Το Καμπαναριό του Αγίου Χαραλάμπους στην Δημητσάνα
Το καμπαναριό του Ι. Ν. Αγίου Χαραλάμπους Δημητσάνας κτίστηκε από Πυρσογιαννίτες κτίστες, με χρήματα της ευεργέτριας Κατίγκως Φιλοσοφοπούλου, που είχε προσφέρει 3.000 χρυσές δραχμές για αυτόν τον σκοπό.
Ο ναός κτίστηκε το 1832, δύο χρόνια πριν από τον ναό της Αγίας Κυριακής και είχε καμπαναριό χτισμένο στην δυτική πλευρά του, πάνω από την είσοδο που υπάρχει εκεί, Διατηρείται μέχρι σήμερα το δίστυλο πρόπυλο, που ήταν η βάση του αρχικού καμπαναριού, το οποίο είχε ζωή πάνω από 130 χρόνια ενώ συνυπήρχε με το νεότερο για 80 χρόνια περίπου,
Κατεδαφίστηκε δε στο τέλος της δεκαετίας του 1960. Οι πέτρες του παλιού καμπαναριού μεταφέρθηκαν στη Μονή Αιμυαλών για να κατασκευαστεί η αυλή - πάρκινγκ που βρίσκεται πριν την είσοδο.
Οι Πυρσογιαννίτες ήταν εκείνη την εποχή οι πιό φημισμένοι τεχνίτες της πέτρας και της οικοδομής, Εϊναι αυτοί που κατασκεύασαν τα πασίγνωστα ηπειρώτικα τοξωτά γεφύρια. Ταξίδευαν σε όλη την Ελλάδα αλλά αναφορές για έργα τους υπάρχουν σε όλα τα Βαλκάνια, στα παράλια της Τουρκίας, στην Περσία, στην Αίγυπτο ακόμη και στο Σουδάν, την Αιθιοπία, το Κονγκό, την Ταγκανίκα και την Αμερική!!!
«Όλη τους η τέχνη ήταν μιά λέξη: αργά. Όσο πιό αργά δούλευαν τόσο πιό καλοί μαστόροι ήταν. Τραγουδούσαν και σφύριζαν στο πελέκημα, για να ξεχνιούνται και να μη βιάζονται. Γλεντούσαν την αργάδα τους...» διηγιόταν ο Πυρσογιαννίτης μάστορας Δήμος Φλίνδρης στο περιοδικό «Αρμολόι» το 1973. Λέγεται μάλιστα ότι ο κάθε ένας έφτιαχνε ένα, το πολύ δύο αγκωνάρια την ημέρα!
Ίσως για αυτό να προτιμήθηκαν οι Πυρσογιαννίτες μαστόροι, έναντι των γειτόνων μας Λαγκαδινών, που βέβαια δεν υστερούσαν και αυτοί στην τέχνη της πέτρας.
Οι Πυρσογιαννίτες λένε ότι ο Δεσπότης της Κόνιτσας ρώτησε κάποτε έναν Πυρσογιαννίτη που ήθελε να γίνει παπάς την βασική θεολογικού ενδιαφέροντος ερώτηση:
«ποιός έχτισε παιδί μου τον κόσμο;».
Εκείνος του απάντησε: «η Πυρσόγιαννη».
«Καλά», επέμεινε ο Δεσπότης, προσπαθώντας να του αντλήσει την απάντηση που περίμενε, «δεν βόηθησε κανείς άλλος;».
«Βόηθησε λίγο και η Βούρμπιανη Δέσποτα» (διπλανό χωριό) απάντησε ο υποψήφιος παπάς. Και φυσικά ...κόπηκε !
Το ότι οι Δημητσανίτες έφεραν από μακριά τους φημισμένους αυτούς τεχνίτες για την κατασκευή του καμπαναριού, δείχνει την ευμάρεια, την ακμή αλλά και κάποια αισιοδοξία για το μέλλον, που πρέπει να επικρατούσε εκείνη την εποχή στην Δημητσάνα.
Το υπάρχον καμπαναριό χτίστηκε το 1888, στο πλάι της εκκλησίας, σε μικρή απόσταση από αυτήν. Αποτελεί ένα από τα πλέον χαρακτηριστικά δείγματα της πυρσογιαννίτικης τέχνης. Ορθώνεται κάθετα, στο πίσω μέρος του ναού, αφήνοντας τον οριζόντιο όγκο και τον τρούλο της εκκλησίας να φαίνονται και να σχηματίζουν ένα αρμονικό σύνολο μαζί του.
Είναι τετραόροφο, με βάση σε σχήμα κόλουρης πυραμίδας, της οποίας η κάτω βάση είναι μισό μέτρο περίπου μεγαλύτερη από την πάνω, για λόγους σταθερότητας. Στην νότια πλευρά της βρίσκεται η είσοδος του καμπαναριού ενώ στην δεξιά και στην αριστερή πλευρά υπάρχουν μικρά παράθυρα.
Πάνω από την είσοδο στην κεντρική πέτρα, που ονομάζεται «κλειδί» είναι σκαλισμένο ένα αγγελάκι, που συνήθως το σκάλιζαν πάνω από τις πόρτες για να μην επιτρέπει την είσοδο του κακού στο κτίσμα. Στην ανατολική πλευρά της βάσης υπάρχει πλάκα με στοιχεία του πρωτομάστορα:
«ΑΠΡΙΛΙΟΥ 10 ΓΕΩΡΓΙΟΣ Δ. ΒΑΤΣΚΑΛΟΠΟΥΛΟΣ
ΑΠΟ ΧΩΡΙΟΝ ΠΡΥΣΟΓΙΑΝΙ 1888».
Πάνω από την βάση βρίσκονται, αποτελώντας ενιαίο σύνολο, ο πρώτος και ο δεύτερος όροφος. Ο πρώτος έχει για λόγους αντοχής ένα τοξωτό άνοιγμα στην κάθε πλευρά ενώ ο δεύτερος δύο. Για μεγαλύτερη αντοχή έχουν τοποθετηθεί -αντί για ξυλοδεσιές- «άλπιζες», σίδερα δηλαδή, που διεισδύουν από την μία πλευρά και φθάνουν μέχρι την απέναντι, κρατώντας σε σταθερή απόσταση τους τοίχους του καμπαναριού, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις σεισμών.
Ο τρίτος όροφος είναι πιό ανάλαφρος και αποτελεί το κωδωνοστάσιο. Έχει δύο ανοίγματα σε κάθε πλευρά αλλά είναι μεγαλύτερα, ώστε να μη εμποδίζεται η μετάδοση των ήχων της καμπάνας. Έχει επίσης άλπιζες, δύο σε κάθε πλευρά του ενώ υπάρχουν και τα απαραίτητα μεταλλικά στηρίγματα για τις καμπάνες.
Το καμπαναριό, όπως λένε οι ειδικοί, έχει και κλασσικιστικά αρχιτεκτονικά στοιχεία, όπως το τριγωνικό περίγραμμα (σαν αέτωμα) πάνω από την είσοδο, το γείσο μεταξύ της βάσης και του πρώτου ορόφου και την τελειότητα των αρμών.
Δεν είναι λοιπόν τυχαίο, ότι το καμπαναριό του Αγίου Χαραλάμπους είναι από τα πιό φωτογραφημένα μνημεία της Δημητσάνας.
ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΣΕ ΟΛΕΣ ΚΑΙ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥ ΕΟΡΤΑΖΟΝΤΕΣ!
Κώστας Λάμπρος
Δημητσάνα - Ανοιχτό, ζωντανό Μουσείο
Σχετικά Άρθρα
- Πέθανε η Βέφα Αλεξιάδου
- Άρχισαν οι πεζοπορικές διαδρομές πάνω στις ράγες στους Χράνους Αρκαδίας! (εικόνες)
- «Κίνημα Δημοκρατίας» – Νέο ξεκίνημα
- Χριστουγεννιάτικη Εορταγορά από το Τοπικό Τμήμα Τρίπολης του Σώματος Ελληνικού Οδηγισμού
- Όμιλος τένις ΑΕΚ Τρίπολης | 19o Χριστουγεννιάτικο Εσωτερικό Τουρνουά Juniors by Free Wave & Orhestra Tripolis
1 σχόλιο
-
Αρα δεν υπάρχει ο πυρσογιαννιτικος ναός και καμπαναριό. Αυτός σήμερα είναι του 1960