Γιατί οι Σταθμοί Μεταφόρτωσης Απορριμάτων (ΣΜΑ) στον Δήμο Γορτυνίας είναι τελείως άκυροι
ή τί θα είχε ακούσει το Δημοτικό Συμβούλιο αν μας είχε δώσει 24 ώρες να προετοιμαστούμε!
Καταρχήν η πρόβλεψη για τους 2 ΣΜΑ του δήμου μας ανάγεται στον περιφερειακό σχεδιασμό του 2010.
Όμως:
1. Ο σχεδιασμός που προωθεί ο Τατούλης με τη ΣΔΙΤ και προσωρινό ανάδοχο την ΤΕΡΝΑ, δεν προβλέπει ΣΜΑ σε ολόκληρη την Αρκαδία (προβλέπει έναν στην Κορινθία και ένα στο Άργος).
2. Ο νέος περιφερειακός σχεδιασμός, τώρα αναθεωρείται και δεν έχει ολοκληρωθεί. Δεν ξέρουμε αν θα προβλέπει τοπικούς σταθμούς ΣΜΑ.
Τα βασικά επιχειρήματα της συμπολίτευσης στον Δήμο ήταν τα εξής:
Θα μειωθεί το κόστος αποκομιδής των απορριμμάτων (καύσιμα, λάστιχα, φθορές, εργατοώρες κλπ) Για τον λόγο αυτό μας παρουσιάστηκαν τα στοιχεία των πινάκων:
σενάριο με 1 ΣΜΑ 134.535 τονοχιλιόμετρα
σενάριο με 2 ΣΜΑ 80.747 τονοχιλιόμετρα
Υπάρχει πάντα και, φυσικά, το αμίμητο «Αφού μας δίνουν τα λεφτά γιατί να μην το κάνουμε;» το οποίο είναι ανάξιο οποιουδήποτε σχολιασμού με όρους ευπρέπειας.
Ποιά είναι η πραγματικότητα όμως των αριθμών;
1. Οι υπολογισμοί είναι διάτρητοι.
α. Με τάση μείωσης του πληθυσμού σε όλο τον Δήμο μας σχεδόν 20% (στο μαγείρεμα των στοιχείων στην πρόβλεψη) εμφανιζόμαστε να αυξανόμαστε. Για παράδειγμα στο χωριό μας στο Καλλιάνι υπολογιζόμαστε 334 πραγματικοί μόνιμοι κάτοικοι. Γνωρίζουμε ότι είμαστε, δεν είμαστε, 200. Τα τελευταία 2 χρόνια έχουμε σχεδόν κάθε μήνα 1-2 κηδείες υπερήλικων συγχωριανών μας, καμία γέννηση και λόγω κρίσης ή συνταξιοδότησης είναι ζήτημα να ήρθαν 5 νέοι μόνιμοι κάτοικοι στην 2ετία. Στα περισσότερα χωριά η κατάσταση είναι ακόμα πιο δραματική.
β. Ο υπολογισμός των Αστικών Στερεών Απόβλητων (ΑΣΑ) γίνεται με συντελεστή 1,32 κιλά ημερήσια ανά κάτοικο. Για την ακρίβεια 455 κιλά ανά έτος ΑΣΑ παράγει κάθε κάτοικος του Δήμου Γορτυνίας.
Ακόμα και στο ΕΘΝΙΚΟ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΔΗΜΙΟΤΡΓΙΑΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ του ΥΠΕΚΑ (Υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής) που δημοσιεύτηκε τον περασμένο Δεκέμβριο αναγνωρίζεται ότι λόγω κρίσης μειώθηκε πανεθνικά ο όγκος των ΑΣΑ την τελευταία 2ετία λόγω ύφεσης και μείωσης της κατανάλωσης (σελίδα 9)
Όμως το μεγάλο μαγείρεμα είναι ότι ο συντελεστής 1,32 αντιστοιχεί σε κατοίκους αστικών κέντρων με πληθυσμό μεγαλύτερο από 100.000 κατοίκους. Όπως φαίνεται και από δημοσιευμένη εργασία του "εργαστηρίου διαχείρισης τοξικών και επικίνδυνων αποβλήτων" του Πολυτεχνείου Κρήτης του τμήματος Μηχανικών Περιβάλλοντος (τίτλος: «Ολοκληρωμένη διαχείριση στερεών αποβλήτων σε νησιά άγονης γραμμής») με στοιχεία του 2009, δηλαδή πριν την ύφεση (σελίδα 58) http://dias.library.tuc.gr/view/15116 ο συντελεστής για τις δικές μας κοινότητες που είναι όλες μικρότερες των 1.000 κατοίκων είναι 0,7 κιλά ανά κάτοικο. Δηλαδή τα μισά από αυτά που υπολογίζονται στην προμελέτη του Δήμου μας.
Δηλαδή: ακόμα και αν δεχθούμε σαν αληθινό τον φουσκωμένο αριθμό πραγματικών κατοίκων του Δήμου μας.... τα ΑΣΑ που έχει να διαχειριστεί ανά έτος δεν είναι 6.293 τόννοι αλλά 3.536 τόννοι.
2. Οι υπολογισμοί είναι στημένοι για να δικαιολογήσουν ένα άχρηστο αντι-περιβαλλοντικό και δαπανηρό έργο.
Μελέτη της Ελληνικής Εταιρείας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (που βασίζεται στο Διεπιστημονικό – Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Διαχείριση Στερεών Απορριμμάτων και Ιλύος»*) λέει... «Η εγκατάσταση σταθμού μεταφόρτωσης είναι αποδοτική όταν η απόσταση του χώρου διάθεσης είναι μεγαλύτερη των 30km και η ημερήσια ποσότητα των απορριμμάτων ξεπερνά τους 20 τόνους».
Η ημερήσια παραγωγή ΑΣΑ ολόκληρου του Δήμου μας όμως δεν ξεπερνάει τους 10 τόννους. Ακόμα και με τους φουσκωμένους υπολογισμούς κατοίκων και απορριμάτων της προμελέτης οριακά φτάνει στους 17,5 τόννους. Δηλαδή όχι μόνον είναι ασύμφορη η δημιουργία 2 ΣΜΑ, αλλά είναι ασύμφορη ακόμα και η δημιουργία ενός και μοναδικού.
Γνωρίζουμε επίσης από την περίπτωση της Νάξου ότι ο δικός τους ΣΜΑ προϋπολογίστηκε στις 610.000 ευρώ και τελικά θα υπερβεί τα 4 εκατ. ευρώ.
Γενικά αυτό που ισχύει είναι:
Οι ΣΜΑ, που εντάσσονται στο μοντέλο της συγκεντρωτικής διαχείρισης σύμμεικτων απορριμμάτων, εκτός του ότι είναι έργα υψηλού κόστους κατασκευής και συντήρησης, δυσκολεύουν ακόμη περισσότερο το διαχωρισμό των απορριμμάτων και υποβαθμίζουν την ποιότητα των προς ανακύκλωση υλικών. Είναι οικονομικά και περιβαλλοντικά ασύμφορο να σχεδιάζονται τεράστιες εγκαταστάσεις μεταφόρτωσης σύμμεικτων αποβλήτων, που δεσμεύουν πόρους, ανταγωνίζονται ευθέως την ανακύκλωση και την κομποστοποίηση και, σε τελευταία ανάλυση, εξυπηρετούν τα εργολαβικά συμφέροντα που επιχειρούν να επιβάλλουν τις προσφορότερες σε αυτά λύσεις.
Η έντονη ανησυχία πολιτών, συλλογικοτήτων, φορέων και εργαζομένων στην αυτοδιοίκηση προκύπτει από τη διαπίστωση ότι οι εκκολαπτόμενες επιλογές έχουν αντιπεριβαλλοντικό και αντικοινωνικό χαρακτήρα, θα επιβαρύνουν με νέα υπέρογκα κόστη δήμους και δημότες, ενώ θα ωφελήσουν αποκλειστικά τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα, που εποφθαλμιούν την ανάληψη των σχετικών εργολαβιών.
Αυτό που αποτελεί κεντρικό πρόβλημα σήμερα είναι το ότι οι όποιοι σχεδιασμοί υπάρχουν ή διαμορφώνονται κινούνται σε μια τέτοια κατεύθυνση που συντηρούν, μεγεθύνουν και αναπαράγουν πολλά κρίσιμα προβληματικά στοιχεία της υφιστάμενης κατάστασης. Τα κύρια χαρακτηριστικά της οποίας είναι τα εξής:
* οι ανεξέλεγκτες πρακτικές επιμόλυνσης των αστικών απορριμμάτων από επικίνδυνα - βιομηχανικά απόβλητα.
* η άρνηση της πολιτείας να υποστηρίξει ουσιαστικές πολιτικές πρόληψης, μείωσης των απορριμμάτων, διαλογής στην πηγή, ανακύκλωσης και κομποστοποίησης.
* η συνειδητή επιλογή να διατηρείται το μέγιστο μέρος των αστικών απορριμμάτων σε σύμμεικτη μορφή και, στη συνέχεια, να οδηγείται σε κεντρικές, σύνθετες εγκαταστάσεις επεξεργασίας, με σκοπό την ενεργειακή αξιοποίηση και την καύση (ακόμη και όταν δεν ομολογείται). Κατά κανόνα αυτές οι εγκαταστάσεις είναι υπερδιαστασιολογημένες, δηλαδή, έχουν μέγεθος που δεν αντιστοιχεί σε οποιαδήποτε, στοιχειωδώς λογική, διαχείριση.
* και το «κερασάκι στην τούρτα» είναι η σταδιακή εκχώρηση όλων των δραστηριοτήτων διαχείρισης (από την αποκομιδή, έως την καύση και τη διάθεση) στα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα, με την παράλληλη υποβάθμιση του δημόσιου - κοινωνικού χαρακτήρα και κάθε ίχνους κοινωνικού ελέγχου. Μια από τις πιο σοβαρές συνέπειες αυτής της επιλογής αποτελεί και η αναμενόμενη εκτόξευση του κόστους διαχείρισης και των δημοτικών τελών.
Η ανακύκλωση και η διαλογή των ζυμώσιμων απορριμμάτων στην πηγή και η κομποστοποίηση τους, είναι μια διαδικασία που θα μπορούσε να αποφέρει σημαντικά περιβαλλοντικά και οικονομικά οφέλη στον Δήμο μας.
Όμως δεν είναι επιλογή του Δήμου μας αυτή η πρακτική.
Ακόμα και η κοστοβόρα μεταφορά των σύμμεικτων σε ΕΜΑΚ έχει πολλά προβλήματα.
Γνωρίζουμε την περίπτωση του ΕΜΑΚ (Εργοστάσιο Μηχανικής Ανακύκλωσης) Άνω Λιοσίων.
Σύμφωνα με τα μέχρι τώρα στοιχεία, το ΕΜΑΚ αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα περιβαλλοντικά και οικονομικά σκάνδαλα. Η κατασκευή και η πιλοτική λειτουργία του κόστισε 100 εκατομμύρια €. Το κόμποστ που παράγει μέχρι σήμερα δεν έχει καμία εμπορική αξία. Είναι χείριστης ποιότητας, γεμάτο βαρέα μέταλλα και τοξικά και άκρως επικίνδυνο για τη λιπασματοποίηση. Χρησιμοποιείται αποκλειστικά για έργα οδοποιίας και αποκαταστάσεις λατομείων. Η κακή ποιότητα κόμποστ του ΕΜΑΚ οφείλεται στο ότι το κόμποστ αυτό προκύπτει από την επεξεργασία σύμμεικτων.
Τα οργανικά απορρίμματα αποτελούν το 40-60% των αστικών απορριμμάτων. Με ένα σύστημα καφέ κάδων, δηλαδή προδιαλογή στην πηγή, και έναν κομποστοποιητή κόστους 1.500 ευρώ, ο οποίος έχει την δυνατότητα να δεχτεί 20 τόννους οργανικά απορρίμματα την ημέρα, μπορεί ο Δήμος Γορτυνίας άμεσα να μειώσει τον όγκο των απορριμμάτων του σχεδόν στο μισό.
Με τα φουσκωμένα νούμερα της προμελέτης έχουμε:
6.293 τόννοι ΑΣΑ ανά έτος που δίνουν 2.500 - 3.800 τόνους οργανικών απορριμμάτων.
Αυτά μετά από 4-6 μήνες αποδίδουν το 15% του βάρος τους σε ώριμο κοσμπόστ υψηλής ποιότητα που είναι εδαφοβελτιωτικό και ιδανικό λίπασμα. Μιλάμε δηλαδή για 375 - 570 τόννους κομπόστ ετήσια.
Αυτό μπορεί να καταναλωθεί άμεσα μέσα στα όρια του δήμου μας και να συμβάλει στην βελτίωση των παραγόμενων αγροτικών προϊόντων.
Η τιμή στην αγορά είναι 200 ευρώ ανά τόνο. Άρα μιλάμε για ένα έσοδο 75.000 - 114.000 ευρώ τον χρόνο.
Το ποσό που θα εξοικονομείται θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ανάλογα με την συμμετοχή των πολιτών του κάθε χωριού/τοπικής κοινότητας (μπορεί να υπολογιστεί πολύ εύκολα) με βάση την ιεράρχηση που θα αποφασιστεί από τους ίδιους τους πολίτες.
Κίκα Παρδάκη
γεωπόνος Α.Π.Θ.
κάτοικος Καλλιανίου και μέλος του Δ.Σ. του πολιτιστικού συλλόγου Καλλιανίου
2 σχόλια
-
Οι σκλάβοι δεν αντέχουν άλλο...
Πανηγύρια, γλέντια, μονοπάτια... συνεντεύξεις, δηλώσεις... και δουλειά επί της ουσίας για την ποιότητα ζωής μας και το περιβάλλον μας πουθενά!!! -
Ξύπνησαν οι σκλάβοι Αντωνάκη......