρνηση απέρριπτε οποιαδήποτε παρέμβαση στα επιτόκια, προχώρησε σε αυτήν την πρωτοβουλία για τα στεγαστικά δάνεια μαζί με τις τράπεζες ακριβώς έναν μήνα πριν τις εθνικές εκλογές του Μαΐου του 2023, με ξεκάθαρη προεκλογική σκοπιμότητα. Αντίστοιχα και τα επιχειρηματικά επιτόκια είναι αρκετά υψηλότερα σε σχέση με τον μέσο όρο της Ευρωζώνης.
Και αυτό παρά το γεγονός ότι το εγχώριο τραπεζικό σύστημα δεν επιτελεί αποτελεσματικά τον χρηματοδοτικό ρόλο του. Ενδεικτικά οι 4 συστημικές τράπεζες το 3ο τρίμηνο του 2024 παρουσίαζαν ποσοστό δανείων προς καταθέσεις μόλις 59,09% όταν ο μέσος όρος των 109 συστημικών Πιστωτικών Ιδρυμάτων της Ευρωζώνης είναι 101,99%!
Πέραν των ανωτέρω υπενθυμίζεται ότι η κερδοφορία του εγχώριου πιστωτικού συστήματος σε πολύ μεγάλο βαθμό εδράζεται στη στήριξη και επιδότηση από τον Έλληνα φορολογούμενο, αφού η Κυβέρνηση έχει θεσπίσει και δρομολογήσει:
- Το Πρόγραμμα Παροχής Εγγύησης σε Τιτλοποιήσεις Πιστωτικών Ιδρυμάτων "Ηρακλής" (ν.4649/2019) που είχε αγγίξει τα 19 δισ. ευρώ και τώρα κυμαίνεται κοντά στα 17 δισ. ευρώ που συνετέλεσε στη μεταφορά εκτός ισολογισμού των τραπεζών τα κόκκινα δάνεια σχεδόν 90 δισ. ευρώ. Στο πλαίσιο αυτό θεσμοθετήθηκε και η απόσχιση (hive down) ως εταιρικός μετασηματισμός που αξιοποιήθηκε από 3 από τις 4 συστημικές τράπεζες, καθώς η δραστική μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων δεν μπορεί να γίνει χωρίς ζημιές οι οποίες θα ενεργοποιούσαν τις διατάξεις περί αναβαλλόμενης φορολογίας και θα τις υποχρέωναν σε αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου υπέρ του Δημοσίου. Μάλιστα τώρα σύμφωνα με δημοσιεύματα δεδομένου ότι έχει παρέλθει ο ανωτέρω κίνδυνος θα δρομολογηθούν αντίστροφες διαδικασίες συγχώνευσης μητρικών και θηγατρικών.
- Τη διοχέτευση αποκλειστικά μέσω των πιστωτικών ιδρυμάτων 16,7 δισ. ευρώ δάνεια προς επιχειρήσεις από τα 17,73 δισ. ευρώ δάνεια που αντλεί από τον μηχανισμό ανάκαμψης και ανθεκτικότητας και τα οποία χρηματοδοτούνε με πολύ χαμηλό επιτόκιο (της τάξης του 2%) έως και το 50% επενδύσεων ιδιωτικών επιχειρήσεων (στα οποία τα ίδια κεφάλαια των επενδυτών είναι τουλάχιστον 20% και τα χορηγούμενα δάνεια από τις συμβεβλημένες εμπορικές τράπεζες τουλάχιστον 30%). Η επίδραση αυτών των δανείων είναι εμφανέστατα ανιχνεύσιμη στην πιστωτική πολιτική των τραπεζών προς τις ιδιωτικές επιχειρήσεις αφού, όπως σημειώνει η ΤτΕ, στον θετικό ρυθμό μεταβολής της χρηματοδότησης «συνέβαλε και η επιτάχυνση των εκταμιεύσεων τραπεζικών δανείων που συνδέονται με τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF), η συμβολή των οποίων εκτιμάται σε 10% περίπου». Η χρηματοδότηση αυτή είναι επιπρόσθετη στη στήριξη της τραπεζικής χρηματοδότησης των επιχειρήσεων από ευρωπαϊκούς πόρους μέσω από τα προγράμματα ΤΕΠΙΧ και εγγυοδοσίας (αλλά και άλλων) της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας καθώς και των χρηματοδοτικών εργαλείων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Και όλα τα παραπάνω είναι επιπρόσθετες ενισχύσεις πέρα και πάνω από:
- την αναβαλλόμενη φορολογία τους που ακόμα και τώρα είναι μεγάλο μέρος των κεφαλαίων τους [όπως αποτυπώνει η ΤτΕ τον Ιούνιο του 2024 οι οριστικές και εκκαθαρισμένες αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις ανέρχονταν σε 12,5 δισεκ. ευρώ, αντιπροσωπεύοντας το 41% των συνολικών εποπτικών ιδίων κεφαλαίων (από 44% το Δεκέμβριο του 2023) και το 50% των συνολικών κεφαλαίων κοινών μετοχών της κατηγορίας 1 (CET1 Capital) (από 53% το Δεκέμβριο του 2023)].
- το ότι το τραπεζικό σύστημα έχει ανακεφαλαιοποιηθεί κυρίως με δημόσιο χρήμα 3 φορές (και η Τράπεζα Πειραιώς μια τέταρτη με το σκανδαλώδη μηδενισμό των Cocos αξίας 2 δισ. ευρώ που διακρατούσε το ΤΧΣ το 2021) με το συνολικό κόστος της ζημιάς του Δημοσίου να έχει εκτιμηθεί στα 43 δισ. ευρώ ενώ πολύ ακριβή για τον φορολογούμενο αποδείχτηκε η δημόσια καθαρή συνεισφορά των 423 εκατομμυρίων μέσω ΤΧΣ και ΕΦΚΑ στη δημιουργία του περιβόητου 5ου τραπεζικού πυλώνα με τη συγχώνευση Attica και Παγκρήτιας.
Η Κυβέρνηση ειδικά για το ζήτημα των τραπεζικών υπερκερδών συνεχίζει να δείχνει μνημειώδη υποκρισία.
Τον Νοέμβριο του 2024 η Ισπανική Κυβέρνηση, παρόλο που στηρίζεται από μια εύθραυστη πολυκομματική πλειοψηφία του Ισπανικού Κοινοβουλίου, θέσπισε, την τροποποίηση και παράταση κατά τρία έτη και της έκτακτης φορολογίας των ουρανοκατέβατων κερδών του Ισπανικού τραπεζικού συστήματος, η εφαρμογή της οποίας έληγε στο τέλος του 2024.
Υπενθυμίζεται ότι η έκτακτη φορολόγηση των τραπεζικών υπερκερδών (ήδη από το 2022) από την Ισπανική Κυβέρνηση Συνασπισμού (με βασικό πυλώνα το Ισπανικό Σοσιαλιστικό Κόμμα) πραγματοποιήθηκε παρά το γεγονός ότι οι ισπανικές τράπεζες έχουν στους ισολογισμούς τους Αναβαλλόμενες Φορολογικές Απαιτήσεις (DTAs). Επιπλέον αντίστοιχη φορολόγηση έχουν θεσπίσει και η Κεντροδεξία Κυβέρνηση της Τσεχίας (2023), η συντηρητική Κυβέρνηση της Ιταλίας (2023 όπου επίσης παρατηρούνται αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις στους Τραπεζικούς Ισολογισμούς) καθώς και η υπερσυντηρητική Κυβέρνηση της Ουγγαρίας (2022). Παράλληλα στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες έχουν θεσπιστεί μέτρα για τη στήριξη των κυρίως των δανειοληπτών στεγαστικών δανείων είτε με τη μορφή παγώματος των δόσεων, είτε μέσω επιδότησης δόσεων, είτε εγγυήσεων.
Στο πλαίσιο αυτό η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής κατέθεσε με τροπολογία την πρόταση της για έκτακτη εισφορά επί των τραπεζικών κερδών.
Ο Πρωθυπουργός υπό την πίεση, της πρότασης του ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής, του Ισπανικού παραδείγματος και της αυξανόμενης δυσφορίας πολιτών και επιχειρήσεων παρουσίασε, στις 15 Δεκεμβρίου 2025, στο πλαίσιο της συζήτησης για τον Προϋπολογισμό του 2025, κάποιες πρωτοβουλίες για τον περιορισμό των τραπεζικών προμηθειών και την ενίσχυση του ανταγωνισμού οι οποίες εξειδικεύτηκαν στις 16 Δεκεμβρίου 2025 από το Οικονομικό Επιτελείο.
Κάποιες από αυτές τις πρωτοβουλίες μετουσιώθηκαν στις διατάξεις των άρθρων 58-61 του ν.5167/2024, που εισάχθηκαν με την αριθμ. 299-6-17.12.2024 τροπολογία, που προβλέπει μεταξύ άλλων μειώσεις σε τραπεζικές προμήθειες που εκτιμώνται από το Υπουργείο Οικονομικών σε μόλις 150 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται ότι το τραπεζικό σύστημα παρουσίασε καθαρά έσοδα από προμήθειες 2,15 δισ. το 2024, 1,80 δισ. το 2023, 1,66 δισ. το 2023, 1,51 δισ. το 2022 και 1,25 δισ. το 2021. Είναι οφθαλμοφανές ότι η διαφημισθείσα παρέμβαση της Κυβέρνησης είναι φλοίδα των κερδών από προμήθειες, πόσο μάλλον των συνολικών τραπεζικών κερδών.
Η Κυβέρνηση για να διασκεδάσει την ισχνή παρέμβαση της στην κερδοφορία των τραπεζών ανακοίνωσε ότι οι συστημικές τράπεζες πρόκειται να διαθέσουν 100 εκατ. ευρώ για το πρόγραμμα «Μαριέττα Γιαννάκου» για την ανακατασκευή σχολείων και 100 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία του Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων, ώστε να καταστεί ενεργός τους επόμενους μήνες εξυπηρετώντας συγκεκριμένες ανάγκες ευάλωτων οφειλετών που οδηγούνται σε πτώχευση ή σε αναγκαστική εκτέλεση πράξης. Ωστόσο δεν παρουσίασε συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για τις πρωτοβουλίες αυτές ενώ ο περιβόητος «Φορέας Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων» που υποτίθεται ότι θα προστάτευε το δικαίωμα της στέγασης σε ευάλωτα πτωχευμένα νοικοκυριά, δεν έχει ενεργοποιηθεί 4 έτη μετά την ψήφιση του Πτωχευτικού Κώδικα ν.4738/2020.
Η Κυβέρνηση επίσης με τις ανωτέρω διατάξεις επέκτεινε την άρση των περιορισμών στην χρηματοδότηση από τις εταιρείες πιστώσεων οι οποίες θα μπορούν πλέον να χορηγούν δάνεια και κάθε είδους πιστώσεις και στις επιχειρήσεις, πέρα από τα φυσικά πρόσωπα, όπως ισχύει τώρα. Ωστόσο η Ένωση Εταιρειών Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις (ΕΕΔΑΔΠ) δεν έχει χορηγήσει ακόμα δημόσια στοιχεία για το αν έχουν ξεκινήσει να χορηγούνται τέτοια δάνεια τα οποία εκτιμάται ότι δεν θα έχουν κανένα αποτύπωμα στην πιστωτική πολιτική και στα επιτόκια.
Επιπλέον ο Υπουργός Εθνικής οικονομίας και Οικονομικών στις 16 Δεκεμβρίου 2024 υποσχέθηκε ότι οι πολίτες πλέον θα μπορούν να συγκρίνουν τις χρεώσεις αλλά και προμήθειες που συνδέονται με τους λογαριασμούς πληρωμών. Η πληροφόρηση αυτή είναι, από τον Ιανουάριο του 2025, διαθέσιμη στον ιστοχώρο της Τράπεζας της Ελλάδας.
Ωστόσο ο Υπουργός απέφυγε να αναφέρει ότι η εν λόγω πρωτοβουλία δεν αποτελεί πρόνοια της Κυβέρνησης αλλά, όπως έχω ήδη επισημάνει με την αριθμ. πρωτοκόλου 3537/1.3.2024 ερώτηση μου και έχω επαναθέσει επανειλημμένως, υποχρέωση της χώρας μας στο πλαίσιο των προβλέψεων της Οδηγίας 2014/92/ΕΕ (που έχει ενσωματωθεί εδώ και 7 χρόνια με τον ν.4465/2017) η οποία μεταξύ άλλων προέβλεπε ότι «τα κράτη μέλη διασφαλίζουν τη δωρεάν πρόσβαση των καταναλωτών σε έναν τουλάχιστον δικτυακό τόπο σύγκρισης τελών που χρεώνονται από τους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών».
Επειδή ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών αδυνατεί να δώσει πειστικές απαντήσεις στα ερωτήματα για την αισχροκέρδεια των τραπεζών και επειδή η υπ’ αριθμ.1790/25.11.2024 ερώτηση μου παραμένει αναπάντητη ερωτάται:
Τον Νοέμβριο του 2024 η Ισπανική Κυβέρνηση, παρόλο που στηρίζεται από μια εύθραυστη πολυκομματική πλειοψηφία του Ισπανικού Κοινοβουλίου, θέσπισε, την τροποποίηση και παράταση κατά τρία έτη και της έκτακτης φορολογίας των ουρανοκατέβατων κερδών του Ισπανικού τραπεζικού συστήματος, η εφαρμογή της οποίας έληγε στο τέλος του 2024.
Υπενθυμίζεται ότι η έκτακτη φορολόγηση των τραπεζικών υπερκερδών (ήδη από το 2022) από την Ισπανική Κυβέρνηση Συνασπισμού (με βασικό πυλώνα το Ισπανικό Σοσιαλιστικό Κόμμα) πραγματοποιήθηκε παρά το γεγονός ότι οι ισπανικές τράπεζες έχουν στους ισολογισμούς τους Αναβαλλόμενες Φορολογικές Απαιτήσεις (DTAs). Επιπλέον αντίστοιχη φορολόγηση έχουν θεσπίσει και η Κεντροδεξία Κυβέρνηση της Τσεχίας (2023), η συντηρητική Κυβέρνηση της Ιταλίας (2023 όπου επίσης παρατηρούνται αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις στους Τραπεζικούς Ισολογισμούς) καθώς και η υπερσυντηρητική Κυβέρνηση της Ουγγαρίας (2022). Παράλληλα στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες έχουν θεσπιστεί μέτρα για τη στήριξη των κυρίως των δανειοληπτών στεγαστικών δανείων είτε με τη μορφή παγώματος των δόσεων, είτε μέσω επιδότησης δόσεων, είτε εγγυήσεων.
Στο πλαίσιο αυτό η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής κατέθεσε με τροπολογία την πρόταση της για έκτακτη εισφορά επί των τραπεζικών κερδών.
Ο Πρωθυπουργός υπό την πίεση, της πρότασης του ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής, του Ισπανικού παραδείγματος και της αυξανόμενης δυσφορίας πολιτών και επιχειρήσεων παρουσίασε, στις 15 Δεκεμβρίου 2025, στο πλαίσιο της συζήτησης για τον Προϋπολογισμό του 2025, κάποιες πρωτοβουλίες για τον περιορισμό των τραπεζικών προμηθειών και την ενίσχυση του ανταγωνισμού οι οποίες εξειδικεύτηκαν στις 16 Δεκεμβρίου 2025 από το Οικονομικό Επιτελείο.
Κάποιες από αυτές τις πρωτοβουλίες μετουσιώθηκαν στις διατάξεις των άρθρων 58-61 του ν.5167/2024, που εισάχθηκαν με την αριθμ. 299-6-17.12.2024 τροπολογία, που προβλέπει μεταξύ άλλων μειώσεις σε τραπεζικές προμήθειες που εκτιμώνται από το Υπουργείο Οικονομικών σε μόλις 150 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται ότι το τραπεζικό σύστημα παρουσίασε καθαρά έσοδα από προμήθειες 2,15 δισ. το 2024, 1,80 δισ. το 2023, 1,66 δισ. το 2023, 1,51 δισ. το 2022 και 1,25 δισ. το 2021. Είναι οφθαλμοφανές ότι η διαφημισθείσα παρέμβαση της Κυβέρνησης είναι φλοίδα των κερδών από προμήθειες, πόσο μάλλον των συνολικών τραπεζικών κερδών.
Η Κυβέρνηση για να διασκεδάσει την ισχνή παρέμβαση της στην κερδοφορία των τραπεζών ανακοίνωσε ότι οι συστημικές τράπεζες πρόκειται να διαθέσουν 100 εκατ. ευρώ για το πρόγραμμα «Μαριέττα Γιαννάκου» για την ανακατασκευή σχολείων και 100 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία του Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων, ώστε να καταστεί ενεργός τους επόμενους μήνες εξυπηρετώντας συγκεκριμένες ανάγκες ευάλωτων οφειλετών που οδηγούνται σε πτώχευση ή σε αναγκαστική εκτέλεση πράξης. Ωστόσο δεν παρουσίασε συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για τις πρωτοβουλίες αυτές ενώ ο περιβόητος «Φορέας Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων» που υποτίθεται ότι θα προστάτευε το δικαίωμα της στέγασης σε ευάλωτα πτωχευμένα νοικοκυριά, δεν έχει ενεργοποιηθεί 4 έτη μετά την ψήφιση του Πτωχευτικού Κώδικα ν.4738/2020.
Η Κυβέρνηση επίσης με τις ανωτέρω διατάξεις επέκτεινε την άρση των περιορισμών στην χρηματοδότηση από τις εταιρείες πιστώσεων οι οποίες θα μπορούν πλέον να χορηγούν δάνεια και κάθε είδους πιστώσεις και στις επιχειρήσεις, πέρα από τα φυσικά πρόσωπα, όπως ισχύει τώρα. Ωστόσο η Ένωση Εταιρειών Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις (ΕΕΔΑΔΠ) δεν έχει χορηγήσει ακόμα δημόσια στοιχεία για το αν έχουν ξεκινήσει να χορηγούνται τέτοια δάνεια τα οποία εκτιμάται ότι δεν θα έχουν κανένα αποτύπωμα στην πιστωτική πολιτική και στα επιτόκια.
Επιπλέον ο Υπουργός Εθνικής οικονομίας και Οικονομικών στις 16 Δεκεμβρίου 2024 υποσχέθηκε ότι οι πολίτες πλέον θα μπορούν να συγκρίνουν τις χρεώσεις αλλά και προμήθειες που συνδέονται με τους λογαριασμούς πληρωμών. Η πληροφόρηση αυτή είναι, από τον Ιανουάριο του 2025, διαθέσιμη στον ιστοχώρο της Τράπεζας της Ελλάδας.
Ωστόσο ο Υπουργός απέφυγε να αναφέρει ότι η εν λόγω πρωτοβουλία δεν αποτελεί πρόνοια της Κυβέρνησης αλλά, όπως έχω ήδη επισημάνει με την αριθμ. πρωτοκόλου 3537/1.3.2024 ερώτηση μου και έχω επαναθέσει επανειλημμένως, υποχρέωση της χώρας μας στο πλαίσιο των προβλέψεων της Οδηγίας 2014/92/ΕΕ (που έχει ενσωματωθεί εδώ και 7 χρόνια με τον ν.4465/2017) η οποία μεταξύ άλλων προέβλεπε ότι «τα κράτη μέλη διασφαλίζουν τη δωρεάν πρόσβαση των καταναλωτών σε έναν τουλάχιστον δικτυακό τόπο σύγκρισης τελών που χρεώνονται από τους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών».
Επειδή ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών αδυνατεί να δώσει πειστικές απαντήσεις στα ερωτήματα για την αισχροκέρδεια των τραπεζών και επειδή η υπ’ αριθμ.1790/25.11.2024 ερώτηση μου παραμένει αναπάντητη ερωτάται:
- Θα προχωρήσει, έστω και τώρα, σε έκτακτη φορολογία των τραπεζικών υπερκερδών, που επί 3 έτη αυξάνονται με ιλιγγιώδη ρυθμό;
- Κρίνει δίκαιο οι πολίτες και επιχειρήσεις να ελαφρυνθούν το 2025 κατά μόλις 150 εκ. ευρώ (20 ευρώ ανά καθένα από τα άνω από 7 εκατομμύρια φυσικά και νομικά πρόσωπα) από τα έσοδα των τραπεζικών προμηθειών το 2025, όταν τα καθαρά έσοδα από προμήθειες το 2024 ήταν 2,15 δισ. ευρώ και όταν οι μέτοχοι των τραπεζών, που έχουν εισφέρει μόνο κλάσμα των κεφαλαίων των τραπεζών σε σχέση με αυτό που έχουν εισφέρει οι φορολογούμενοι, αναμένεται να εισπράξουν, έστω και εγκεκριμένα από τον SSM, τουλάχιστον 1,3 δις. ευρώ σε μερίσματα μόνο για τα κέρδη του 2024;
- Θα παρουσιάσει ένα συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα και σχέδιο για το πότε και πως θα διατεθούν από τις τράπεζες 100 εκατ. ευρώ για το πρόγραμμα «Μαριέττα Γιαννάκου» για την ανακατασκευή σχολείων και 100 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία του Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων, ώστε να μην υπάρχει ο κίνδυνος η διάθεση των ποσών αυτών να μην παραπεμφθεί στις καλένδες;
- Ποια θα είναι η δυνητική φορολογική ωφέλεια από τη χορήγηση των δωρεών ποσών για τις τράπεζες ώστε να μπορεί να αξιολογηθεί το καθαρό μέγεθος τους; Ειδικότερα, η διάθεση των ποσών αυτών θεωρείται δράση εταιρικής κοινωνικής ευθύνης που εκπίπτει ως δαπάνη σύμφωνα με το άρθρο 22 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος ή δεν εφαρμόζεται η πρόβλεψη αυτή επειδή οι δωρεές αυτές θα αντιμετωπιστούν ως δράσεις εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, που πραγματοποιούνται κατόπιν αιτήματος του Δημοσίου;
- Γιατί τελικά δεν έλαβε έγκαιρες και αποτελεσματικές αποφάσεις για την ανάσχεση των τραπεζικών υπερκερδών; Ειδικότερα:
- Πώς δικαιολογεί τη διαπίστωση της ετήσιας έκθεσης του ESM, που δημοσιεύτηκε στις 20 Ιουνίου 2024, ότι «το επιτοκιακό περιθώριο στις ελληνικές τράπεζες διευρύνθηκαν σε ορισμένα από τα υψηλότερα στη ζώνη του ευρώ» και κρίνει ότι δε χρήζει καμίας άλλης παρέμβασης στο θέμα αυτό;
- Πώς δικαιολογεί το γεγονός ότι τα κέρδη των εγχώριων τραπεζών, είτε μετρούμενα ως απόδοση ιδίων κεφαλαίων (Return of Equity) είτε μετρούμενα ως απόδοση στοιχείων ενεργητικού (Return on Assets), είναι πολύ πάνω από τον μέσο όρο των χωρών του των χωρών του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού (SSM);
- Απορρίπτει την άποψη ότι «ευρωπαϊκές τράπεζες αντλούν το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων από προμήθειες προϊόντων διαχείρισης περιουσίας» ενώ «οι ελληνικές τράπεζες αντίθετα, δίνουν μηδέν επιτόκιο στις καταθέσεις και κερδίζουν από τις πληρωμές που κάνουν οι πελάτες τους, μέσω των δικτύων τους … για υπηρεσίες που οι ευρωπαϊκές τράπεζες τις παρέχουν ως επί το πλείστον δωρεάν ή τις χρεώνουν ως μέρος ενός συνολικού πακέτου εξυπηρέτησης του πελάτη»;
- Είναι σοβαρή προσέγγιση να παρουσιάζεται το IRIS ως εναλλακτική για τις προμήθειες των τραπεζών όταν οι συναλλαγές του συστήματος αυτό καταλαμβάνουν μόνο μια φλοίδα των συνολικών ψηφιακών συναλλαγών (με κάρτα ή μέσω διαδικτύου) όπως αυτές πλέον αποτυπώνονται στον Συγκεντρωτικός Πίνακας Σύγκρισης Τελών του Άρθρου 7 του Ν.4465/2017;
- Θα εισακούσει την πρόταση μας να τεθούν ανώτατα όρια προμήθειας στοχευμένα σε διάφορες κατηγορίες πέρα από αυτή που θεσπίστηκαν για προμήθειας εκκαθάρισης συναλλαγών έως 20 ευρώ στη λεγόμενη «μικρή λιανική»;
- Για να μη θεωρούνται φύλλο συκής τα μέτρα που έχει αναλάβει έως τώρα το Υπουργείο για την προστασία των δανειοληπτών:
- Μπορεί να χορηγήσει στοιχεία για το πώς έχει εφαρμοστεί έως σήμερα η υποχρεωτική ενημέρωση των δανειοληπτών από τις ΕΔΑΔΠ;
- Μπορεί να αιτιολογήσει γιατί ενώ ο εξωδικαστικός μηχανισμός διαφημίζεται ως πολύ επιτυχημένος, τελικά το ιδιωτικό χρέος φαίνεται να συνεχίζεται να αυξάνεται σύμφωνα με τα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους;
- Μπορεί να χορηγήσει απολογιστικά στοιχεία για τον αριθμό των δανείων που έχουν χορηγηθεί έως σήμερα από μη τραπεζικά ιδρύματα και για το αν έχουν ανιχνεύσιμο αποτέλεσμα στην πιστωτική επέκταση, στη μείωση των επιτοκίων και βελτίωση του ανταγωνισμού;
- Δεδομένου ότι πλέον, έστω και με καθυστέρηση, έχει δημοσιευτεί ο Συγκεντρωτικός Πίνακας Σύγκρισης Τελών του Άρθρου 7 του Ν.4465/2017 μπορείτε να χορηγήσετε συγκριτικά στοιχεία με τις αντίστοιχες χρεώσεις όπως καταγράφονται στις υπόλοιπες χώρες της Ευρωζώνης;
- Μπορεί να χορηγήσει διαθέσιμα συγκριτικά στοιχεία, του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών ή της ΤτΕ, με υπόλοιπες χώρες της Ευρωζώνη για το εύρος:
- της διατραπεζικής προμήθειας το ανώτατο ύψος της οποίας καθορίζεται με τα άρθρα 3 και 4 του Κανονισμού (ΕΕ) 2015/751 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου,
- των προμήθειών των σχημάτων καρτών (π.χ. Visa, Mastercard),
- των προμηθειών των τεχνικών παροχών που συμμετέχουν στην εκκαθάριση των συναλλαγών,
- της χρέωσης του παρόχου υπηρεσιών πληρωμών που εκτελεί την αποδοχή της πράξης πληρωμής;
Σχετικά Άρθρα
- Τέμπη | Ανθρώπινα οστά μαζί με τα συντρίμμια μετά το «ξεμπάζωμα» - Τα νερά του Daniel «βούλιαξαν» τα βαγόνια
- Κόμμα Νίκη: ''Βλάσφημες οι εικόνες στην Εθνική Πινακοθήκη. Ο βουλευτής κ. Παπαδόπουλος έδρασε αυτοβούλως, δεν εκφραζόμαστε με αυτοδικίες''
- 11 Μαρτίου | Οι δημοσιογράφοι απεργούν!
- Ο Χατζηγιοβάνης του Αστέρα κλήθηκε ξανά στην Εθνική Ελλάδος!
- Πελοποννησιακό Classic Rally με διαδρομές και στην Αρκαδία (εικόνες)
1 σχόλιο
-
Οδυσσέα αν συνεχίσεις έτσι σε βλέπω πρώτον στο επικρατεί τού ΚΚΕ