«Εγώ Γραικός γεννήθηκα, Γραικός θε να πεθάνω…»
Μετά την πολιορκία του Αλή Πασά στα Ιωάννινα, ο Τούρκος Σερασκέρης (Αρχιστράτηγος) Χουρσίτ Πασάς σχεδιάζει να πολιορκήσει και το Σούλι. Ταυτόχρονα στέλνει τους δύο στρατηγούς του Κιοσέ Μεχμέτ και Ομέρ Βρυώνη να καταπνίξουν την επανάσταση στη Ρούμελη, ενώ στέλνει και τον ίδιο τον Επιτελάρχη του (Κεχαγιάμπεη), το διαβόητο Μουσταφά Μπέη με 3.500 επίλεκτους Τουρκαλβανούς, να περάσει στην Πάτρα και από εκεί να ενισχύσει την Τριπολιτσά, που πολιορκούνταν ήδη από τον Κολοκοτρώνη.
Στις 23 Απριλίου 1821 ο Αθανάσιος Διάκος με δύναμη περίπου 1.500 ανδρών αποφασίζει μαζί με τον Πανουργιά και το Δυοβουνιώτη να ανακόψουν την πορεία του Κιοσέ Μεχμέτ και του Ομέρ Βρυώνη στην ευρύτερη περιοχή των Θερμοπυλών. Οι τουρκικές δυνάμεις, αφού συνέτριψαν τα σώματα του Πανουργιά και του Δυοβουνιώτη, σκοτώνοντας και τον Επίσκοπο Σαλώνων Ησαΐα, επιτίθενται πανστρατιά εναντίον των θέσεων του Διάκου στη γέφυρα της Αλαμάνας. Παρά την επική άμυνα, οι άνδρες του πέφτουν μέχρις ενός και ο Αθανάσιος Διάκος συλλαμβάνεται ζωντανός και τραυματισμένος.
Μεταφέρεται στο Ζητούνι (Λαμία), όπου τον παρουσιάζουν σιδηροδέσμιο στον Ομέρ Βρυώνη. Ο Ομέρ του ζητάει να αλλαξοπιστήσει και να τον διορίσει αξιωματούχο στον οθωμανικό στρατό. Ο Διάκος δίνει τη θρυλική απάντηση «Εγώ Γραικός γεννήθηκα, Γραικός θε να πεθάνω». Ο Χαλήλ Μπέης της Λαμίας απαιτεί τον παραδειγματικό θάνατο του Διάκου και τον πετυχαίνει. Την άλλη μέρα, στις 24 Απριλίου 1821, ο Αθανάσιος Διάκος σουβλίζεται ζωντανός από τους Τούρκους…
Την ίδια μέρα, στις 24 Απριλίου 1821, ο Κεχαγιάμπεης με τους 3.500 επίλεκτους Τουρκαλβανούς του πλησιάζει θριαμβευτικά στο Άργος, αφού έχει σαρώσει τα πάντα στο πέρασμά του από Πάτρα, Βοστίτσα και Κόρινθο. Στο άκουσμά του οι Έλληνες επαναστάτες διαλύονται και ελάχιστοι στέκουν να αμυνθούν. Ανάμεσα στους υπερασπιστές του Άργους δεσπόζει ο υπέροχος Γιάννος Γιάννουζας, ο πρωτότοκος γιός της Μπουμπουλίνας. Την επόμενη μέρα θα συναντηθεί με το διαβόητο Μπάλη Μπέη στα ταμπούρια του Ξεριά…
Κείμενo: Γιώργος Θ. Πραχαλιάς