Τράγος ποταμός | "Υπογράφουμε για την αποτροπή μικρού υδροηλεκτρικού 0,48 ΜW στο Έλος Κανδήλας"
Η εταιρεία Καλλιόπη Ενεργειακή Μονοπρόσωπη ΙΚΕ σχεδιάζει να φτιάξει μικρό υδροηλεκτρικό μόλις 0,48 ΜW στον Τράγο ποταμό στη θέση του Έλους Κανδήλας, σε απόσταση περίπου 1 χλμ. από τον οικισμό Παναγίτσα.
Συμμετέχουμε φορείς και πολίτες στη δημόσια διαβούλευση μέχρι τις 29 Απριλίου 2025, συμπληρώνοντας τις αντίστοιχες φόρμες ώστε να συμπεριληφθούν οι υπογραφές μας στο έντυπο Δ11 με τις τεκμηριωμένες αντιρρήσεις μας για το έργο, που θα υποβληθεί στο Ηλεκτρονικό Περιβαλλοντικό Μητρώο (Προσοχή: Υπογράφουμε ΜΙΑ μόνο φορά).
Για πολίτες: https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSffu886d0T7M_nVr6-W3Fdb-krba_LtTQ4kNtlN8_kbImGONw/viewform?usp=dialog
Συνοπτικά, το συγκεκριμένο έργο θα πρέπει να απορριφθεί διότι:
- · Ο φορέας του έργου έχει καταθέσει αναξιόπιστη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) με κρίσιμες ελλείψεις, η οποία αποσιωπάτην άρρηκτη σύνδεση του υπό διαβούλευση υδροηλεκτρικού με το υφιστάμενο έργο αποστράγγισης του Έλους Κανδήλας επί του οποίου χωροθετείται. Η ΜΠΕ παραβλέπει τους Περιβαλλοντικούς Όρους του έργου αποστράγγισης και δεν λαμβάνει υπόψη τις περιβαλλοντικές δεσμεύσεις που έχουν θεσπιστεί με προηγούμενες Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις και αφορούν τη λειτουργία του αρδευτικού δικτύου στο πεδινό τμήμα του πρώην Έλους Κανδήλας.
- ·Δεν αναλύονται επαρκώς οι υδρολογικές επιπτώσεις και αγνοούνται σημαντικά στοιχεία όπως το υφιστάμενο θυρόφραγμα, το οποίο έχει καθοριστική σημασία στη ρύθμιση της υδρολογίας της περιοχής, καθώς:
- Ρυθμίζει τη ροή νερού μεταξύ της Κεντρικής Συλλεκτήριας Τάφρου και της τάφρου που οδηγεί το νερό στην καταβόθρα Πλέσσα.
- Διασφαλίζει την ανατροφοδότηση των υπόγειων υδροφορέων.
- Εξισορροπεί τη στάθμη του νερού στα καλλιεργούμενα εδάφη, διατηρώντας τη διαθέσιμη υγρασία ειδικά σε περιόδους ξηρασίας.
- · Η κατασκευή και λειτουργία του υδροηλεκτρικού σταθμού κινδυνεύει να ανατρέψει την ισορροπία του υδατικού συστήματος.Οι υποδομές που εξετάζονται στη ΜΠΕ απαιτούν την κατεύθυνση των νερών κυρίως στην τεχνητή αποχετευτική σήραγγα, παρακάμπτοντας την καταβόθρα Πλέσσα. Ωστόσο, η καταβόθρα είναι ο βασικός φυσικός αποδέκτης των νερών και παίζει κρίσιμο ρόλο στην αναπλήρωση των υδροφορέων της περιοχής.
- ·ΗΜΠΕ επανειλημμένα αναφέρει ότι λόγω του σημείου χωροθέτησης του έργουδεν απαιτείται η διατήρηση της οικολογικής παροχής και απουσιάζει κάθε δέσμευση ότι το νερό θα κατευθύνεται πρωτίστως στον φυσικό αποδέκτη που εξασφαλίζει την οικολογική παροχή στον Ποταμό Τράγο μέσω της πηγής Μπαλτσάκου στη Δημοτική Κοινότητα Παναγίτσας, της πηγής Παλιόπυργου στη Δημοτική Κοινότητα Δάρα και της πηγής Χαβούζι στην Δημοτική Κοινότητα Πρασίνου. Επίσης δεν έχει λάβει υπόψη σχετική μελέτη από το Ινστιτούτο Γεωλογικών & Μεταλλευτικών Ερευνών (ΙΓΜΕ) που αποδεικνύει την άμεση σχέση της Καταβόθρας Πλέσσα με τις προαναφερόμενες πηγές.
- ·Επακόλουθο του έργου θα είναι η καταστροφική αλλαγή χρήσης του νερού μιας και ουσιαστικάη έγκριση τέτοιων έργων συνοδεύεται από «άδεια χρήσης νερού» που η πολιτεία χορηγεί στις εταιρείες των έργων και οδηγεί στην πλήρη ιδιωτικοποίηση του νερού. Να σημειωθεί ότι το Περιφερειακό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού Αειφόρου Ανάπτυξης Περιφέρειας Πελοποννήσου (ΦΕΚ 1485/Β/2003) στοχεύει σε ενέργειες συγκράτησης του πληθυσμού στις ορεινές περιοχές και η υλοποίηση του εν λόγω έργου με συνέπειε μεταξύ άλλων, στα υδροφόρα συστήματα και στις άδειες χρήσης νερού θα συμβάλλει για το αντίθετο, καθώς είναι ανταγωνιστική με τις υφιστάμενες γεωργικές χρήσεις γης στην περιοχή και τον εξορθολογισμό τους.
- ·Η ΜΠΕ βασίζεται αποκλειστικά σε παρωχημένα υδρολογικά στοιχεία προ του 2000, γεγονός απαράδεκτο τόσο επιστημονικά όσο και περιβαλλοντικά, καθώς έτσι δημιουργείται στρεβλή εικόνα για τη σημερινή διαθεσιμότητα νερού. Οι συνθήκες του υδρολογικού ισοζυγίου έχουν μεταβληθεί ριζικά λόγω των συχνότερων φαινομένων ανομβρίας, της υπεράντλησης και των ανθρώπινων παρεμβάσεων στην περιοχή του ΤΟΕΒ Έλους Κανδήλας. Συγκεκριμένα, στην περιοχή του Έλους Κανδήλας η κύρια πηγή «Σίντζι» έχει καταστεί εποχική και οι πηγές «Κεφαλόβρυσο», «Κουρπά» και άλλες μικροπηγές έχουν απενεργοποηθεί. Επίσης στην περιοχή του Κάμπου του Δάρα, ο οποίος αποδεδειγμένα τροφοδοτείται από την καταβόθρα Πλέσσα, η πηγή του Μπαλτσάκου παρουσιάζει ροή για δύο μήνες τον χρόνο και οι πηγές «Λαστιώτης», «Παλιόπυργος», «Χαβούζι», «Μουρίστρα» έχουν σχεδόν εξαφανιστεί.Ήδη από το μακρινό 2007 το ΕΛΚΕΘΕ σε Τεχνική Έκθεσή του για τον Τράγο επεσήμαινε τη μείωση της ροής του.
- ·Δεν εκτιμώνται ουσιαστικά οι επιπτώσεις του έργου αλλά και οι σωρευτικές του επιπτώσεις σε σχέση με τα υπόλοιπα έργα στην περιοχή, κατά παράβαση της Υπουργικής Απόφασης οικ. 170225/2014 (ΦΕΚ 135/Β/27-1-2014).Ενδεικτικά, δίπλα από το υπό διαβούλευση έργο έχει άδεια παραγωγής ο υβριδικός αιολικός σταθμός συνολικά 83 ανεμογεννητριών (Α/Γ) με συσσωρευτές (μπαταρίες) που εκτείνονται κυρίως στο Βόρειο Μαίναλο, της εταιρείας ΑΙΟΛΙΚΗ ΘΕΟΔΩΡΩΝ (μέτοχος και ο γαλλικός κολοσσός EDF). Η συμπίεση του εδάφους από τους τόνους σκυροδέματος για κάθε βάση Α/Γ και από τη μεταφορά των ογκωδών υλικών και η διάβρωση που προκαλείται, όπως επισημαίνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε συνάρτηση με την αλλαγή της υδρομετεωρολογίας σε εύρος δεκάδων χιλιομέτρων, διαταράσσουν τον κύκλο του νερού και εν τέλει τον εμπλουτισμό του υδροφόρου ορίζοντα. Αυτά, όπως και οι επιπτώσεις των αιτήσεων φωτοβολταϊκών, δεν εκτιμώνται καθόλου από τη ΜΠΕ, η οποία περιορίζεται μόνο στο να αναφέρει εσφαλμένα ότι «Σε απόσταση 300 περίπου μέτρων Δυτικά του υπό μελέτη ΜΗΥΕ, σύμφωνα με στοιχεία της ΡΑΕ, υπάρχει Αιολικό Πάρκο 11 Ανεμογεννητριών που κατέχει άδεια παραγωγής». Η εικόνα αποτυπώνει τα έργα ΑΠΕ στην περιοχή, με το υπό διαβούλευση έργο σε κόκκινο κύκλο.
Να σημειωθεί ότι, καθώς η στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030 προβλέπει την άρση εμποδίων και φραγμάτων σε ποτάμια, ώστε να αποκατασταθεί η ελεύθερη ροή τους σε μήκος τουλάχιστον 25.000 χιλιομέτρων, υλοποιείται το έργο ‘Απομάκρυνση φραγμών από ποταμούς: σχέδιο εφαρμογής για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη’, στο οποίο συμμετέχει και η Ελλάδα.
Είναι λοιπόν λογικό να εγκρίνονται μικρά υδροηλεκτρικά στην Ελλάδα (η οποία στις 13-3-2024 παραπέμφθηκε στο Δικαστήριο της ΕΕ λόγω μη ολοκλήρωσης της αναθεώρησης των σχεδίων για τα ύδατα), όταν ΜΟΝΟ το 2022 απομακρύνθηκαν 325 τεχνητοί φραγμοί από ποτάμια συστήματα στην Ευρώπη και όταν τα υδροηλεκτρικά ως 10 MW θεωρούνται μη φιλοπεριβαλλοντικές, βιώσιμες επενδύσεις από την ΕΕ;
Το Δίκτυο Φορέων και Πολιτών ΠελοπόννηSOS και το SOS Μαίναλο ενημέρωσαν για τα παραπάνω τις Γνωμοδοτούσες Υπηρεσίες και την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας & Ιονίου που αποφασίζει για το έργο με επιστολή που στάλθηκε στις 16-4-2025.
Περισσότερες πληροφορίες:
Δίκτυο Φορέων και Πολιτών ΠελοπόννηSOS: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
SOS Μαίναλο: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.