Παπαηλιού: "Να εργαστούμε όλοι για την αποκατάσταση της ανεξαρτησίας και της αξιοπιστίας της Δικαιοσύνης"

Η Δικαιοσύνη συνιστά την τρίτη λειτουργία, τον τρίτο πυλώνα του δημοκρατικού πολιτεύματος.

Με την ανεξάρτητη, αμερόληπτη και απροκατάλυπτη κρίση των δικαστικών λειτουργών, διασφαλίζονται τα δικαιώματα των πολιτών, κατοχυρώνεται η εμπιστοσύνη τους προς τους θεσμούς και εν τέλει διατηρούνται η κοινωνική ισορροπία, η  κοινωνική συνοχή.

Σε αυτό το πλαίσιο, πρέπει να διασφαλιστεί, ότι ο νόμος δεν επιβάλλεται για την προώθηση συγκεκριμένων συμφερόντων, συνήθως των ισχυρών, και τη δημιουργία εντυπώσεων. Και συγχρόνως, (ο νόμος) πρέπει να εφαρμόζεται ισότιμα και δίκαια προς όλους, ανεξαρτήτως οικονομικής ισχύος, κοινωνικής θέσης, πολιτικής τοποθέτησης και συνεπώς εύνοιας. Εν τέλει, πρέπει να διασφαλιστεί, ότι  η Δικαιοσύνη θα λειτουργεί πραγματικά ως προστάτης των δικαιωμάτων των πολιτών και  θεματοφύλακας της δημοκρατικής ομαλότητας.

Όμως όσα συμβαίνουν τα τελευταία χρόνια και έχουν άμεση σχέση με τη λειτουργία  του κράτους δικαίου και των θεσμών, είναι εξόχως ανησυχητικά και απαιτούν από όλους στάση ευθύνης.

Και αυτό, διότι το κράτος δικαίου στη χώρα μας διέρχεται μία βαθειά κρίση. Πολλαπλά φαινόμενα αντιθεσμικής υπονόμευσης και  παρεμβάσεων από την εκτελεστική εξουσία-την κυβέρνηση και ισχυρούς εξωθεσμικούς παράγοντες και παράλληλα καθυστέρησης στην απονομή της δικαιοσύνης, θέτουν υπό αμφισβήτηση το κράτος δικαίου, την ίδια την ποιότητα της Δημοκρατίας.

Η υπόθεση των υποκλοπών, το «έγκλημα» των Τεμπών, με την εξελισσόμενη επιχείρηση συγκάλυψής τους, αλλά και το «Ναυάγιο της Πύλου» είναι οι κορυφαίες περιπτώσεις που αποδεικνύουν «του λόγου το αληθές».

Η αντιμετώπιση της κρίσης απαιτεί την ανάληψη συγκεκριμένων πρωτοβουλιών, με την ενεργό σύμπραξη όλων των εμπλεκομένων.

Είναι καθήκον όλων να προστατεύσουν τη θεσμική ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης, στη σημερινή εποχή των μεγάλων προκλήσεων, των αντιθεσμικών πιέσεων, των κοινωνικών ανισοτήτων, μέσω των οποίων δοκιμάζονται οι λειτουργίες του κράτους.

Πρέπει να διασφαλιστεί, ότι οι δικαστικοί λειτουργοί, θα μπορούν να ασκούν τα καθήκοντά τους, χωρίς παρεμβάσεις, με πλήρη ελευθερία και αίσθημα ευθύνης.

Εν προκειμένω, η διοικητική δικαιοσύνη καλείται να ελέγχει τη νομιμότητα των πράξεων της διοίκησης και να προστατεύει τα δικαιώματα των πολιτών έναντι κρατικών  αυθαιρεσιών.

Σε μια περίοδο που η εμπιστοσύνη των πολιτών προς τους θεσμούς δοκιμάζεται, ο ρόλος σας (των διοικητικών δικαστών) γίνεται ακόμη πιο κρίσιμος, δεδομένου μάλιστα, ότι, στην περίπτωση της διοικητικής δικαιοσύνης,  η διοίκηση-το κράτος  εμπλέκεται άμεσα-, αφού ευρίσκεται στη μία πλευρά αυτών που έχουν έννομο συμφέρον.

Ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία αναγνωρίζει τις προκλήσεις και τα προβλήματα που οι δικαστικοί λειτουργοί αντιμετωπίζουν.

Είναι ανάγκη να αποκατασταθούν οι αμοιβές τους (ενδεικτικά να επαναφερθούν ο 13ος και 14ος μισθός σε όλο το δημόσιο τομέα), να διατεθούν επαρκείς πόροι για την επιτάχυνση της δικαστικής διαδικασίας χωρίς την ποιοτική υποβάθμισή της, χωρίς τη συρρίκνωση των δικαστικών σχηματισμών και την αντικατάσταση της δια ζώσης διαδικασίας, με την εξ αποστάσεως, χωρίς τη φυσική παρουσία των συλλειτουργών της δικαιοσύνης,  των μαρτύρων, μόνον με την κατάθεση «ψυχρών» εγγράφων. Τα δικαστήρια δεν είναι παραγωγικές μονάδες, ώστε να λειτουργούν με αμιγώς τεχνικά-τεχνολογικά κριτήρια.

Εξάλλου, επειδή πολύς λόγος γίνεται για την εφαρμογή των νέων τεχνολογιών στη Δικαιοσύνη, της τηλεματικής και της τεχνητής νοημοσύνης, χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή, διότι η παρουσία των δικαστών και των γραμματέων στην έδρα εμπεριέχει έναν έντονο συμβολισμό  για τους πολίτες και υλοποιεί εν πολλοίς και αυτή καθ’ εαυτή τη λειτουργία της  Δικαιοσύνης.

Βάσει αυτών, απαιτείται η πρόσληψη νέων δικαστικών λειτουργών και δικαστικών υπαλλήλων.

Ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία  παραμένει σταθερός στην υπεράσπιση της θεσμικής ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης, στο πλαίσιο της οποίας, οι δικαστικοί λειτουργοί πρέπει  να προστατεύονται από κάθε μορφή πίεσης, εκφοβισμού ή εκβιασμού.

Προτάσσει πολιτικές που ενισχύουν την ανεξαρτησία, και συνακόλουθα την αξιοπιστία της, αλλά   και την ποιοτική αναβάθμιση και αποτελεσματικότητα του δικαστικού συστήματος, με διαφάνεια και  λογοδοσία.

Προς αυτή την κατεύθυνση μπορεί και πρέπει να λειτουργήσει  η προσεχής διαδικασία αναθεώρησης του Συντάγματος.

Μέσω αυτής είναι αναγκαία η αποκοπή του ομφάλιου λώρου της ηγεσίας της δικαιοσύνης από την εκάστοτε κυβέρνηση, με την αλλαγή του  τρόπου εκλογής της.

Σε αυτό το πλαίσιο, (και) για την άμβλυνση-την εξαφάνιση οποιασδήποτε υπόνοιας «συναλλαγής» με την εκάστοτε κυβέρνηση, πρέπει να καθιερωθεί νομοθετικά αμέσως, η παρέλευση ενός  εύλογου χρόνου από την αφυπηρέτηση μέχρι την τοποθέτηση δικαστικών λειτουργών  σε άλλες θέσεις, ενδεικτικά σε ανεξάρτητες αρχές.    

Ειπώθηκε, ότι όλοι (πολιτικό σύστημα, δικαστική λειτουργία, που σήμερα η αξιοπιστία τους βρίσκεται στα Τάρταρα)  είναι κρίκοι μιάς αλυσίδας.

Θα συμφωνούσα, αν οι κρίκοι δεν αγνοούνταν ή παρακάμπτονταν ή χρησιμοποιούνταν, και μάλιστα αυθαίρετα (από την παρούσα κυβέρνηση), αν όλοι οι κρίκοι συμμετείχαν και είχαν λόγο στις αποφάσεις, όπως επίσης ειπώθηκε, για τις δικαστικές ενώσεις, από τον πρόεδρο της Ένωσης Διοικητικών Δικαστών. 

Εν κατακλείδι, ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία  δεσμεύεται να συνεχίσει το διάλογο με όλες τις δικαστικές ενώσεις, τους δικηγορικούς συλλόγους και τους εκπροσώπους των δικαστικών υπαλλήλων, ώστε όλοι μαζί να εργαστούν από κοινού για την αποκατάσταση του κράτους δικαίου, της ανεξαρτησίας και της αξιοπιστίας της Δικαιοσύνης, και εν προκειμένω της αναβάθμισης της διοικητικής δικαιοσύνης, του κύρους  και της αξιοπρέπειας των λειτουργών της.

Η Δικαιοσύνη είναι ένας από τους θεμέλιους λίθους της Δημοκρατίας και η προστασία της είναι ευθύνη όλων μας.