Παιδί και ασφαλές ίντερνετ

Παραπληροφόρηση. Η απεριόριστη ελευθέρια σε συνδυασμό με την ανωνυμία που παρέχει το internet, οδηγεί πολλές φορές στη δημοσίευση ψευδών και ανακριβών πληροφοριών.

Παρενόχληση μέσω διαδικτυου. Προκύπτει όταν παιδιά η έφηβοι παρενοχλούνται μεταξύ τους μέσω του internet η κινητών τηλεφώνων η άλλων τεχνολογιών.

Κακόβουλοι χρήστες. Άτομα που εκμεταλλεύονται την ανωνυμία του διαδικτυου για διαδικτυακες σχέσεις με τα άπειρα νεαρά άτομα, ώστε να τα παρασύρουν.

Παιδική πορνογραφία. Αναπαραστάσεις ανηλίκων που συμμετέχουν σε σεξουαλικές πράξεις η καταστάσεις που υποδηλώνουν σεξουαλικές δραστηριότητες. Ο όρος grooming αναφέρεται στη διαδικασία, κατά την οποία κάποιοι προσποιούμενοι ότι είναι έφηβοι χρησιμοποιούν τα chat rooms για να προσελκύσουν παιδιά, με σκοπό να τα εκμεταλλευθούν.

Παιχνίδια και τζόγος. Τα online παιχνίδια μπορεί να έχουν ακατάλληλο περιεχόμενο, ενώ ο τζόγος δημιουργεί κινδύνους απώλειας χρημάτων.

Συμβουλές προς τους γονείς για ασφαλή πλοήγηση των παιδιών.

Οι γονείς οφείλουν να είναι ενημερωμένοι για τους κινδύνους του internet και να καθοδηγούν σωστά τα παιδιά τους. Ενδεικτικά, σας παραθέτουμε μερικές χρήσιμες συμβουλές.

Εξετάστε μαζί με τα παιδιά σας μελλοντικούς κινδύνους του internet. Μπορείτε να επισκεφτείτε χρήσιμες ιστοσελίδες για σχετικές πληροφορίες.

Μάθετε στα παιδιά σας να μην δίνουν πληροφορίες για προσωπικά δεδομένα (πχ ονοματεπώνυμο, αριθμό τηλεφώνου κτλ) και τονίστε τους γιατί δεν πρέπει να το κάνουν.

Εγκαταστήστε στον υπολογιστή σύστημα φιλτραρίσματος, που παρεμποδίζει την πρόσβαση σε ιστοσελίδες ακατάλληλες για ανήλικους.

Τοποθετήστε τον υπολογιστή σε ένα χώρο κοινής πρόσβασης όπως το σαλόνι, ώστε να ελέγχετε διακριτικά την δραστηριότητα του παιδιού στο internet.

Βεβαιωθείτε ότι τα παιδιά σας δεν συναντούν άτομα που γνώρισαν στο διαδικτυο, εκτός και αν συμφωνείτε να τα συνοδεύσετε σε κάποιο δημόσιο χώρο.

Βοηθήστε το παιδί να κατανοήσει την εικονική πραγματικότητα του internet, δηλ. ότι οι άνθρωποι στο διαδικτυο δεν είναι πάντοτε αυτοί που φαίνεται και ότι δεν λένε πάντα την αλήθεια.

Ενθαρρύνετε τα παιδιά σας να σας ενημερώνουν, εάν κάτι η κάποιος τα κάνει να νιώθουν άβολα η να τα απειλεί.

Συμβουλεύστε τα παιδιά σας μην απαντούν ποτέ σε πρόστυχα η δελεαστικά μηνύματα. Σε τέτοια περίπτωση να το αναφέρετε στον πάροχο υπηρεσιών διαδικτυου και να το καταγγείλετε στην ανοικτή γραμμή της SafeLine (3w.safeline.gr).

 

ON LINE ΜΕ ΤΟΝ ΕΘΙΣΜΟ ΤΟΥ ΤΖΟΓΟΥ ΟΙ ΕΦΗΒΟΙ.

 

Το 69% των παιδιών ηλικίας 14-16 ετών δηλώνει ότι παίζει τυχερά παιχνίδια στο διαδίκτυο. Το ποσοστό μπορεί να φαίνεται μικρό, αλλά, πρώτον, είναι παράνομο και, δεύτερον εμφανίζει αυξητικές τάσεις, δηλώνουν οι ειδικοί. Την ιδία στιγμή θραύση κάνουν στους νέους και οι πορνογραφικές ιστοσελίδες.

Στον ηλεκτρονικό τζόγο, λοιπόν, ενδίδουν ολοένα και περισσότερο οι έφηβοι, ανακαλύπτοντας πριν ακόμη ενηλικιωθούν την αδρεναλίνη της ρουλέτας, των κάθε λογής στοιχημάτων και της χαρτοπαιξίας μέσα από την οθόνη του υπολογιστή τους.

Την ιδία στιγμή θραύση κάνουν οι πορνογραφικές ιστοσελίδες στους νέους 14-16 ετών, πολλοί από τους οποίους δηλώνουν συχνότατη χρήση πορνογραφικών σαιτ, σε βαθμό που παραπέμπει ακόμα και σε φαινόμενα εθισμού.

Τα αποτελέσματα πρόσφατων ερευνών της Μονάδας Εφηβικής Υγείας της β Παιδιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών σε παιδιά 14-16 χρονών σε μαθητές δηλαδή Γυμνασίου και Λυκείου, έδειξαν πως η πορνογραφία αλλά και ο τζόγος –αν και σε μικρότερο ποσοστό- εισβάλουν στη ζωή των εφήβων μέσα από τον κόσμο του διαδικτύου.

Όπως επισημαίνεται στην έρευνα, το 6% των παιδιών ηλικίας 14-16 ετών μετά από έρευνα που έγινε σε σχολεία της Αττικής δηλώνει πως παίζει στο διαδίκτυο διάφορα τυχερά παιχνίδια και στοιχήματα ακόμη και παιχνίδια ηλεκτρονικών καζίνων.

Παίζουν κυρίως με δυο τρόπους, χρησιμοποιώντας στα κρυφά τις πιστωτικές κάρτες των γονιών τους η με προπληρωμένες κάρτες, τις οποίες παλιότερα τις εξέδιδαν οι ίδιες οι τράπεζες, αλλά τώρα τις βρίσκεις ακόμη και στα ψιλικατζίδικα. Το παιδί παίρνει αυτήν την κάρτα για να πληρώσει τη συνδρομή του στο διαδικτυακό παιχνίδι που παίζει, αλλά μετά τη χρησιμοποιεί για να παίζει καζίνο και να τζογαρει σε διάφορες ιστοσελίδες.

Υπάρχει για παράδειγμα μια εφαρμογή του δημοφιλέστατου πλέον Face book μέσω της οποίας μπορεί κανείς να παίξει ποκερ δωρεάν. Κάπως έτσι μαθαίνουν τα παιδιά από μικρή ηλικία και παίζουν ποκερ. Επειδή εκεί παίζεις δωρεάν είναι πολύ πιο εύκολο.

Το 6% δεν είναι μικρό ποσοστό. Κατ αρχας είναι παράνομο, απαγορεύεται να παίζουν οι ανήλικοι τυχερά παιχνίδια και αποδεικνύεται πως 6 στα 100 παιδιά παίζουν παράνομα. Δεύτερον πρόκειται για ένα ποσοστό που επιδεικνύει αυξητικές τάσεις και αυτό από μόνο του είναι ανησυχητικό.

Αυτό που φοβούνται οι ειδικοί είναι η πιθανότητα ορισμένα παιδιά να εμφανίσουν στοιχεία εξάρτησης από τον τζόγο. Γι αυτό και εφιστουν την προσοχή των γονιών. Η γραμμή βοηθειας ΥποΣΤΗΡΙΖΩ 800 11 800 15 δέχεται αναφορές από γονείς.

Αν δείτε ξαφνικά και αδικαιολόγητα να φουσκώνουν οι πιστωτικές σας κάρτες ίσως ανακαλύψετε ότι τα παιδιά σας παίζουν σε ηλεκτρονικά καζίνα.

Σε κάθε περίπτωση ο ηλεκτρονικός τζόγος φαίνεται πως είναι καθαρά αντρικό φαινόμενο, αφού πολύ μεγάλο ποσοστό όσων δηλώσαν πως παίζουν στο ιντερνετ τυχερά παιχνίδια είναι αγόρια. Σχεδόν το ίδιο ισχύει και για τα πορνογραφικά σαιτ, που έχουν μεγάλη διείσδυση στις ηλικίες 14-16

Σύμφωνα με την ιδία έρευνα το 20%των μαθητών Γυμνασίου-Λυκείου επισκέπτεται ιστοσελίδες με πορνογραφικό περιεχόμενο. Σχεδόν οι μισοί από αυτούς το 44.6% κάνει συχνή χρήση, πράγμα που σημαίνει πάνω από 2-3 ώρες την ημέρα.

Τα αγόρια κάνουν χρήση αυτών των σαιτ 11 φορές περισσότερο από τα κορίτσια.

Ο επιστημονικός συνεργάτης της Μονάδας Εφηβικής Υγείας τονίζει:

Η συχνή χρήση πορνο μπορεί να οδηγήσει σε πρόωρη σεξουαλική ζωή, υπερερωτισμο, μίμηση του πορνογραφικού περιεχομένου, όπως επίσης αυξημένη επιθετικότητα.

Γι αυτό και βλέπουμε συχνά πυκνά στο διαδίκτυο περίεργα βιντεακια σεξουαλικού περιεχομένου από έφηβους, οι οποίοι υιοθετούν συμπεριφορές που βλέπουν σε τέτοιες ιστοσελίδες.

Το πόσο μεγάλη μερίδα της πίτας του διαδικτύου καλύπτει η πορνογραφία και ο ηλεκτρονικός τζόγος φαίνεται άλλωστε από τον λογαριασμό.

Αρκεί να αναφέρει κανείς πως το 40% του τζίρου που κινείται στο ιντερνετ σχετίζεται με ηλεκτρονικά καζίνο, στοιχηματικες σελίδες και άλλα τυχερά παιχνίδια, το 30% ανήκει στην πορνογραφία και μόλις το υπόλοιπο 30% στο ηλεκτρονικό εμπόριο και σε οποιαδηποτε3 άλλη συναλλαγή που λαμβάνει χώρα στον ψηφιακό κόσμο του υπολογιστή μας.

Σε εποχές οικονομικής κρίσης, μάλιστα, όπως αυτή που διανύουμε τζόγος και πορνογραφία ανθούν.

Τι πρέπει να προσέχουν οι γονείς.

Για παιδιά του δημοτικού.

Να σερφαρουν μαζί με τα παιδιά τους και να κατευθύνουν σε ιστοσελίδες ωφέλιμου περιεχομένου.

Να χρησιμοποιούν φίλτρα προστασίας από τα πορνογραφικά σαιτ.

Να τοποθετούν τον υπολογιστή σε κοινόχρηστο χώρο του σπιτιού, όπου θα βλέπουν την οθόνη και όχι στο δωμάτιο του παιδιού.

Να εκπαιδεύσουν τα παιδιά να σερφαρουν με ασφάλεια στο ιντερνετ.

Να βάζουν όριο στον χρόνο χρήσης –όχι πάνω από μια ώρα την ημέρα τηλεόραση και υπολογιστή.

Για παιδιά του γυμνασίου.

Να έχουν δίαυλο επικοινωνίας με τα παιδιά όσον αφορά το περιεχόμενο του διαδικτύου.

Να τους επισημαίνουν πως δεν πρέπει ποτέ να συναντούν αγνώστους με ραντεβού από το διαδίκτυο.

Να τους επισημαίνουν πως δεν πρέπει ποτέ να δίνουν προσωπικές πληροφορίες στο διαδίκτυο.

Να ελέγχουν τον χρόνο χρήσης του διαδικτύου από τα παιδιά τους και σε περίπτωση που παρατηρήσουν αλλαγή συμπεριφοράς και παραμέληση δραστηριοτήτων να απευθυνθούν σε ειδικούς.

Να ενισχύσουν τις δραστηριότητες των παιδιών που έχουν να κάνουν με τον αθλητισμό, τον πολιτισμό και τις διαπροσωπικές σχέσεις.

Να συνειδητοποιήσουν πως δεν βοηθούν οι αστυνομικού τύπου απαγορεύσεις, καθώς το διαδίκτυο είναι παντού.

Να κατευθύνουν το παιδί σε δημιουργικά μονοπάτια, ώστε να χρησιμοποιήσει το διαδίκτυο προς όφελος του και προς όφελος της οικογένειας, όπως για παράδειγμα να πληρώνει μέσω του υπολογιστή λογαριασμούς ΔΕΚΟ.

Και μαθητές Δημοτικού κολλημένοι με το ιντερνετ.

Οκτώ στους δέκα μαθητές της πέμπτης και έκτης τάξης του Δημοτικού χρησιμοποιούν ηλεκτρονικό υπολογιστή και περίπου το 65% έχει πρόσβαση στο διαδίκτυο έδειξε πρόσφατη ερεύνα της Μονάδας Εφηβικής Υγείας της β! Παιδιατρικής Κλινικής του Πανεπιστήμιον Αθηνών.

Στο διαδίκτυο τα παιδιά αναπτύσσουν πλέον την προσωπικότητα τους σημειώνει ο επιστημονικός συνεργάτης της μονάδας, εξηγώντας πως ένα παιδί που τσακώνεται με τους γονείς του η βιώνει μια απόρριψη στο σχολείο του καταφεύγει συχνά στο διαδίκτυο για να ηρεμίσει. Αναπτύσσει έτσι μια προσωπικότητα που συνδέεται στενά με το ιντερνετ.

78%των μαθητών πέμπτης και έκτης τάξης του Δημοτικού χρησιμοποιεί ηλεκτρονικό υπολογιστή και 65% των μαθητών έχει πρόσβαση στο διαδίκτυο.

13% των μαθητών πέμπτης και έκτης τάξης του δημοτικού χρησιμοποιεί ηλεκτρονικό υπολογιστή σε ιντερνετ καφέ.

62% χρησιμοποιεί ηλεκτρονικό υπολογιστή στο σπίτι, 18% στο σπίτι φίλων και 22% στο σχολείο.

25%των μαθητών χρησιμοποιεί υπολογιστή και ιντερνετ 2-3 ώρες καθημερινά και 34% μέχρι μια ώρα καθημερινά.

38% των μαθητών χρησιμοποιεί το ιντερνετ μόνο του χωρίς καμιά παρουσία των γονέων του.

28% των μαθητών χρησιμοποιούν το ιντερνετ συχνά με την παρουσία των γονέων του, ενώ μόνο το 7%παντα με την παρουσία των γονέων.

35% των μαθητών έχει τον ηλεκτρονικό υπολογιστή στο δωμάτιο του.

66%των μαθητών (34% αγόρια, 32% κορίτσια) παίζει ηλεκτρονικά παιχνίδια (on line, κονσόλα).

39%των μαθητών συνομιλεί με άλλα παιδιά στο διαδίκτυο.

9%των μαθητών δίνει προσωπικές πληροφορίες στο διαδίκτυο.

38%των μαθητών έχει ακούσει για μαγνητοσκόπηση ξυλοδαρμού.

20% των παιδιών έχει μάθει να χρησιμοποιεί ηλεκτρονικό υπολογιστή μόνο του.

 

Spam, η πληγή του e-mail

 

Η ανεπιθύµητη αλληλογραφία, διεθνώς γνωστή ως spam, αποτελεί σήµερα έναν από τους µεγαλύτερους «πονοκεφάλους» του ∆ιαδικτύου. Εκτός από τις αµέτρητες χαµένες ώρες που αφήνει πίσω της η διαδικασία διαγραφής των παρείσακτων µηνυµάτων, τα spam µπορεί να αποτελέσουν το «όχηµα» ηλεκτρονικής εισβολής των επιτηδείων στον υπολογιστή µας. 
Οσοι διαβάζετε αυτές τις γραµµές και διαθέτετε λογαριασµό e-mail ξέρετε καλά το συναίσθηµα του ανθρώπου που ανοίγει κάθε πρωί το inbox για ναδει ποιοι του έχουν στείλει µήνυµα κι έρχεται αντιµέτωπος µε«σούπερ ευκαιρίες» αγοράς, «ροζ» διαφηµίσεις ή «επείγοντα»µηνύµατα από την τράπεζά του, που του ζητούν να καταχωρίσει τα προσωπικά του στοιχεία για να µη χάσει τις καταθέσεις του. 

 

Sexting.

 

Πολλοί γονείς αναρωτιούνται με τι ασχολούνται και τι γράφουν τα καμάρια τους στο διαδίκτυο και στα κινητά. Και εδώ μια μελέτη αναλαμβάνει να τους λύσει μερικές από τις απορίες τους. Προέρχεται και αυτή από την μακρινή Αμερική, αλλά δεν περιμένουμε τα αποτελέσματα να είναι πολύ διαφορετικά στην χώρα μας. Λοιπόν, ένας στους τρις εφήβους έχει ασχοληθεί με αυτό που λέγεται sexting, δηλαδή έχει στείλει φωτογραφίες, βίντεο η κείμενο με σεξουαλικό περιεχόμενο (ερμηνεύστε το όπως θέλετε, αλλά συνήθως στις φωτογραφίες και στο βίντεο εννοούμε το γυμνό-δικό τους η άλλων- και στο κείμενο εννοούμε ότι μπορείτε να φανταστείτε- και κάτι ακόμη- γιατί οι έφηβοι, ως γνωστό, έχουν ζωηρή φαντασία). Όμως οι ενασχολούμενοι με αυτό το σπορ δύσκολα κατανοούν ότι μπορούν να παραβιάσουν το νόμο και να βρεθούν κατηγορούμενοι ακόμα και για κακούργημα. Οι στατιστικές λένε ότι μόνο οι μισοί καταλαβαίνουν τις συνέπειες, γιατί η ωρίμανση της κρίσης δεν είναι κάτι που συμβουλεύουν οι μεγαλύτεροι τους μικρότερους, αλλά μια πραγματικότητα που υποστηρίζεται από τις τελευταίες έρευνες για το πώς λειτουργεί ο εγκέφαλος. Και τα πράγματα ξεφεύγουν από τον έλεγχο όταν, π.χ. μια φωτογραφία η ένα βίντεο, αρχίζει να κυκλοφορεί πέρα από τους αρχικούς αποδέκτες χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του αποστολέα (ισχύει και για το απλό e-mail, αλλά εδώ τα πράγματα είναι πολύ σοβαρότερα).

Πράγματα που ξεκινούν αθώα μπορεί να έχουν πολύ κακή κατάληξη, όπως αυτοκτονίες εφήβων, όταν οι γυμνές φωτογραφίες τους κυκλοφορούν στο σχολείο και τους ρεζιλεύουν χωρίς έλεος. Έχουμε λοιπόν ανοίξει το μπουκάλι, έχουμε αφήσει το τζινι ελεύθερο, και τώρα είναι πολύ αργά να το φυλακίσουμε ξανά.

 

Ηλεκτρονική παρενόχληση

H ηλεκτρονική παρενόχληση (cyberbullying) είναι η επιθετική συμπεριφορά από πρόθεση με τη χρήση ηλεκτρονικών μέσων. Τέτοιου είδους συμπεριφορές μπορεί να κάνουν τα νέα άτομα να νιώθουν μοναχικά, δυστυχή και φοβισμένα, να αισθάνονται ανασφαλή και να πιστεύουν ότι κάτι δεν πάει καλά. 
Χάνουν την εμπιστοσύνη στον εαυτό τους και μπορεί να μην θέλουν να ξαναπάνε στο σχολείο ή να θέλουν να απομονωθούν από τις παρέες τους. Επιπλέον, σε ακραίες περιπτώσεις η συνεχής, επίμονη και έντονη παρενόχληση έχει οδηγήσει σε τρομερές συνέπειες όπως η πρόθεση για αυτοκτονία. 
Περιστατικά παρενόχλησης μεταξύ παιδιών και εφήβων μπορούν να συμβούν με πολύ διαφορετικές μορφές. Δεν εκδηλώνονται μόνο μέσω καυγάδων και επιθετικότητας, αλλά και μέσω διαφορετικών τύπων εκφοβισμού που αφήνουν το θύμα εκτεθειμένο. 

ΑΠΛΟΙ ΤΡΟΠΟΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΕΓΚΛΗΜΑ.

 

Phishing

 

Ο γενικός κανόνας είναι ότι ποτέ, καμιά τράπεζα, κανένας οργανισμός και καμιά υπηρεσία online αγορών δεν ζητούν ενέργειες από τους πελάτες τους και μάλιστα μέσω e-mail. Έτσι όσο απειλητικό και αν φαίνεται το μήνυμα (κλείσιμο λογαριασμού, ακύρωση κάρτας, ακύρωση συναλλαγών κλπ) το αγνοούμε και το διαγράφουμε. Για περαιτέρω επιβεβαίωση καλούμε τηλεφωνικά την τράπεζα, τη διεύθυνση πιστωτικών καρτών, η οποία άλλη online υπηρεσία χρησιμοποιούμε, μέσω του αριθμού που μας έχει παρασχεθεί. Για τους έλληνες χρήστες τα πράγματα είναι λιγότερο απλά στον εντοπισμό του phishing, καθώς πολλές φορές τα συγκεκριμένα απατηλά μηνύματα έχουν ορθογραφικά και συντακτικά λάθη πολλές φορές είναι και ασυνάρτητα λόγω της αυτόματης μετάφρασης.

Κατ αρχάς ποτέ δεν πρέπει να συνδεθεί κάποιος με το διαδικτυο χωρίς να έχει εξασφαλίσει ότι ο υπολογιστής του είναι προστατευμένος με firewall και ενημερωμένο λογισμικό κατά ιών, spyware, κ.ο.κ. Ένας μη προστατευμένος υπολογιστής σύμφωνα με τις μετρήσεις εταιρειών παραγωγής λογισμικού για την ασφάλεια των υπολογιστών, μπορεί να μολυνθεί από ιό η κακόβουλο λογισμικό κατά μέσο όρο στα πρώτα δώδεκα λεπτά σύνδεσης του στο διαδικτυο.

Για πρόσθετη ασφάλεια οι χρήστες μπορούν να εγκαθιστούν βοηθητικό λογισμικό το οποίο να ελέγχει αν στον υπολογιστή υπάρχουν αρχεία που παρακολουθούν τη χρήση του υπολογιστή.

Ποτέ δεν πρέπει κάποιος να κατεβάζει λογισμικό από άγνωστες ιστοσελίδες η ιστοσελίδες αμφιλεγόμενου περιεχομένου. Παρομοίως δεν πρέπει να ανοίγει τα συνημμένα των e-mails από άγνωστο αποστολέα.

Σε περίπτωση κάποιας διαδικτυακης τραπεζικής η άλλης οικονομικής συναλλαγής ο χρήστης πρέπει να ελέγχει στο κάτω μέρος του προγράμματος περιήγησης (browser) αν είναι σωστή η ηλεκτρονική διεύθυνση της ιστοσελίδας. Πολλές φορές ένα Trojan είναι δυνατόν να ανακατευθύνει τη σύνδεση σε ιστοσελίδα-μαϊμού.

Αν κάποιος αντιληφθεί ότι ο υπολογιστής του δεν λειτουργεί σωστά η καθυστερεί χαρακτηριστικά, τότε θα πρέπει να τεθεί σε εξονυχιστικό έλεγχο με το λογισμικό κατά των ιών που διαθέτει.

Όσοι κάνουν αγορές με πιστωτική κάρτα, θα πρέπει να προσέχουν ώστε η συναλλαγή τους να πραγματοποιείται σε site προστατευμένο από χακερ. Δηλαδή με απλά λόγια να μην περιέλθουν τα απόρρητα στοιχεία της πιστωτικής κάρτας του σε ξένα χέρια. Συνήθως όταν το site είναι προστατευμένο εμφανίζεται στον browser (στο πρόγραμμα με το οποίο ο χρήστης έχει πρόσβαση στο ιντερνετ ) σχετικό εικονίδιο, σε κάποια γωνιά της οθόνης του, με κλειδωμένο λουκέτο. Αυτή είναι και η μίνιμουμ προφύλαξη των χρηστών. Επίσης, το λογισμικό πολλές φορές ειδοποιεί τον χρήστη αν βρίσκεται σε περιβάλλον ασφαλούς η όχι server. Απλώς θα πρέπει να έχει ενεργοποιήσει την κατάλληλη επιλογή.