Ο Κολοκοτρώνης Αρχιστράτηγος της Καρυταίνας
Μετά τη διάλυση του στρατοπέδου στο Βαλτέτσι και την επικείμενη θριαμβευτική άφιξη του Κεχαγιάμπεη στην Τριπολιτσά με χιλιάδες τουρκαλβανούς, οι καπεταναίοι και οι προεστοί της επαρχίας Καρυταίνης (σημερινής Γορτυνίας και τμήματος της Μεγαλόπολης Αρκαδίας) συνέρχονται σε ένα δραματικό πολεμικό συμβούλιο στο Χρυσοβίτσι. Είναι κρίσιμες οι στιγμές και κρίσιμες οι αποφάσεις που πρέπει να ληφθούν, γιατί οι υπόλοιποι Μοραίτες καπεταναίοι έχουν αποχωρήσει από την πολιορκία της Τριπολιτσάς ενώ εξακολουθεί να υπάρχει το πρόβλημα της πολυαρχίας ανάμεσα στους Έλληνες. Το ηθικό όλων είναι στα τάρταρα. Γράφει ο Φωτάκος: «Μας έβλεπες όλους κερωμένους».
Μπροστά στη δραματική κατάσταση, ο Κολοκοτρώνης προτείνει για πολιτικό και στρατιωτικό αρχηγό του αγώνα τον Κανέλο Δεληγιάννη που είχε έρθει από το στρατόπεδο της Πιάνας, τον ισχυρότερο οικονομικά και πολιτικά κοτζάμπαση του Μοριά. Ο Κανέλος αποδέχεται την πολιτική ηγεσία αλλά όπως αφηγείται ο Φωτάκος «Ο Κανέλος είδεν ότι δεν εγίνετο πλέον αλλέως, εκινήθη από πατριωτισμόν και επαρέδωσε τα άρματα της επαρχίας Καρυταίνης όλα είς τον Κολοκοτρώνην και τον ονόμασαν Αρχιστράτηγον».
Στην εκκλησία της Παναγιάς στο Χρυσοβίτσι, εκεί που λίγες ημέρες πριν ο Κολοκοτρώνης είδε το περίφημο όραμα με την Παναγία να του υπόσχεται την ελευθερία, γίνεται πολιτειακή ανασύσταση της επαναστατημένης Καρύταινας και ορκίζεται ο Κανέλος Δεληγιάνης ως Πρόεδρος της Εφορίας Καρυταίνης και ο Κολοκοτρώνης ως Αρχιστράτηγος. Στην Αγία Τράπεζα της εκκλησιάς υπογράφεται το ιστορικό κείμενο:
«Το Γένος της Επαρχίας Καρυταίνης
αυτοθελήτως διορίζει
αρχιστράτηγον και κεφαλήν των στρατευμάτων
τον γενναιότατον και υπέρμαχον του Γένους
καπετάν Θεοδωράκην Κολοκοτρώνην,
α’ έτος της ελευθερίας, Χρυσοβίτσι 28 Απριλίου 1821»
Σύμφωνα με τον Κανδηλώρο «Η Εφορία της Καρύταινας αντιπροσωπεύουσα εις τα πρώτα του Έθνους βήματα την ανύπαρκτον έτι Κυβέρνησιν, ανέλαβε όλην την οικονομικήν διαχείρησιν της επαρχίας και την προμήθειαν των του πολέμου εφοδίων, ενώ η υπογραφή πλήρους στρατιωτικού και πολιτικού οργανισμού της Καρύταινας είναι ο πρώτος εν τη ελευθέρα Ελλάδι γενόμενος τοιούτος, πολύ προ της Γερουσίας των Καλτεζών».
Για την εξουσία και την ισχύ της Εφορίας της Καρύταινας γράφει ο Φωτάκος «Αυτή είχε πολλήν δύναμιν. Διέταττε όλα και ηκούετο εις όλα, είχεν την αλληλογραφίαν όλης της Πελοποννήσου και έξω ακόμη και χωρίς την διαταγήν του Κανέλου Δεληγιάννη δεν εγίνετο τίποτε. Εφρόντιζε δια τας τροφάς και τα πολεμοφόδια του στρατοπέδου και δια την πληρωμήν των Μανιατών, και ο Κολοκοτρώνης αυτός ήτο ευπειθής εις όλας τα διαταγάς της».
Με την επίλυση του προβλήματος, της πολιτικής και στρατιωτικής διοίκησης της πολιορκίας της Τριπολιτσάς, και μάλιστα με υποδειγματικό τρόπο, αρχίζει ένας οργανωτικός οργασμός από τον Κολοκοτρώνη και το Δεληγιάννη. Είναι τέτοιος ο βαθμός της υποδειγματικής οργάνωσης, της διάκρισης των εξουσιών αλλά και της αρμονίας μεταξύ τους, που απεικονίζεται στις σφραγίδες της πολιτικής και στρατιωτικής διοίκησης της Καρύταινας.
Ο Κολοκοτρώνης και ο Δεληγιάννης ξέρουν ότι ο Κεχαγιάμπεης θα φτάσει σύντομα στην Τριπολιτσά και θα επιχειρήσει να περάσει πανστρατιά προς το λιμάνι της Καλαμάτας. Για να διαβεί όμως ο Χαλντούπης σατράπης το δρόμο για την Καλαμάτα, θα πρέπει να περάσει πρώτα από το Βαλτέτσι…
Κείμενο: Γιώργος Θ. Πραχαλιάς
Φωτογραφίες: Οι σφραγίδες της Εφορίας της Καρύταινας
1 σχόλιο
-
Αυτή είναι η ιστορική αλήθεια!
Επιβεβαιώνεται η καθοριστικής σημασίας απόφαση του Κανέλλου Δεληγιάννη να αναθέσει την στρατιωτική ηγεσία στον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη και να αναλάβει ο ίδιος την Προεδρία της Εφορίας Καρυταίνης , υπεύθυνης για τροφοδοδία στρατοπέδων, πολεμοφόδια, αλληλογραφία κλπ. ..