Οι περιπέτειες ενός μεγάλου έργου στα χέρια των πολιτικών

Στο εντυπωσιακό και συναρπαστικό βιβλίο των καθηγητών Ντάρον Ατζέμογλου στο Harvard  university, Τζέιμς Ρόμπινσον στο M.I.T. «Γιατί αποτυγχάνουν τα έθνη», η κύρια απάντηση που δίδεται είναι ότι οι πολιτικοί και οι οικονομικοί θεσμοί αποτελούν τη βάση για οικονομική επιτυχία ή αποτυχία. Και όπου οι θεσμοί είναι ανοικτοί επιτυγχάνεται η επιτυχία, όπου είναι κλειστοί εξασφαλίζεται η αποτυχία.

Οι οικονομικοί θεσμοί συνδυάζονται με τους πολιτικούς. Η Ελλάδα αναπτύχθηκε σε συνθήκες κλειστών θεσμών οικονομικών και πολιτικών και αυτό είναι το σοβαρότερο πρόβλημα της. Η ταξινόμηση των θεσμών μιας χώρας σε κλειστούς,  αυταρχικούς και  ανοικτούς δημοκρατικούς γίνεται με όρους πρακτικής εφαρμογής και όχι με διακηρύξεις. Για την εφαρμογή των θεσμών κρίσιμο είναι το πολιτικό προσωπικό που τους υπηρετεί, που πολλές φορές ορίζει την τύχη τους. Και στη σημερινή κατάσταση, παρά το ότι για μια δεκαετία η πατρίδα μας ταλανίζεται από την κρίση και υποφέρει ο λαός της, το πολιτικό σύστημα που κυρίως δημιούργησε την κρίση βγήκε αλώβητο και όχι μόνο δεν έχει αναλάβει τις ευθύνες του, αλλά επιβάλλει πλέον με το χειρότερο και αντιδημοκρατικό τρόπο τις ορέξεις του.

Ισχυρό παράδειγμα για τις ορέξεις και την παθογένεια της Ελληνικής πραγματικότητας, που καλλιεργεί το πολιτικό σύστημα, αποτελεί ο Σχεδιασμός για την Ολοκληρωμένη Διαχείριση  Στερεών Απορριμμάτων με ΣΔΙΤ στην Πελοπόννησο. Το ιστορικό διάρκειας 10 χρόνων του μεγάλου οικολογικού και αναπτυξιακού αυτού έργου θα καταδείξει την επικρατούσα πολιτική διαφθορά, την κατά κανόνα ανεπάρκεια των προσώπων που υπηρετούν την πολιτική, που δεν διστάζουν σε οτιδήποτε αρκεί να επιβάλλουν τους στόχους τους και τη χρονική απαξίωση του έργου που γίνεται βορά στα χέρια των κομματικών επιδιώξεων.

Ακόμη δείχνει τον παραλογισμό των ανθρώπων της εξουσίας, την άγνοια των θεμάτων, την τυχαιότητα των ενεργειών, την ανεύθυνη στάση των υπουργών, βουλευτών και των "συν αυτοίς" σίγουροι ότι δε θα «πληρώσουν» οι ίδιοι τίποτα.

Όλα ξεκίνησαν από την αδυναμία επίλυσης του μεγάλου θέματος των σκουπιδιών στην Πελοπόννησο εκ μέρους της κεντρικής κυβέρνησης και των Δήμων, οι οποίοι είχαν την αρμοδιότητα διαχείρισης σύμφωνα με τον ΠΕΣΔΑ 2010. Η αδυναμία και η ανικανότητα αυτών θα είχε ως αποτέλεσμα την καταδίκη της Χώρας μας και την επιβολή υψηλών προστίμων από το Ευρωπαϊκό δικαστήριο, καθόσον θα ήταν η δεύτερη φορά που η Χώρα μας παραπεμπόταν. Όλη αυτή η κατάσταση και προς αποφυγή αυτών που θα έρχονταν, ώθησαν τον νεοεκλεγέντα Περιφερειάρχη κ. Πέτρο Τατούλη να αναλάβει προσωπικά την ευθύνη να λύσει το πρόβλημα και να λάβει την έγκριση από την αρμόδια Διυπουργική Επιτροπή (ΔΕΣΔΙΤ) για την υλοποίηση της ιδέας και του σχεδιασμού του για την Ολοκληρωμένη Διαχείριση Στερεών Απορριμμάτων στην Πελοπόννησο, στις  27  Δεκεμβρίου  2011.

Μετά την ανάληψη της ευθύνης ξεκίνησε τιτάνιος αγώνας να ορισθούν οι προδιαγραφές και τα τεύχη της προκήρυξης του έργου που ολοκληρώθηκαν αρχές του 2012. Για πρώτη φορά στην πατρίδα μας εφαρμόστηκε η μέθοδος του διεθνούς διαγωνισμού με ανταγωνιστικό διάλογο, στον οποίο εφτά (7) εταιρείες μεμονωμένες ή συμπράξεις έλαβαν μέρος. Τελικά μειοδότης ανακηρύχθη η ΤΕΡΝΑ-Ενεργειακή, προσφέροντας την καλύτερη μέθοδο και τιμή στο έργο. Το έργο ήταν τόσο καλά δεμένο από νομικής, οικονομικής, χωροταξικής, περιβαλλοντικής πλευράς ώστε όλες οι προσφυγές στο Συμβούλιο Επικρατείας και στο Ελεγκτικό Συνέδριο κατέπεσαν, ενώ κρίθηκε από το τελευταίο ως έργο Δημοσίου Συμφέροντος και από την Ευρώπη έργο οικολογικό, φιλικό στο περιβάλλον.

Στις 30 Ιουλίου 2013, σε πανηγυρικό κλίμα, παρουσία τριών (3) Υπουργών και δύο (2) Υφυπουργών, ανακηρύχθηκε προσωρινός ανάδοχος του έργου η ΤΕΡΝΑ- Ενεργειακή, παρουσία του Υπουργού Περιβάλλοντος κ. Γιάννη Μανιάτη, του Υπουργού Υποδομών κ. Κωστή Χατζηδάκη, του Υπουργού Εσωτερικών κ. Γιάννη Μιχελάκη και των Υφυπουργών Οικονομικών κ. Νότη Μηταράκη και κ. Νίκο Μαντζιούφα.

Στις 5 Νοεμβρίου 2014 εκδόθηκε η Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ), μετά από καθυστερήσεις 1,5 χρόνου.

Μετά την επικράτηση του ΣΥΡΙΖΑ ο νέος Υπουργός (αναπληρωτής) Περιβάλλοντος κ. Γιάννης Τσιρώνης, από τους Οικολόγους Πράσινους, κατεχόμενος από ιδεοληπτικές προσεγγίσεις, κάνει οτιδήποτε για να καθυστερήσει και να ακυρώσει το έργο. Έφθασε μέχρι σημείου να υποβάλλει σχετική ερώτηση στο Ελεγκτικό Συνέδριο και η οποία, παρά τα αλλεπάλληλα διαβήματα του Υπουργού, απερρίφθη.

Στις 5 Νοεμβρίου  2015 ο αγώνας του ΣΥΡΙΖΑ γίνεται κοινός με την Ν.Δ., των οποίων οι βουλευτές αναιρούν τις υπογραφές τους και υπερψηφίζουν μαζί,  χέρι - χέρι με την ιδέα οτι ακυρώνουν το έργο, χωρίς να έχουν καταλάβει τι ακριβώς ψήφισαν. Το άρθρο 23 του πολυνομοσχεδίου Ν.4386/2016 πίστευαν ότι αλλάζει τον φορέα υλοποίησης του έργου, ενώ κυρίως δημιουργούσε πρόβλημα στη δανειοδότηση του έργου από τις τράπεζες.

Στις 27 Μαρτίου 2017 υποβάλλεται εκ μέρους δέκα (10) βουλευτών της Ν.Δ. ερώτηση κατά του έργου, με αστήρικτα και ψευδή επιχειρήματα και με βουλευτή να έχει ξεχάσει το ρόλο του ως πρώην Πρωθυπουργός της Χώρας  και να υπογράφει μετά από βουλευτή.

Το κόμμα της Ν.Δ., που στήριξε το έργο αυτό, έρχεται για λόγους εξόντωσης του πολιτικού ανδρός, του Περιφερειάρχη Πέτρου Τατούλη, να στραφεί εναντίον του έργου, με «πρόθυμους» τους δέκα (10) βουλευτές της Ν.Δ. και με συγκεκριμένα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, που είδαν το έργο ως πηγή «χρηματοδότησης» τους.

Στις 22 Μαρτίου 2018 με τροπολογία νόμου, ψηφίζοντας ακριβώς αντίθετα από αυτό που ψήφισαν στις 5 Νοεμβρίου  2015, ξαναδίνεται η αρμοδιότητα διαχείρισης στη Περιφέρεια Πελοποννήσου.

Στις 14 Ιουνίου 2018  παρά τις αντίξοες συνθήκες, τις τρικλοποδιές, νομοθετικές και πολιτικές, τις συκοφαντίες, τις παλινωδίες και τις ερμαφρόδιτες θέσεις του κ. Νίκα, ως Προέδρου της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων (ΠΕΔ) και του Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ), έρχεται η ώρα να υπογραφεί πλέον η σύμβαση με την ΤΕΡΝΑ. Η σοβαρότητα, η υπευθυνότητα, η γνώση, η πρόβλεψη, η επιμονή που επιδεικνύει η αρχή του Πέτρου Τατούλη πιστοποιείται και από το γεγονός ότι η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) αποτελούμενη από 2.150 σελίδες, 180 περίπου εγκρίσεις και 300 σχέδια συζητήθηκε διεξοδικά στο Περιφερειακό Συμβούλιο (ΠΣ) και στην οικονομική επιτροπή 57 φορές.

Η προεκλογική περίοδος των εκλογών του 2019 απετέλεσε μεγάλη τροχοπέδη στην εξέλιξη του έργου. Όλος ο μηχανισμός της Ν.Δ., γραφεία Υπουργών, βουλευτών, κόμματος  και υποψηφίων, ο υποψήφιος περιφερειάρχης  κ. Νίκας και οι ‘συν αυτώ’ προσπαθούσαν βιαίως να «πείσουν» τους Περιφερειακούς Συμβούλους, καλώντας τους σε αποστασία, να μην προσέρχονται στο Περιφερειακό Συμβούλιο, ώστε να μην έχει απαρτία κι έτσι να μην υπογραφούν οι απαλλοτριώσεις ως προαπαιτούμενο για την υπογραφή της έναρξης ισχύος της σύμβασης, με τελικό στόχο να μην καρπωθεί η «Νέα Πελοπόννησος» την υλοποίηση του έργου. Αρκετοί υπήρξαν αποστάτες της παράταξης, πολλοί  «μήδισαν» με ανταλλάγματα, τα οποία είχαν διαπραγματευθεί εκ των προτέρων. Ήθελε ο κ. Μητσοτάκης να εδραιώσει την πολιτική εξουσία του με την εξόντωση των πολιτικών ανδρών που ήταν ισχυροί, ικανοί, ποιοτικά ανώτεροι, που δεν μπορούσε να τους ελέγξει και να τους αντικαταστήσει με πειθήνια και ελεγχόμενα πρόσωπα αγνοώντας, αδιαφορώντας για την αναποτελεσματικότητα και την ανεπάρκειά τους.

Έτσι ως Πέρσης ηγεμόνας, υλοποιώντας τις συμφωνίες, φέρθηκε στους «μηδίσαντες» για την αποστασία τους με μεγάλη γαλαντομία διορίζοντας και επιβραβεύοντάς τους με θέσεις.

Το έργο αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό καθόσον εφαρμόζει την ελληνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία, ενισχύει την προστασία του περιβάλλοντος, βελτιώνει την ποιότητα ζωής και την υγεία των πολιτών. Συγχρόνως, μεγιστοποιείται η διαλογή απορριμμάτων στην πηγή, η ανακύκλωση και η εκτροπή των βιοαποδομησίμων αποβλήτων από την ταφή μέσω της κομποστοποίησης. Η υλοποίηση του έργου είναι στρατηγικός σχεδιασμός της Χώρας μας, που δημιουργεί οφέλη στον τουρισμό, στη βιομηχανία, στη γεωργία, στην εκπαίδευση, γίνεται δε από ελληνική εταιρεία με τεχνολογία αιχμής, που δύναται να εξαχθεί στο εξωτερικό.

Δημιουργούνται εξακόσιες (600) θέσεις εργασίας κατά τη διάρκεια της κατασκευής και διακόσιες (200) μόνιμες θέσεις κατά τη λειτουργία. Είναι το μεγαλύτερο έργο ΣΔΙΤ στη Χώρα, με προϋπολογισμό 152 εκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων τα 62,5 εκατομμύρια ευρώ προέρχονται από επιδότηση ΕΣΠΑ.

Αυτό το τεράστιο έργο όφειλε να ήταν έτοιμο και να λειτουργεί πριν έξι (6) χρόνια. Και αν τελικά σήμερα υλοποιείται το έργο, αυτό οφείλεται καθαρά στη μελέτη και "δέσιμο" του έργου, στη θέληση,στη συνεχή παρακολούθηση και επιμονή του Πέτρου Τατούλη και της παράταξης της Νέας Πελοποννήσου, γιατί οι πολιτικοί ταγοί και οι οπαδοί τους το είχαν εγκαταλείψει. Για την καθυστέρηση αυτή, που την προκάλεσαν συνειδητά πολιτικοί που υπηρετούν το πολιτικό σύστημα της Χώρας, θα πρέπει να αναλάβουν οι ίδιοι τις ευθύνες τους (!!!), να απολογηθούν στους πολίτες (!!!) και να καταβάλλουν τα κόστη που επέβαλλαν με τις συμπεριφορές τους στον Ελληνικό λαό.

Η συμπεριφορά αυτή γίνεται πιο θλιβερή, καθόσον οι επί μέρους ενέργειες πραγματοποιήθηκαν όταν η Χώρα μας ήταν σε μνημόνια, με μία κοινωνία υποβαθμισμένη και ένα λαό  σε συνεχή κοινωνική, ψυχική και οικονομική κρίση.    

Δρ. Απόστολος Ε. Παπαφωτίου

Πολιτικός Μηχανικός Ε.Μ.Π.

Οικονομόλογος Ε.Κ.Π.Α.