ΜΗΠΩΣ ΔΕ ΜΕ ΑΓΑΠΑΕΙ; (Ο κύκλος της βίας)

Βλέπουμε πολλές γυναίκες που έχουν πέσει θύματα βίας και μάλιστα χρόνιας και έντονης κακοποίησης να αναρωτιούνται αν όντως ο θύτης δεν τους αγαπάει και φαίνεται  αφενός να μην κατανοούν απόλυτα το βαθμό της σοβαρότητας της κατάστασης, αφετέρου να υποτιμούν τον κίνδυνο για τη σωματική και ψυχική τους ακεραιότητα στο μέλλον. Μπορεί τα περιστατικά βίας να διαδραματίζονται καθημερινά και για χρόνια, μπορεί οι γυναίκες αυτές να έχουν προβεί ακόμα και σε καταγγελίες, να έχουν δεχτεί συμβουλευτική, να έχουν φιλοξενηθεί σε ξενώνες φιλοξενίας γυναικών θυμάτων βίας, να μην έχουν παρόλα αυτά σιγουρευτεί πως ο θύτης δε φέρεται έτσι από «αγάπη», ούτε να έχουν πειστεί για το ότι δε φταίνε οι ίδιες για τη βίαιη συμπεριφορά του. Στους  Ξενώνες ακούμε πολύ συχνά γυναίκες να αναρωτιούνται αν ο σύντροφός τους τις αγαπάει, να είναι σίγουρες πως αυτά τα κάνει επειδή και οι ίδιες τον προκαλούν, να θέλουν να γυρίσουν πίσω στο κακοποιητικό περιβάλλον ούσες σίγουρες πως δε θα ξανασυμβεί, επειδή ο θύτης τις έχει διαβεβαιώσει και να νιώθουν ακόμα πως αγαπούν και νοιάζονται το σύντροφό τους με τον οποίο έχουν περάσει «τόσο όμορφες στιγμές». Φράσεις όπως- «ε, εντάξει δε με έδερνε και κάθε μέρα», «είχαμε και ωραίες στιγμές τόσα χρόνια», «αποκλείεται να μη μ’ αγαπάει», «δεν το έκλεινα κι εγώ το στόμα μου, είμαι γλωσσού μου λέει η πεθερά μου», «δε θα το ξανακάνει, έχει καταλάβει το λάθος του»-ηχούν στα αυτιά μας σχεδόν σοκαριστικές. Το 1/3 τελικά γυρίζει στο κακοποιητικό περιβάλλον. Μεγαλύτερη αδυναμία και μη ρεαλιστικές πεποιθήσεις φαίνεται «παραδόξως» να εκδηλώνουν οι γυναίκες με τη σοβαρότερη και χρονιότερη βία. Βάζουμε το παραδόξως σε εισαγωγικά, γιατί όλο αυτό εξηγείται από τον κύκλο της βίας στον οποίο εγκλωβίζεται η γυναίκα και αδυνατεί να δει καθαρά τι συμβαίνει.

Οι φάσεις  του κύκλου της βίας:

• Δημιουργία έντασης: Σ τη φάση αυτή υπάρχουν μικρά και συχνά περιστατικά έντασης, μικροαπειλές, σπρωξίματα, προσπάθεια απομόνωσης του θύματος από το οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον και απόδοση των ευθυνών στο θύμα. Το θύμα ζει σε καθεστώς φόβου, παραβλέπει τις ανάγκες του και κάνει ότι μπορεί για να κατευνάσει την ένταση θεωρώντας ότι μπορεί να βελτιώσει την κατάσταση. Η φάση αυτή μπορεί να κρατήσει ακόμα και χρόνια.
• Έκρηξη: Είναι το στάδιο που ο θύτης ξεσπά βίαια, μπορεί να σπάσει πράγματα ή να τραυματίσει το θύμα. Πολλές φορές η ίδια η γυναίκα προκαλεί το ξέσπασμα, γιατί δεν αντέχει την αναμονή στη φάση της έντασης και θέλει να αποφορτιστεί.
• Ρομαντική Περίοδος: Εδώ ο θύτης δηλώνει μετάνοια, υπόσχεται πως δε θα το ξανακάνει, εκλιπαρεί για συγχώρεση, μπορεί να κάνει δώρα και να πει λόγια αγάπης στη σύντροφό του. Είναι κάτι σαν μήνας του μέλιτος που μπορεί να διαρκέσει εβδομάδες έως και μήνες ώσπου το θύμα να πειστεί για την αλλαγή και να σιγουρευτεί για την επιλογή του να μείνει στην κατάσταση. Στην πραγματικότητα είναι απλά μια τακτική χειραγώγησης που δίνει τον έλεγχο στο θύτη και ο κύκλος αρχίζει πάλι από την αρχή…

Είναι φανερό πώς μπορεί μια γυναίκα να εγκλωβιστεί σε όλο αυτό αν κάτι δε «σπάσει» τον κύκλο. Γίνεται ακόμα δυσκολότερο με το χρόνο, γιατί επιπλέον γίνεται βίωμα και συνήθεια, γίνεται ακόμα δυσκολότερο όταν δεν υπάρχει ενημέρωση και υποστηρικτικό περιβάλλον, γίνεται ακόμα δυσκολότερο όταν συνυπάρχει χαμηλό νοητικό δυναμικό ή κάποια ψυχική διαταραχή.

ΟΜΩΣ, υπάρχει λύση, είναι σημαντικό όλες οι γυναίκες να το ξέρουν αυτό. Με ενημέρωση, με την κατάλληλη στήριξη και με προσπάθεια, κάθε γυναίκα μπορεί να σπάσει το φαύλο κύκλο. Γιατί κάθε γυναίκα ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΜΟΝΗ και ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ  Η ΜΟΝΗ.

Ξενώνας Φιλοξενίας Γυναικών Θυμάτων Βίας Δήμου Τρίπολης

Καραθανάση Όλγα-Παναγιώτα, Ψυχολόγος  Ξενώνα