Άρθρο για την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος - Γράφει ο Θ. Πλέσσιας

Η Διακήρυξη της Στοκχόλμης δεν αποτέλεσε ένα κείμενο υποχρεωτικό και νομικά δεσμευτικό, αλλά μια πράξη αφύπνισης της παγκόσμιας συνείδησης και αναπροσανατολισμού της, θέτοντας κοινά πλαίσια δράσης και υιοθετώντας ορισμένες αρχές, ώστε να αποτελέσουν πηγές έμπνευσης των λαών για την προστασία του περιβάλλοντος. Ενδεικτικά, προβλέπονται μεταξύ άλλων τα θεμελιώδη ατομικά δικαιώματα στην ελευθερία, την ισότητα, καθώς και το δικαίωμα για ικανοποιητικές συνθήκες ζωής και για ένα ποιοτικό περιβάλλον, εξασφαλίζοντας στον άνθρωπο έναν αξιοπρεπή τρόπο ζωής και ευημερία. Παράλληλα, διατυπώνεται η ατομική υποχρέωση προστασίας και βελτίωσης του περιβάλλοντος προς όφελος του ανθρώπου και των απογόνων του.

Το 1992 πραγματοποιήθηκε στο Ρίο ντε Τζανέιρο της Βραζιλίας η Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη. Η Διακήρυξη έθεσε τις βάσεις στο διεθνές δίκαιο για το περιβάλλον, καθώς πλέον η περιβαλλοντική παράμετρος λαμβάνεται υπόψη σε σχέση πλέον με την οικονομική ανάπτυξη. Η Διακήρυξη ενσωμάτωσε προτάσεις που είχαν διατυπωθεί στο πλαίσιο της  Ατζέντα 21 και περιλαμβάνει 27 αρχές. Σημαντικές αρχές της Διακήρυξης είναι: η τέταρτη, με την οποία καθιερώνεται η αειφόρος  ανάπτυξη ως απαραίτητη προϋπόθεση για την προστασία του περιβάλλοντος, η δέκατη πέμπτη, που προβλέπει την αρχή της προφύλαξης, και η δέκατη έκτη, με την οποία καθιερώνεται η αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει».

Σταθμό στη σύγχρονη αντίληψη για την αειφόρο ανάπτυξη αποτέλεσε η Παγκόσμια Διάσκεψη του Γιοχάνεσμπουργκ του έτους 2002, η οποία διεύρυνε ακόμα περισσότερο την έννοια της ανάπτυξης. Στη Διάσκεψη αυτή εξαγγέλθηκε ότι η μακροχρόνια αποτελεσματική ανάπτυξη, τόσο για τις αναπτυγμένες, όσο και για τις  αναπτυσσόμενες χώρες, πρέπει να βασίζεται σε τρεις διακριτούς πυλώνες:

.                   την προστασία του περιβάλλοντος,

.                   την οικονομική ανάπτυξη και

.                   την κοινωνική συνοχή, τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο.

Μετά από αυτές τις διακηρύξεις έχουν θεμελιωθεί πλήθος πρωτοκόλλων και έχουν ενταχθεί στο διεθνές, ευρωπαϊκό άλλα και εθνικό νομοθετικό πλαίσιο, αρχές και κανόνες  για την προστασία του Περιβάλλοντος

Το θέμα του φετινού εορτασμού (2014) είναι "Μικρά Νησιά και Κλιματική Αλλαγή" και το επίσημο σύνθημα "Ύψωσε την φωνή σου και όχι τη στάθμη της θάλασσας"., προκειμένου να επισημάνει τους κινδύνους που επιφέρει η κλιματική αλλαγή και τα αναγκαία μέτρα που πρέπει να ληφθούν για την αντιμετώπιση του φαινομένου. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η «πράσινη εβδομάδα» αυτή τη χρονιά, είναι αφιερωμένη στην κυκλική οικονομία, την αποδοτικότητα των πόρων και τη διαχείριση των απορριμμάτων.

Οι επιστήμονες εξηγούν ότι έχει παγιωθεί η άνοδος της στάθμης της θάλασσας τα τελευταία χρόνια εξαιτίας της ανόδου της θερμοκρασίας και θα πρέπει να ληφθούν μέτρα μεγάλης κλίμακας. Υπολογίζεται ότι σε όλο τον κόσμο 634 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν σε περιοχές με μόλις 10 μέτρα από τη στάθμη της θάλασσας και κινδυνεύουν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους. Η αλλαγή αυτή θα επηρεάσει και την χώρα μας.

Οι κυριότερες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στη χώρα, θα είναι οι έξης:

·       Στη χώρα μας θα αυξηθούν οι μέρες καύσωνα με αρκετά μεγάλο τον κίνδυνο εκδήλωσης πυρκαγιάς .

·       Οι βροχοπτώσεις θα μειωθούν με συνέπεια την ελάττωση  των υδατικών αποθεμάτων που θα οδηγήσουν σε φαινόμενα λειψυδρίας αλλά και ενδεχόμενης μείωσης της αγροτικής παραγωγής .

·       Η αύξηση της στάθμης της θάλασσας θα αλλοίωση την παράκτια ζώνη με καταστροφές σε τουριστικές κυρίως υποδομές και σημαντική επίπτωση στον τουρισμό.

·      Υγροβιότοποι θα επηρεαστούν ίσως και να εξαφανιστούν.

    Ενδημικά είδη θα μειωθούν και ίσως να εξαφανιστούν ενώ νέα είδη θα κάνουν την εμφάνιση τους, τόσο στο ζωικό όσο και στο φυτικό βασίλειο.

·       Τα δασικά οικοσυστήματα των κωνοφόρων θα μειωθούν αισθητά.

·   Οι οικονομικές ενισχύσεις από το κράτος λόγω αποκατάστασης των ζημιών που θα προκληθούν από ακραία καιρικά φαινόμενα, θα επιβαρύνουν ακόμα περισσότερο τον κρατικό προϋπολογισμό σχεδόν κάθε έτους .

Ας αναλογιστεί ο καθένας μας ξεχωριστά για το πώς θα μπορέσει να συμβάλει στην προστασία του περιβάλλοντος και της κλιματικής αλλαγής. Υπάρχουν αρκετοί τρόποι προς αυτή τη κατεύθυνση όπως:

.                   Μειώνω, ανακυκλώνω, επαναχρησιμοποιώ.

.                   Εξοικονόμησή και αποτροπή της ρύπανσης των υδάτων.

.                   Μείωση στη χρήση του ηλεκτρικού ρεύματος.

.                   Φυτέψτε ένα δέντρο.

.                   Κομποστοποίηση.

.                   Μείωση άσκοπων μετακινήσεων και χρησιμοποίηση μέσων μεταφοράς.

.                   Συζητήστε, οργανωθείτε συλλογικά για την προστασία του Περιβάλλοντος, και ευαισθητοποιήστε όσο το δυνατόν περισσότερους.

Η προστασία του περιβάλλοντος είναι ευθύνη για όλους μας και υποχρέωση μας  να προστατέψουμε τον πλανήτη και να τον διατηρήσουμε για τις επόμενες γενιές.

Πλέσσιας Θόδωρος

Δασολόγος - Περιβαλλοντολογος