Συμβουλές για ασφαλείς αγορές στο διαδίκτυο

ώστε να αξιοποιεί στο έπακρο τις ενδεχόμενες προσφορές η τις καλύτερες τιμές των online καταστημάτων. Παρ' όλα αυτά, ένας στους πέντε χρήστες δεν νιώθει άνετα να μοιράζεται τα οικονομικά του στοιχεία στο διαδίκτυο. Καθώς αυξάνεται το ηλεκτρονικό εμπόριο και διευρύνεται η χρήση υπολογιστών, tablets και smart-phones σε ολόκληρο τον κόσμο, οι πιστωτικές κάρτες μπορεί να αποτελούν μια εύκολη λύση για τις διαδικτυακές συναλλαγές σας τόσο εντός, όσο και εκτός συνόρων αλλά δεν είναι και πάντα ασφαλής.
Αποφύγετε, λοιπόν, την κίνηση, το κόστος στάθμευσης, τις ουρές στα δοκιμαστήρια και τις ατελείωτες ουρές στα ταμεία που συχνά συνοδεύουν τις αγορές από 'ένα φυσικό κατάστημα. Για αλλαγή λοιπόν, κάντε τα ψώνια σας ακόμη και με τις πιτζάμες.
Πριν κάνετε κάποια αγορά
Αναζητήστε ηλεκτρονικές διευθύνσεις που ξεκινούν από https:// ( όπου το «s» σημαίνει ότι ο συγκεκριμένος ιστότοπος είναι ασφαλής) και συνοδεύονται από ένα λουκέτο στην κάτω δεξιά γωνία του browser. Αυτό εξασφαλίζει ότι η μετάδοση τ6ων προσωπικών σας στοιχείων θα γίνεται με ασφάλεια.
Go international: ξεκινήστε την αναζήτησή σας από τον διεθνή ιστότοπο της εταιρείας που σας ενδιαφέρει. Από εκεί, ακολουθείστε τους παρεχόμενους συνδέσμους για τον ιστότοπο που η ίδια η εταιρεία προτείνει για ηλεκτρονικές αγορές στην Ελλάδα.
διαβάστε την πολιτική απορρήτου της εταιρείας. Μάθετε για την πολιτική προστασίας που χρησιμοποιεί η εταιρεία για τα προσωπικά σας δεδομένα, καθώς και για τη διαδικασία συλλογής, χρήσης και μεταφοράς των στοιχείων αυτών σε τρίτους.
Επαληθεύστε τη νομική και φορολογική ταυτότητα του ηλεκτρονικού καταστήματος. Αυτή περιλαμβάνει τα στοιχεία επικοινωνίας, την αναγνώριση από το Εμπορικό Επιμελητήριο, τον αριθμό του φορολογικού μητρώου, τους τρόπους πληρωμής και παράδοσης, τους όρους χρήσης, τις προθεσμίες και την πολιτική επιστροφής του καταστήματος.
Να είστε προσεκτικοί. Συμβουλευτείτε την οικογένειά σας, τους φίλους σας αλλά και ενώσεις καταναλωτών για συστάσεις και κριτικές όσον αφορά τη λειτουργία του ηλεκτρονικού καταστήματος πού σας ενδιαφέρει. Μην αγοράζετε ακριβά προϊόντα ή υπηρεσίες από εμπόρους που δεν γνωρίζετε. Κατά τη διάρκεια της ηλεκτρονικής αγοράς
ενδεχομένως να σας ζητηθούν προσωπικά και οικονομικά στοιχεία, απαραίτητα για την ολοκλήρωση της συναλλαγής μέσω της πιστωτικής σας κάρτας. Αυτά περιλαμβάνουν: τον τύπο και τον αριθμό της κάρτας, το όνομα του κατόχου, την ημερομηνία λήξης, τον κωδικό ασφαλείας και τη διεύθυνση αποστολής του λογαριασμού.
Πληρώστε με πιστωτική κάρτα ώστε να έχετε τη μεγαλύτερη δυνατή ασφάλεια κατά τις συναλλαγές σας. Ωστόσο, ποτέ μην δίνετε τον κωδικό PIN της πιστωτικής σας κάρτας στο διαδίκτυο. Ποτέ μην δίνετε οικονομικά και προσωπικά δεδομένα μετά από αίτημα που φτάνει σε εσάς μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Οι εταιρείες των πιστωτικών καρτών και οι τράπεζες δεν θα ζητούσαν ποτέ τέτοιου είδους πληροφορίες μέσω email. Σε πολλές πιστωτικές κάρτες λειτουργεί αδιαλείπτως ένα ειδικό πρόγραμμα για την ανίχνευση περιστατικών διαδικτυακής απάτης, το οποίο σαρώνει το διαδίκτυο προκειμένου να εντοπίζει ιστοσελίδες ύποπτου περιεχομένου. Σε περίπτωση που το σύστημα εντοπίσει μια τέτοια σελίδα, ζητείται από τον πάροχο να την κλείσει και έπειτα ειδοποιούνται και οι αρμόδιες αρχές.
     Μετά την ολοκλήρωση της αγοράς
8        Κρατήστε αρχείο των ηλεκτρονικών σας συναλλαγών, στο οποίο θα                       καταχωρείτε είτε το έντυπο, είτε το ηλεκτρονικό αντίγραφο της σελίδας της συναλλαγής και/ή της σελίδας επιβεβαίωσης. Το αντίγραφο αυτό αποτελεί την απόδειξή σας.
9        Ελέγξτε το λογαριασμό της πιστωτικής σας κάρτας ώστε να βεβαιωθείτε ότι οι αγορές που πραγματοποιήσατε μέσω διαδικτύου έχουν καταγραφεί σωστά.
10    Ελέγξτε τους όρους και τις υποχρεώσεις του «Δικαιώματος επιστροφής» στον ιστότοπο του ηλεκτρονικού καταστήματος, πριν πραγματοποιήσετε την αγορά σας. Τα περισσότερα ηλεκτρονικά καταστήματα παρέχουν τη δυνατότητα επιστροφής των προϊόντων εντός περιορισμένου χρονικού διαστήματος αμέσως μετά την αγορά, στην περίπτωση που δεν μείνετε ικανοποιημένοι από τα προϊόντα που αγοράσατε.
11    Οι περισσότεροι εκδότες πιστωτικών καρτών διαθέτουν υπηρεσίες μέσω των οποίων μπορείτε να ζητήσετε την επιστροφή των χρημάτων σας αν διαπιστώσετε ότι κάτι δεν πήγε καλά σε σχέση με την online αγορά σας, όπως για παράδειγμα, αν δεν παραλάβατε την παραγγελία σας, αν χρεωθήκατε για αγορές που δεν κάνατε ή αν η απόδειξη χρέωσης περιέχει λάθη. Στις περιπτώσεις αυτές συνιστάται πάντα στους καταναλωτές να επικοινωνούν πρώτα με το ηλεκτρονικό κατάστημα. Παρ' όλα αυτά, εάν το πρόβλημα παραμένει, ο καταναλωτής θα πρέπει να επικοινωνήσει με τον εκδότη της κάρτας του ώστε να ενημερωθεί καλύτερα για τις επιλογές που έχει στη διάθεση του. 
Κάντε την τεχνολογία σύμμαχο
Προσέξτε την ηλεκτρονική διεύθυνση-URL (Uniform Resource Locator) στις σελίδες σύνδεσης/εγγραφής του χρήστη, βημάτων αγοράς και ολοκλήρωσης παραγγελίας του ηλεκτρονικού καταστήματος (όπου, δηλαδή, καλείστε να δώσετε προσωπικά δεδομένα). Όταν αυτή ξεκινά από https:// - και όχι http:// - είναι ένδειξη ότι χρησιμοποιείται τεχνολογία SSL (Secure Sockets Layer) η οποία δημιουργεί ένα link ανάμεσα στον διακομιστή (server) και τον περιηγητή ιστού σας (browser) εξασφαλίζοντας την ασφάλεια των δεδομένων που διακινούνται. Θα αναγνωρίσετε την τεχνολογία SSL και από το σήμα λουκέτουδίπλα στην αναγραφόμενη ηλεκτρονική διεύθυνση.
Επιπλέον ασφάλεια στις συναλλαγές σας προσφέρουν ηλεκτρονικά καταστήματα ή/και υπηρεσίες που ενσωματώνουν δυνατότητα online αγορών, που έχουν εξασφαλίσει Extended Validation Certificate (EV). Το εν λόγω πιστοποιητικό δίδεται όταν πληρούνται συγκεκριμένα αυστηρά κριτήρια. Τα καταστήματα που έχουν EV μπορείτε να τα αναγνωρίσετε όταν, αντί για το απλό λουκέτο, στην αρχή της ηλεκτρονικής διεύθυνσης, διακρίνεται μία πράσινη μπάρα με την επωνυμία της εταιρείας.
Έχετε, ακόμη, τα μάτια σας ανοιχτά για οποιαδήποτε περίεργη αλλαγή στην κεντρική διεύθυνση (π.χ. αν από το www.paradeigma.gr οδηγηθείτε στο www.paradeigma1.gr απομακρυνθείτε αμέσως από αυτή τη σελίδα).
 
Μη δίνετε οικονομικές πληροφορίες μέσω τηλεφώνου ή e-mail
 
Τα στοιχεία των λογαριασμών σας και της κάρτας σας καθώς και άλλα στοιχεία όπως ο ΑΦΜ ή οι κωδικοί PIN δεν θα πρέπει να ανταλλάσσονται με άλλα πρόσωπα μέσα από μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή τηλεφωνικά για καμιά συναλλαγή. Πρέπει να εισάγονται μόνο τα στοιχεία που απαιτούνται στα ειδικά πεδία σε σελίδες ασφαλούς πρόσβασης κατά το τελικό στάδιο πληρωμής.
 
Όροι Χρήσης - Δεδομένα Προσωπικού Χαρακτήρα
 
Πολλές φορές είναι κουραστικό να διαβάζετε τους Όρους Χρήσης κάθε διαδικτυακού τόπου που επισκέπτεστε αλλά είναι απαραίτητο προκειμένου να εξασφαλίσετε όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ασφάλεια στις συναλλαγές σας. Εκεί θα βρείτε σημαντικές πληροφορίες σχετικά με τη διαδικασία της παραγγελίας, τη χρήση των προσωπικών στοιχείων που δίνετε στο ηλεκτρονικό κατάστημα, την πολιτική επιστροφών που εφαρμόζει κάθε εταιρεία κ.α.
Να θυμάστε ότι τα ηλεκτρονικά καταστήματα έχουν το δικαίωμα να επεξεργαστούν τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα των καταναλωτών για την εξυπηρέτηση της παραγγελίας και την ολοκλήρωσης της πώλησης. Αν ένα e-shop πρόκειται να διαβιβάσει ή να κοινοποιήσει τα στοιχεία σας σε τρίτους, οφείλει να έχει πρώτα γνωστοποιήσει εγγράφως, στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, τη σύσταση και λειτουργία αρχείου ή την έναρξη επεξεργασίας προσωπικών δεδομένων. Επίκειται, σύντομα, η δημοσίευση στην επίσημη ιστοσελίδα της Αρχής, αρχείου με τις υποβαλλόμενες γνωστοποιήσεις των κατά νόμο υπόχρεων προσώπων.
Τα στοιχεία σας μπορεί να χρησιμοποιούνται για σκοπό όπως, ενδεικτικά, την αποστολή εμπορικής επικοινωνίας, newsletters, διαφημιστικών κλπ., υπό την προϋπόθεση ότι σας παρέχεται η δυνατότητα, κάθε φορά, να αντιτάσσεστε εύκολα και δωρεάν. Να θυμάστε, επίσης, πως έχετε το δικαίωμα να γνωρίζετε εάν δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που σας αφορούν αποτελούν ή αποτέλεσαν αντικείμενο επεξεργασίας και ο υπεύθυνος επεξεργασίας έχει υποχρέωση, αν το ζητήσετε, να σας ενημερώσει εγγράφως (δικαίωμα πρόσβασης). Ακόμη, καθένας μας έχει δικαίωμα να ζητήσει, οποτεδήποτε, την διακοπή της επεξεργασίας των δεδομένων που τον αφορούν (δικαίωμα αντίρρησης)
 
Προσοχή στην τιμή
 
Όταν συγκρίνετε τιμές για το ίδιο προϊόν συχνά θα παρατηρήσετε σημαντική απόκλιση από κατάστημα σε κατάστημα. Μπορεί να πρόκειται για προσφορά ή η αγοραστική δύναμη κάποιου προμηθευτή να του επιτρέπει να διατηρεί χαμηλότερες τιμές. Μπορεί, όμως, κάτι να σας διαφεύγει: το προϊόν να είναι μεταχειρισμένο, ελαττωματικό ή παρόμοιας επωνυμίας με αυτή που αναζητάτε. Μην βιαστείτε να επιλέξετε το φθηνότερο. Σε κάθε περίπτωση, η τιμή που αναγραφόταν κατά τη στιγμή της παραγγελίας σας είναι η τελική. Σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία οποιαδήποτε προσπάθεια του πωλητή να σας ζητήσει να πληρώσετε διαφορετικό ποσό αποτελεί μορφή παραπλάνησης και έχετε το δικαίωμα είτε να επιμείνετε στην εκτέλεση της παραγγελίας στην αρχική τιμή είτε να υπαναχωρήσετε και να ζητήσετε επιστροφή των χρημάτων σας.
Έξοδα αποστολής
 
Οι παραγγελίες μέσω internet, συχνά, επιβαρύνονται με έξοδα αποστολής. Συνήθως κυμαίνονται στα ίδια επίπεδα στα διάφορα e-shops και είναι ανάλογα του τόπου αποστολής (πόση είναι η απόσταση, δηλαδή, που θα διανύσει ο αποστολέας) και του βάρους της παραγγελίας σας. Αν θα αγοράσετε μεγάλο αριθμό προϊόντων βρείτε ένα κατάστημα που παρέχει όσα περισσότερα από αυτά γίνεται. Λιγότεροι προμηθευτές, λιγότερα έξοδα αποστολής. Αξίζει να σημειωθεί ότι πολλά καταστήματα προσφέρουν δωρεάν τα έξοδα αποστολής εάν η παραγγελία υπερβαίνει ένα καθορισμένο ποσό. Κάθε ηλεκτρονικό κατάστημα είναι υποχρεωμένο, πριν την ολοκλήρωση της παραγγελίας, να ενημερώνει σαφώς τους καταναλωτές σχετικά με τα ισχύοντα έξοδα αποστολής κατά περίπτωση.
 
Έλεγχος διαθεσιμότητας των προϊόντων
 
Πριν προβείτε σε οποιαδήποτε παραγγελία είναι καλό να ελέγχετε τη διαθεσιμότητα του συνόλου των προϊόντων που επιλέξατε. Εάν κατά τη στιγμή της παραγγελίας σας ένα προϊόν εμφανίζεται διαθέσιμο, το κατάστημα δεν μπορεί να ισχυριστεί κάτι διαφορετικό. Αλλιώς, με βάση το ελληνικό δίκαιο, έχετε το δικαίωμα να υπαναχωρήσετε και να ζητήσετε επιστροφή των χρημάτων που ενδεχομένως έχετε καταβάλει. Κάθε εταιρεία έχει την ευθύνη για την έγκαιρη ενημέρωση των δεδομένων στην ιστοσελίδα της. Θα συναντήσετε διάφορους τύπους διαθεσιμότητας όπως: Διαθέσιμο, Διαθέσιμο από 1- 3 ημέρες, Αγνωστη διαθεσιμότητα, Διαθέσιμο κατόπιν παραγγελίας, Μη διαθέσιμο.
 
Τρόπος και χρόνος αποστολής
 
Να ελέγχετε πάντοτε εάν το ηλεκτρονικό κατάστημα από το οποίο θέλετε να αγοράσετε ένα προϊόν έχει τη δυνατότητα αποστολής στο μέρος που βρίσκεστε και - εάν ναι - με ποιους τρόπους μπορεί να σας εξυπηρετήσει. Κάθε τρόπος αποστολής ενδεχομένως να κοστίζει διαφορετικά. Μην ξεχνάτε ότι ο προμηθευτής οφείλει να σας ενημερώσει για τον χρόνο που απαιτείται μέχρι να παραλάβετε το προϊόν από τη στιγμή της παραγγελίας. Σε διαφορετική περίπτωση ο νόμος ορίζει ως μέγιστο χρόνο εκπλήρωσης της παραγγελίας τις τριάντα μέρες. Ζητείστε, εάν προσφέρεται, αριθμό εντοπισμού (tracking number) του δέματος που περιμένετε ώστε να μπορείτε να παρακολουθείτε την πορεία του μέχρι να φτάσει στην πόρτα σας.
 
Ολοκλήρωση και επιβεβαίωση της παραγγελίας
 
Πριν ολοκληρώσετε τη διαδικασία αγοράς ελέγξτε ξανά όλα τα στοιχεία που δώσατε και βεβαιωθείτε ότι είναι σωστά καθώς επίσης ότι τα προϊόντα που έχετε στο ηλεκτρονικό σας καλάθι είναι τα επιθυμητά. Με την ολοκλήρωση της παραγγελίας σας θα λάβετε ενημερωτικό e-mail ή sms (μήνυμα σε κινητό τηλέφωνο) ή θα εμφανιστεί επιβεβαιωτικό παραγγελίας στο site. Αυτά περιέχουν αναλυτικές πληροφορίες σχετικά με την συναλλαγή σας. Κρατείστε αυτό το αποδεικτικό και αντίγραφο της παραγγελίας σας και του κωδικού της. Μπορεί να σας φανούν χρήσιμα μέχρι την παραλαβή των αγορών σας ή/και αργότερα.
 
Παραλαβή του προϊόντος
 
Αμέσως μετά την παραλαβή του δέματός σας ανοίξτε το και ελέγξτε το προσεκτικά για να βεβαιωθείτε ότι όλα όσα είχατε παραγγείλει έφτασαν σώα, μαζί με το παραστατικό (απόδειξη ή τιμολόγιο) και το έντυπο δήλωσης υπαναχώρησης που πρέπει να τα συνοδεύουν και δεν έχουν κάποιο προφανές ελάττωμα. Σε αντίθετη περίπτωση επικοινωνήστε με τον προμηθευτή και ζητείστε την αντικατάσταση των φθαρμένων προϊόντων.
Γνωρίστε τα δικαιώματά  σας
 
Η αγορά στο διαδίκτυο είναι σύμβαση από απόσταση και ρυθμίζεται από νόμους του ελληνικού δικαίου. Είναι άκυρη υπέρ του καταναλωτή όταν, πριν από τη σύναψή της, δεν ενημερωθεί για:
την ταυτότητα και τη διεύθυνση του προμηθευτή
τα χαρακτηριστικά του προϊόντος που πωλείται
την τελική τιμή πώλησης (συμπεριλαμβανομένων των εξόδων αποστολής και του ΦΠΑ)
τον τρόπο πληρωμής και παράδοσης
την επωνυμία και τη διεύθυνση του πιο προσιτού για τον καταναλωτή καταστήματος όπου μπορεί να απευθύνεται για την επισκευή του προϊόντος
πληροφορίες για την εξυπηρέτηση μετά την πώληση και τις υφιστάμενες εμπορικές εγγυήσεις.
τους όρους και τον τρόπο άσκησης του δικαιώματος υπαναχώρησης
Δικαίωμα υπαναχώρησης επιστροφή χρημάτων
Σε κάθε σύμβαση από απόσταση έχετε το δικαίωμα να υπαναχωρήσετε - χωρίς να χρειάζεται να δώσετε λόγο - εντός δεκατεσσάρων ημερών από την παραλαβή του προϊόντος εκτός αν συμφωνήθηκε μεγαλύτερη προθεσμία. Αν ο προμηθευτής δεν έχει εκπληρώσει τις προαναφερόμενες υποχρεώσεις ενημέρωσης, η προθεσμία υπαναχώρησης είναι τρίμηνη. Από το δικαίωμα αναιτιολόγητης υπαναχώρησης εξαιρούνται προϊόντα, όπως βιβλία και cd, των οποίων το περιεχόμενο μπορεί να αντιγραφεί, αλλά και εισιτήρια.
Ο σειριακός αριθμός (S/N) ή ο αριθμός IMEI (international mobile equipment identity) του επιστραφέντος προϊόντος χρησιμοποιούνται για την ταυτοποίησή του. Ο αριθμός ΙΜΕΙ αφορά τα κινητά και είναι ένας 15ψήφιος αριθμός ειδικής αναγνώρισης της συσκευής σας. Κάθε κινητό τηλέφωνο διαθέτει ένα μοναδικό αριθμό ΙΜΕΙ. 
Τα έξοδα επιστροφής βαραίνουν εσάς.
Σε περίπτωση άσκησης του δικαιώματός σας για υπαναχώρηση ο προμηθευτής υποχρεούται να επιστρέψει το ποσό που του καταβάλατε εντός τριάντα ημερών.  
 
Υποχρεώσεις καταναλωτή
Ο καταναλωτής υποχρεούται να δώσει τα πραγματικά προσωπικά του στοιχεία.
να δώσει την ισχύουσα διεύθυνσή του σε περίπτωση που επιλέξει την παράδοση σε χώρο της επιλογής του.
να πληρώσει το αντίτιμο για την αγορά και την αποστολή, με τον τρόπο και στον χρόνο που συμφωνείται.
Επίσης, σε περίπτωση αναιτιολόγητης υπαναχώρησης του καταναλωτή, το προϊόν πρέπει να επιστραφεί στην αρχική του κατάσταση (πλήρες και χωρίς φθορές), στη συσκευασία με την οποία παραλήφθηκε και μαζί με όλα τα έγγραφα (ΔΑΤ, απόδειξη λιανικής κλπ.) που το συνόδευαν και υποχρεούται να πληρώσει τα έξοδα επιστροφής
Κάντε τις ηλεκτρονικές σας συναλλαγές με ασφάλεια.
Μείνετε σπίτι
 
Είναι προτιμότερο να χρησιμοποιήσετε τον προσωπικό σας υπολογιστή παρά κάποιο κοινόχρηστο σε καφετέριες, βιβλιοθήκες κτλ. Σε περίπτωση που χρησιμοποιήσετε laptop εκτός σπιτιού, αποφύγετε να κάνετε τις αγορές σας μέσω κοινόχρηστων και ανοιχτών συνδέσεων Wi-Fi. Αποφύγετε, επίσης, αγορές από το κινητό σας τηλέφωνο. Αν χαθεί, κλαπεί ή πέσετε θύμα hacking, τότε ενδέχεται να κινδυνεύσουν προσωπικές και οικονομικές σας πληροφορίες.
Σας ευχόμαστε καλές αγορές. 

Γιάννης Πετσέλης

Ηλεκτρονικός - Ραδιοηλεκτρολόγος