Αποτίμηση δράσεων PROGRESS στον Δήμο Τρίπολης (vd)

Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα: Πολίτες, ισότητα, δικαιώματα και αξίες (CERV)

Τίτλος: Proactive Green Communities and Storytellers for Natural Capital Safeguarding - PRO.GRE.S.S. (Ενεργητικές πράσινες κοινότητες και αφηγητές για τη διαφύλαξη του φυσικού κεφαλαίου)

Εταίροι:

1. ARCI Solidarietà Viterbo, Ιταλία

1. Δήμος Τρίπολης, Ελλάδα

1. CONSELL INSULAR DE MALLORCA, Ισπανία

1. Δήμος Farnese - Nature Reserve Selva del Lamone, Ιταλία

1. Δήμος BEAUMONT DE PERTUIS, Γαλλία

1. Επιτροπή αδελφοποίησης Beaumont-Farnèse, Γαλλία

1. Επιτροπή αδελφοποίησης FARNESE, Ιταλία

1. APPEI Beaumont de Pertuis, Γαλλία

1. Περιφέρεια LAZIO, Ιταλία

1. Save The Med, Ισπανία

1. Fundación Cleanwave, Ισπανία

1. LEGAMBIENTE ASSOCIAZIONE ONLUS, Ιταλία

Περίληψη:

Το έργο PRO.GRE.S.S. είναι μια πρωτοβουλία ενός διακρατικού δικτύου κοινοτήτων ανθρώπων που ζουν σε αγροτικές περιοχές τεσσάρων Μεσογειακών χωρών (Ιταλία, Γαλλία, Ισπανία, Ελλάδα). Η Σύμπραξη προτείνει ένα πιλοτικό μοντέλο δημοκρατικής συμμετοχής, το οποίο, μεταξύ άλλων, τονώνει το διάλογο και το στοχασμό μεταξύ των πολιτών της για θέματα κλίματος και πρασίνου και προτείνει λύσεις στους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων.

Το έργο PRO.GRE.S.S. είναι μια πρωτοβουλία ενός διακρατικού δικτύου κοινοτήτων που ζουν σε αγροτικές περιοχές σε τέσσερις μεσογειακές χώρες: τον Δήμο Τρίπολης (Ελλάδα), τον οργανισμό Arci Solidarietà Viterbo, το Περιφερειακό Καταφύγιο Selva del Lamone και τον Δήμο Farnese (Ιταλία), το Parque Natural de Sa Dragonera και το Conselll de Mallorca (Ισπανία) και τον οργανισμό Etudes et Chantiers Corsica (Γαλλία).

Η Σύμπραξη PROGRESS έχει επίγνωση της διεθνούς πολιτικής περιβαλλοντικού σχεδιασμού και στο έργο εστιάζει τις δράσεις της σε εργαλεία προγραμματισμού που επηρεάζουν τις κοινότητες σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο: Περιφερειακό Σχέδιο Εδαφικού Τοπίου για τη συντήρηση και διατήρηση της φυσικής κληρονομιάς, την ενίσχυση των φυσικών και πολιτιστικών αγαθών, τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, την οικολογική λειτουργία δασικών εκτάσεων και την ενίσχυση της λειτουργίας σύνδεσης των τοπίων.

Η προσέγγιση PRO.GRE.S.S. ξεκινά από το Περιβάλλον στο σύνολό του (Φυσικό Κεφάλαιο) και από τις Υπηρεσίες Οικοσυστήματος. Για να εγγυηθεί τη διατήρηση, την προστασία, την αξιοποίηση και τη διεύρυνση της χρήσης του Φυσικού Κεφαλαίου, όλες οι πιθανές λύσεις και οι τοπικές προτάσεις πρέπει να αναλυθούν, να αξιολογηθούν, να συζητηθούν, να εντοπιστούν, και πιθανώς να προωθηθούν.

Η συμμετοχή της τοπικής κοινότητας θα επιτρέψει την καλύτερη ανάλυση και ικανότητα διαχείρισης του Φυσικού Κεφαλαίου, την αξιοποίηση (όχι μόνο σε οικονομικούς όρους) των Υπηρεσιών Οικοσυστήματος, και την ενίσχυση του πολύπλοκου κοινωνικο-οικολογικού συστήματος που δημιουργήθηκε από την αλληλεπίδραση διαφορετικών μορφών κεφαλαίου (φυσικού, κοινωνικού και ανθρώπινου). Η συμμετοχική διαδικασία θα βελτιώσει τις ξεχωριστές ικανότητες των φορέων στους διάφορους τομείς ενδιαφέροντος.

Με λίγα λόγια, ο γενικός στόχος του έργου είναι η αύξηση της συμμετοχής των τοπικών κοινωνιών, ειδικά στις αγροτικές περιοχές, σε ευρωπαϊκά ζητήματα σχετικά με την ενεργή συμμετοχή του πολίτη όσον αφορά στο περιβάλλον και στην κλιματική αλλαγή. Το κύριο απτό αποτέλεσμα είναι να καθοριστούν μαζί με τον πολίτη συγκεκριμένες προτάσεις τις οποίες θα μπορούν να εφαρμόσουν οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής σε όλα τα επίπεδα.

Δράσεις του Δήμου Τρίπολης και συμμετοχής του στο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα PRO.GRE.S.S.:

1. Συμμετοχή στη Διακρατική Συνάντηση στο Φαρνέζε της Ιταλίας (6-8 Φεβρουαρίου 2023)
   Ο Δήμος Τρίπολης συμμετείχε στην πρώτη δια ζώσης συνάντηση των Ευρωπαίων εταίρων του προγράμματος PRO.GRE.S.S. στο Φαρνέζε της Ιταλίας. Η συνάντηση αυτή στόχευε στην εμβάθυνση της γνωριμίας και τη θέσπιση κοινών στόχων μεταξύ των εταίρων από Ελλάδα, Ιταλία, Γαλλία και Ισπανία. Στο πλαίσιο των εργασιών, οι συμμετέχοντες ασχολήθηκαν με σχεδιαστικές και οργανωτικές δράσεις και συμμετείχαν σε δραστηριότητες ενεργοποίησης της κοινότητας στο καταφύγιο Lamone και στην περιοχή του Φαρνέζε, με ιδιαίτερη έμφαση σε βιώσιμες πρακτικές και την ενδυνάμωση των αγροτικών κοινοτήτων.
2. 1ο Διεθνές Ελληνικό Συνέδριο «Απειλές της Κλιματικής Αλλαγής στα Μνημεία Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς στη Μεσόγειο» (17 Ιουνίου 2023)
   Το συνέδριο, που διοργανώθηκε από τον Δήμο Τρίπολης σε συνεργασία με την Περιφέρεια Πελοποννήσου και το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, πραγματοποιήθηκε στο Αποστολοπούλειο Πνευματικό Κέντρο της Τρίπολης. Το συνέδριο αυτό αποτέλεσε σημαντική πλατφόρμα για την παρουσίαση ερευνών που αφορούν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής σε πολιτιστικά μνημεία, αλλά και στη φυσική κληρονομιά της Πελοποννήσου. Ιδιαίτερη τιμή αποτέλεσε η παρουσία του κ. Χρήστου Ζερεφού, Γενικού Γραμματέα της Ακαδημίας Αθηνών, που παρουσίασε τις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής και υπογράμμισε τη σημασία της προστασίας της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
3. 1ο Κινηματογραφικό Εργαστήριο «Κινηματογράφηση Προφορικών Αφηγήσεων από Ανθρώπους της Αρκαδικής Υπαίθρου» (9-11 Ιουνίου 2023)
   Το τριήμερο αυτό εργαστήριο στην Τρίπολη είχε στόχο να εκπαιδεύσει νέους και κατοίκους στη δημιουργία ντοκιμαντέρ, καταγράφοντας προφορικές μαρτυρίες από κατοίκους της Αρκαδικής υπαίθρου, στο οποίο εισηγητής του εργαστηρίου ήταν ο σκηνοθέτης Βασίλης Λουλές. Μέσα από διαδραστικά μαθήματα, οι συμμετέχοντες έμαθαν τις τεχνικές καταγραφής και αφήγησης ιστοριών που αφορούν τη διατήρηση της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς, την ενίσχυση της βιοποικιλότητας και την προστασία του περιβάλλοντος. Οι συμμετέχοντες εξοικειώθηκαν με τεχνικές κινηματογράφησης, ενώ ενισχύθηκαν με δεξιότητες που μπορούν να εφαρμόσουν σε μελλοντικές ερευνητικές, εκπαιδευτικές και καλλιτεχνικές δραστηριότητες.
4. 2ο Διεθνές Ελληνικό Συνέδριο «Το Μέλλον της Γεωργίας» (7 Φεβρουαρίου 2024)
   Το συνέδριο, που πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά, επικεντρώθηκε στα περιβαλλοντικά ζητήματα που αφορούν τον αγροτικό τομέα, ιδιαίτερα στις προκλήσεις της βιώσιμης γεωργίας υπό το πρίσμα της κλιματικής αλλαγής. Στο συνέδριο συμμετείχαν επιφανείς ομιλητές, όπως ο Κωνσταντίνος Βασιλάκης, κοσμήτορας της Οικονομικής και Τεχνολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, και ο Δημήτριος Αποστολόπουλος, ανώτερος σύμβουλος στην KPMG Greece. Συζητήθηκαν σημαντικές προτάσεις και λύσεις για την προσαρμογή και ανάπτυξη του αγροτικού τομέα με γνώμονα τη βιωσιμότητα.
5. Επίσκεψη στην Ισπανία (25-27 Σεπτεμβρίου 2023)
   Στο πλαίσιο του προγράμματος, ο Δήμος Τρίπολης συμμετείχε σε εκπαιδευτική επίσκεψη στη Μαγιόρκα, Ισπανία. Οι εταίροι είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν εργαστήρια για τη διατήρηση παραδοσιακών αλιευτικών τεχνών και να μάθουν για τις πρακτικές προστασίας των θαλάσσιων οικοσυστημάτων από οργανισμούς όπως το Save The Med. Περιλάμβανε ξεναγήσεις σε ιστορικά αξιοθέατα, όπως το Ναυτικό Μουσείο και το Sant Telm Castle, με στόχο την ενίσχυση των δεσμών μεταξύ πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς.
6. Επίσκεψη των Εταίρων στην Τρίπολη (4-6 Νοεμβρίου 2023)
   Ο Δήμος Τρίπολης υποδέχθηκε τους εταίρους του προγράμματος σε μια τριήμερη εκδήλωση γεμάτη δραστηριότητες. Οι συμμετέχοντες ασχολήθηκαν με την αγροτική ζωή της περιοχής Τεγέας, συλλέγοντας μήλα και παρασκευάζοντας παραδοσιακή μαρμελάδα υπό την καθοδήγηση της προέδρου της τοπικής κοινότητας, Αντωνίας Αδαμοπούλου. Επισκέφθηκαν επίσης το Σπήλαιο Κάψια και το Οινοποιείο Καλόγρη, απολαμβάνοντας γευσιγνωσία και μαθαίνοντας για τις παραδόσεις οινοποίησης. Η επίσκεψη κορυφώθηκε με εκδήλωση στο Πολεμικό Μουσείο Τρίπολης, όπου παρουσιάστηκε η σημασία της οπτικής αφήγησης στην ευαισθητοποίηση για το περιβάλλον και τον πολιτισμό.
7. Επίσκεψη στην Ιταλία (2-6 Ιουλίου 2024)
   Η αντιπροσωπεία του Δήμου Τρίπολης επισκέφθηκε το Φαρνέζε της Ιταλίας, όπου παρακολούθησαν συζητήσεις για βιώσιμες πρακτικές στην ενέργεια, τη βιοποικιλότητα και την κλιματική αλλαγή. Περιλάμβανε ξενάγηση σε τοπικά φυσικά αξιοθέατα και επαφές με τοπικούς παραγωγούς, καθώς και επισκέψεις σε παραδοσιακά τυροκομεία και οργανωμένες πολιτιστικές εκδηλώσεις, ενισχύοντας τη δικτύωση και τη συνεργασία μεταξύ των ευρωπαϊκών εταίρων.
8. Επίσκεψη στην Κορσική (27-29 Μαΐου 2024)
   Ο Δήμος Τρίπολης συμμετείχε σε επίσκεψη στην Κορσική, όπου οι εταίροι γνώρισαν την πολιτιστική και φυσική κληρονομιά του νησιού. Οι συμμετέχοντες ξεναγήθηκαν σε ιστορικά ορόσημα, τοπικά οινοποιεία και φυσικά καταφύγια, ενώ παράλληλα αντάλλαξαν ιδέες για τη διατήρηση της κληρονομιάς με ντόπιους τεχνίτες και ειδικούς.
9. 2ο Κινηματογραφικό Εργαστήριο «Οι Κυκλικοί Χοροί Ενώνουν τους Ανθρώπους» (7-8 Ιουνίου 2024)
   Το εργαστήριο, που πραγματοποιήθηκε στην Τρίπολη, επικεντρώθηκε στη δύναμη των κυκλικών χορών να ενώνουν τους ανθρώπους και να αναδεικνύουν τη σύνδεση με τη φύση. Συμμετείχαν νέοι κινηματογραφιστές, λάτρεις του πολιτισμού και μέλη της τοπικής κοινότητας, οι οποίοι εκπαιδεύτηκαν στην κινηματογράφηση και τεχνικές δημιουργίας ντοκιμαντέρ. Το εργαστήριο διεξήχθη από καταξιωμένους επαγγελματίες του κινηματογράφου, τον κ. Αργύρη Θέο και τον κ. Άγγελο Κοβότσο.
10. 3ο Ελληνικό Διεθνές Συνέδριο «Ενέργεια και Κλίμα στην Τρίπολη» (26 Ιουνίου 2024)
    Το διαδικτυακό αυτό συνέδριο αποτέλεσε πλατφόρμα για τη συζήτηση θεμάτων ενέργειας, κλίματος και βιοποικιλότητας στην περιοχή της Τρίπολης. Ο καθηγητής Χρήστος Τρυφωνόπουλος παρουσίασε τις εφαρμογές της τεχνητής νοημοσύνης στον κύκλο ζωής των κλιματικών δεδομένων, ενώ ο βιολόγος Δημήτρης Μπούσμπουρας αναφέρθηκε στην πλούσια βιοποικιλότητα της Τρίπολης και τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στα οικοσυστήματά της.
11. «Κυνήγι Θησαυρού στην Τρίπολη: Προστατεύοντας το Περιβάλλον και Ανακαλύπτοντας τη Φύση» (19 Οκτωβρίου 2024)
    Ένα βιωματικό πρόγραμμα για παιδιά δημοτικού, που πραγματοποιήθηκε στο Άλσος Αγίου Γεωργίου στην Τρίπολη. Τα παιδιά συμμετείχαν σε περιβαλλοντικές δραστηριότητες, όπως κυνήγι θησαυρού και τοξοβολία, αναπτύσσοντας περιβαλλοντική συνείδηση και ενισχύοντας τη σύνδεσή τους με τη φύση της περιοχής.
12. Κάλεσμα για Μάζεμα Κάστανων στο Ροεινό Αρκαδίας (26 Οκτωβρίου 2024)
    Με τη συμμετοχή της Αντιδημάρχου Πολιτισμού, Ελένης Καρούντζου, οι κάτοικοι και επισκέπτες του χωριού Ροεινό συμμετείχαν σε παραδοσιακή δράση συλλογής κάστανων, προωθώντας την τοπική αγροτική κουλτούρα και δημιουργώντας αίσθηση κοινότητας. Οι συμμετέχοντες απόλαυσαν την εμπειρία του μαζέματος κάστανων και τη γαστρονομική παράδοση της Αρκαδίας.

Με αυτές τις δράσεις, ο Δήμος Τρίπολης συνέβαλε ουσιαστικά στην πολιτιστική, περιβαλλοντική και κοινωνική ανάπτυξη της περιοχής, ενισχύοντας τη διεθνή συνεργασία και τη συμμετοχή σε ευρωπαϊκά δίκτυα για τη διατήρηση της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς.