Η μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ σε ενιαίο κόμμα της ριζοσπαστικής αριστεράς

Από αυτή τη θέση, ο ΣΥΡΙΖΑ οφείλει, αφενός να ανταποκριθεί στα νέα καθήκοντά του, συνδυάζοντας την κοινοβουλευτική αντιπολίτευση με την κινηματική αντιπαράθεση και αφετέρου να μετεξελιχθεί σε ενιαίο φορέα της ριζοσπαστικής αριστεράς, σε ενιαίο κομματικό οργανισμό, με σαφή  ιδεολογικό και πολιτικό προσανατολισμό, δημοκρατικές διαδικασίες και ανοιχτό στην κοινωνία και κυρίως τις κοινωνικές δυνάμεις που συνετέλεσαν στο να γίνει το 4 %  27 %.

Η μετεξέλιξη είναι αναγκαία, διότι μ΄ αυτό τον τρόπο τα τελευταία εκλογικά αποτελέσματα μπορούν να μετασχηματιστούν σε πολιτική νίκη και ανάδειξη του ΣΥΡΙΖΑ σε κυρίαρχη, σε κυβερνητική δύναμη.

Μέσω της μετεξέλιξης,  ο ΣΥΡΙΖΑ οφείλει να διατηρήσει, να αποκτήσει και να αποφύγει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά.  

Κατ΄ αρχάς ο ΣΥΡΙΖΑ είναι και πρέπει να παραμείνει κόμμα με αριστερό χαρακτήρα. Δεν μπορεί και δεν πρέπει να αλλοιωθούν τα αριστερά χαρακτηριστικά του, το αριστερό αξιακό φορτίο και τα αξιακά προτάγματα που, ως σύνολο, και μάλιστα διαχρονικά εκφράζει, δηλαδή τη δημοκρατία  και το «δημοκρατικό δρόμο», την υπεράσπιση των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων, την ισότητα, τη λαϊκή συμμετοχή, την αλληλεγγύη, την κοινωνική απελευθέρωση, τη σοσιαλιστική προοπτική.

Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να διατηρήσει τα κινηματικά και αντισυστημικά χαρακτηριστικά του. Να συνδεθεί δημιουργικά με τα κινήματα πολιτών και τα δίκτυα αλληλεγγύης, χωρίς να επιχειρήσει τη χειραγώγησή τους και να διαμορφώσει πολιτικές που να υπερβαίνουν το ισχύον συστημικό πλαίσιο. Και αυτό, όχι μόνον διότι η εκλογική απήχησή του συνδέεται με αυτά τα χαρακτηριστικά, αλλά και διότι οι σημερινές συνθήκες νεοφιλελεύθερης βαρβαρότητας επιβάλλουν όχι απλά μεταρρυθμίσεις, έστω προοδευτικές, αλλά ρήξεις και εν τέλει ανατροπή που μόνον αν έχουν κινηματικό και αντισυστημικό προσανατολισμό, μπορούν να πραγματωθούν.

Η μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ σε ενιαίο κόμμα δεν πρέπει να οδηγήσει σε κατάργηση, τουναντίον πρέπει να οδηγήσει σε ενθάρρυνση του εσωτερικού πλουραλισμού. Αυτός αποτελεί σημαντικό πλούτο σε ιδεολογικό και πολιτικό επίπεδο, αρκεί να αντιστοιχεί στις εκάστοτε αντικειμενικές συνθήκες, να μην εμποδίζει τη λήψη αποφάσεων αλλά να οδηγεί σε δημιουργικές συνθέσεις, να ενισχύει την αναγκαία εξωστρέφεια, να ανοίγει δρόμους ρεαλιστικής εναλλακτικής προοπτικής και να εμπλουτίζεται με τις ιδέες των κοινωνικών δυνάμεων που συσπειρώθηκαν γύρω από αυτόν πρόσφατα.

Τέλος, δεδομένου ότι ο ΣΥΡΙΖΑ αποκτά κυβερνητική δυναμική, και μάλιστα υπό συνθήκες πολυσύνθετης κρίσης, πρέπει να διαμορφώσει σαφή, ρεαλιστικό, ειλικρινή, πειστικό, αριστερό προγραμματικό λόγο. Διότι είναι άλλο ένα κόμμα του 4 % και άλλο ένα κόμμα του 27 %. Οι θέσεις ενός κόμματος χωρίς προοπτική διακυβέρνησης μπορεί να αφορούν το μακροπρόθεσμο, ενώ οι θέσεις ενός εν δυνάμει κυβερνητικού κόμματος, εκτός του μακροπρόθεσμου, πρέπει να αφορούν και την, όχι απαραίτητα συμβατική, διαχείριση της επόμενης ημέρας.

Και πάντως, ο ΣΥΡΙΖΑ  δ ε ν πρέπει να γίνει ένα νέο πα.σο.κ. με δημαγωγικά και παραγοντίστικα χαρακτηριστικά. Δεν πρέπει, ν α διακηρύσσει ανέφικτους στόχους, που, ως κυβέρνηση, δεν μπορεί να υλοποιήσει. Και δεν πρέπει ν α υποδέχεται κάθε αναγνωρίσιμο πολιτικό καιροσκόπο, ο οποίος, επενδύει στον ΣΥΡΙΖΑ, ως τον επόμενο σταθμό της καρριέρας του, για την πολιτική επιβίωσή του, παρότι ο ίδιος ενεργά συνέπραξε στις μνημονιακές πολιτικές των τελευταίων χρόνων  δεν πρέπει να μεταλλαγεί δεξιόστροφα σε ένα σοσιαλδημοκρατικό μόρφωμα δεν πρέπει να αναδιπλωθεί σε ένα σχήμα δογματικό, φοβικό, κλειστό, στο οποίο μπορεί να οδηγήσει η δυσπιστία έναντι ενός κόσμου  που έχει διαφορετική πολιτική προέλευση και μέχρι τώρα είχε πορευτεί σε διαφορετικούς δρόμους από ότι ο ίδιος. Πρέπει να συμπορευθεί,  όχι μόνον εκλογικά, αλλά και, μέσω της ανάπτυξης πολυεπίπεδων σχέσεων, με ευρύτερες κοινωνικές δυνάμεις. Μόνον έτσι θα επέλθει ώσμωση και θα αναδειχθεί ο ΣΥΡΙΖΑ σε ενιαία παράταξη της ριζοσπαστικής αριστεράς δεν πρέπει να μετεξελιχθεί σε απλό μηχανισμό επιδίωξης της κυβερνητικής διαχείρισης, χωρίς συγκεκριμένες κοινωνικές αναφορές και σαφή ιδεολογικό-πολιτικό προσανατολισμό.

Το εγχείρημα της μετεξέλιξης του ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι απλό, διότι, εκτός των άλλων, προϋποθέτει και συνεπάγεται ότι θα μετασχηματιστεί οργανωτικά και θα (αυτό)προσδιοριστεί προγραμματικά. Όμως είναι απολύτως αναγκαίο για τον τόπο.    

Σ΄ αυτό το πλαίσιο, η πρόκληση για τον ΣΥΡΙΖΑ και η ευθύνη του έναντι της χώρας και του λαού είναι μεγάλες. Ως κύριος πολιτικός εκφραστής των λαϊκών κοινωνικών δυνάμεων  και ως εν δυνάμει κυβερνητική δύναμη, οφείλει να οικοδομήσει και  να σταθεροποιήσει την ευρεία κοινωνική συμμαχία των λαϊκών, μεσαίων και κατώτερων, στρωμάτων, των δυνάμεων της δημιουργίας, της εργασίας, του πολιτισμού και της νέας γενιάς και να την αξιοποιήσει κατά τρόπο αξιόπιστο, ως έναν αποτελεσματικό συνασπισμό διεκδίκησης της εξουσίας.

Αυτός ο συνασπισμός είναι σε θέση ν α ανατρέψει τις ασκούμενες πολιτικές της νεοφιλελεύθερης βαρβαρότητας από την, υπό την εποπτεία των ξένων δανειστών, διαπλεκόμενη συμμαχία του χρηματοπιστωτικού τομέα, των κυρίαρχων μέσων μαζικής ενημέρωσης και του «μνημονιακού» πολιτικού συστήματος και ν α εφαρμόσει ένα σχέδιο για την εκ βάθρων ανασύνταξη του πολιτικού συστήματος, την παραγωγική ανασυγκρότηση της οικονομίας με όρους κοινωνικής δικαιοσύνης και την αποκατάσταση της αξιοπρέπειας της χώρας και των πολιτών. 

Γιώργος Η. Παπαηλιού

Δικηγόρος-Διδάκτορας Νομικής

(Δημοσιεύτηκε στην «Αυγή» της 27.11.2012)