Μίκης Θεοδωράκης, Ήρωας της Κρήτης. Ο φίλος της Αρκαδίας
(Τρίπολη, Λεβίδι, Μαίναλο, «Ρουμάναγα», Ζάτουνα).
O Mίκης Θεοδωράκης γεννήθηκε στη Χίο το 1925. Ο πατέρας του καταγόταν από το χωριό Γαλατά κοντά στα Χανιά της Κρήτης. ΄Ηταν ανώτερος δημόσιος υπάλληλος που μετατίθετο οικογενειακώς σε πολλές ελληνικές πόλεις. Ο Μίκης ταξίδευε μαζί τους. Σ τ η ν Τ ρ ί π ο λ η ή τ α ν σ τ α 1 9 3 9 – 1 9 4 3. Σ τ ο Ω δ ε ί ο τ η ς Τ ρ ί π ο λ η ς ά ρ χ ι σ ε ο Μ ί κ η ς τ ι ς μ ο υ σ ι κ έ ς σ π ο υ δ έ ς μ ε μ α θ ή μ α τ α π ι ά ν ο υ.
Με τον Μίκη γνωριστήκαμε στην Τρίπολη το απόγευμα της Δευτέρας 28ης Οκτωβρίου 1940 στην παλλαϊκή συγκέντρωση που έγινε για τον Πόλεμο. Είμαστε και οι δυο μέλη στην οργάνωση ΕΟΝ του Μεταξά. Εγώ όχι από ιδιαίτερο ενδιαφέρον γι΄ αυτήν την οργάνωση. Προτιμούσα τον προσκοπισμό (που τότε είχε διαλυθεί στον τόπο μας). Ωστόσο ευχαριστήθηκα όταν μ΄ έστειλαν πριν τον πόλεμο σε εκπαιδευτήριο ανεμοπορίας κοντά στο Βελeστίνο με εκπαιδευτή τον αυστριακό αεροπόρο Georg Peske. Μου άρεσε ;καθώς ήθελα να γίνω ΄Ικαρος. Στη διάρκεια του πολέμου πρόσφερα υπηρεσία στα γραφεία της ΕΟΝ υπό τύπον πολιτικής επιστράτευσης. Το καλοκαίρι του 1941 υπό κατοχή, πρότεινα στο Μίκη και ήρθε μαζί με τον αδερφό του Γιάννη στο διώροφο <πύργο> του πατέρα μου. |Μην ξαφνιαστείτε με τον όρο αυτό στους αμπελώνες της Μαντίνειας και το μικρότερο εκεί καλύβι <πύργο> το λένε]. Ο «πύργος» στο δραγασιό Ρουμάναγα κοντά στο χωριό Λουκά. Από εκεί συχνά κάναμε ορειβασία στο όρος Μαίναλο, ιδιαίτερα στον Αϊντίνη πάνω από το Ροϊνό. Μάλιστα ο Μίκης (μου είπε ένας φίλος) αναφέρει μάλλον αυτές τις ορειβασίες, στο βιβλίο του στους «Δρόμους του Αρχαγγέλου». Ο Μίκης εμπνεύστηκε ένα ποιηματάκι, που άρχιζε όσο θυμάμαι με τα λόγια: «Το βουνό το ψηλό μας καλεί και κει πάνω αιώνια θα ζει η ελευτεργιά στο βουνό, στο βουνό πεθαίνει η σκλαβιά».
Το είχε μελοποιήσει και το τραγουδάγαμε. Ο Μίκης το μόνο μουσικό όργανο που είχε τότε μαζί του ήταν ένα μικρό πήλινο, που αν θυμάμαι το έλεγαν «οκαρίνα».
Κατεχόμενοι τώρα (1941) σκεπτόμουν να φύγω για την Μέση Ανατολή. Ο αδερφός-μου μου έλεγε μη φύγεις, θα γίνει εδώ αντάρτικο. Ωστόσο εγώ δεν μεταπείστηκα και συνεννοήθηκα με ένα Τριπολιτσιωτάκι, τον Γιώργο Σαρρήμ να φύγουμε για την Αίγυπτο. Συνεννοηθήκαμε με μια οργάνωση. Ο Σαρρής έφυγε πρώτος για την Αθήνα. Ακολούθησα σε λίγες μέρες κι εγώ με το ποδήλατο. Στην Αθήνα δεν κατόρθωσα να βρω το Σαρρή. ΄Εχασα την επαφή και με την οργάνωση. Ο Σαρρής είχε φύγει! (Μου έκλεψαν και το ποδήλατο).
Δεν γύρισα στην Τρίπολη. ΄Εμεινα πια στην Αθήνα. Εκεί είχα την τύχη να γνωρίσω τον γεννημένο στη Ρωσία Γεώργιο Kανδύλη (1913-1995) πολεοδόμο, μετέπειτα παγκοσμίου κύρους. ΄Εμαθα από αυτόν πολλά. Σημαντικό που επηρέασε τη ζωή μου είναι α) το ότι με καθοδήγησε στις μελλοντικές σπουδές μου, και β) το ότι με κατήχησε στο ΕΑΜ (το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο). (Ότι είχε ιδρυθεί στις 27 Σεπτεμβρίου 1941 σε μυστική σύσκεψη από κόμματα της αριστεράς με πρωτοβουλία του ΚΚΕ, αφού απέτυχε η προσπάθεια συμμετοχής των άλλων συντηρητικών κομμάτων για σύμπραξη! ΄Επρεπε να δημοσιευτούν μετά τον πόλεμο τα αρχεία της Wehrmacht για να μας πληροφορήσουν ότι [ο στρατιωτικός βραχίονας του ΕΑΜ] ο ΕΛΑΣ ο Ελληνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός], ήταν η πιο σημαντική αντιστασιακή οργάνωση. Ο Γ. Κανδύλης μου είπε: ένταξή σου στο ΕΑΜ είναι καθήκον τώρα απέναντι στη σκλαβωμένη πατρίδα μας. Όμως πρόσθεσε η σύμπραξη αυτή ζητάει και θυσίες, όταν σε λίγο θα αρχίσει και πολεμική σύγκρουση. Οργανώθηκα αμέσως στο ΕΑΜ και σε μια τριμελή (μυστική) ομάδα, της οποίας ένα μέλος είχε επαφή με ανώτερο μέλος της οργάνωσης. ΄Ένα μέλος από τα τρία της ομάδας μας ο Αριστείδης Δουρόπουλος, καταγόμενος από τα Δολιανά Αρκαδίας στη διάρκεια της ένοπλης αντίστασης εκτελέστηκε. Δεν άργησα κι εγώ να περάσω από το ΕΑΜ στον ΕΛΑΣ Πελοποννήσου.
Βρισκόμουν στην Αθήνα, όταν στην υπό ιταλικήν κατοχήν ευρισκόμενη Τρίπολη στις 25 Μαρτίου 1943, έλαβε χώρα μεγάλη αντιστασιακή εκδήλωση. Η συγκέντωση έγινε στην πλατεία ΄Αρεως με μεγάλη συμμετοχή. Κατατέθηκε στεφάνι στο Μνημείο Προκριτων από την Ελένη, κόρη Γεωργίου Μπακογιάννη από την Ντόριζα και άλλο από το Μίκη σύμφωνα με έναν πατριώτη. Οι Ιταλοί συνέλαβαν πολλούς. Μεταξύ τους τον Θεοδωράκη, τον οποίον έδεσαν με βαριές αλυσίδες, τον χτύπησαν και ξαναχτύπησαν, γιατί όπως έγραψε και ο ίδιος βάρεσε ένα Ιταλό αξιωματικό. Μαζί του δε φυλακισμένος ήταν και ο συμαθητής του [Γιάννης] Μποτόπουλος. Ο Μποτόπουλος λέγεται ότι είχε κρυφά όπλο επάνω του και κινδύνευε εάν του έκαναν έλεγχο οι Ιταλοί. Ο Μίκης βρήκε τη λύση : Πήρε αυτός το όπλο, το έκρυψε πάνω του και ζήτησε από έναν Ιταλό να τον πάει στο αποχωρητήριο. Μόλις έκλεισε η πόρτα πίσω του πέταξε προσεκτικά το όπλο από το παράθυρο.
Το 1943 στην Τρίπολη ο Μίκης παρουσιάζει για πρώτη φορά σε κοινό έργο του. Τον ίδιο χρόνο οργανώνεται στο ΕΑΜ. Στην Τρίπολη επίσης λίγο αργότερα παρουσιάζει το εκκλησιαστικό χορωδιακό έργο για 4φωνη ανδρική χορωδία πάνω στο τροπάριο της Κασσιανής Ναι! Την Τρίπολη την συμπάθησε ο Μίκης, -όπως έχω ακούσει και από άλλους. Σε όλη την περίοδο της Αντίστασης δεν είχα καμία επαφή με τον Μίκη Θεοδωράκη. Μάλλον θα βρισκόταν στην Αττικοβοιωτία συνδεδεμένος με τις οργανώσεις μας. Πιθανολογώ ότι ήταν στην Καλλιθέα. Γνωρίζω μόνο το εξής : ο συναγωνιστής φιλόλογος Πάνος Λαμψίδης (ψευδώνυμο «Φωτεινός»), ο οποίος ήταν πολιτικό στέλεχος της ΕΠΟΝ (Ενιαίας Πανελλαδικής Οργάνωσης Νέων) Αιτωλοακαρνανίας είχε γράψει τον ύμνο του ΕΛΑΝ (Ελληνικού Λαϊκού Απελευθερωτικού Ναυτικού) : Aπ΄την Αντίκυρα φουντώνει ο Ζαχαριάς και ξεμακραίνει το Ελανίτικο καράβι θαλασσομάχοι εμείς της λευτεριάς ……… Το τραγούδι αυτό μελοποίησε ο Θεοδωράκηκς. Είναι από τα λίγα που γνωρίζω όλη αυτή την εποχή.
Εγώ έμεινα στην Αθήνα και προετοιμαζόμουν να σπουδάσω. Όμως η οικογενειακή μου παράδοση σε συνδυασμό με τη συμμετοχή μου στο Εαμικό κίνημα μ΄έσπρωξαν και εντάχτηκα στον ΕΛΑΣ (τον Ελληνικό Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό). Η συμμετοχή μου αυτή είναι ό,τι τιμιότερο έχω σ΄αυτή τη ζωή). ΄
Ομως το τότε κράτος χωρίς καμιά έρευνα ή δίκη για τυχόν παράνομη πράξη μου, μόνο και μόνο γιατί ήμουν εντεταγμένος στον ΕΛΑΣ, εντεταγμένος για να λάβω μέρος στον αγώνα εναντίον των κατακτητών Γερμανών, Ιταλών, και Βουλγάρωνμ με φυλάκισε στο κολαστήριο της Μακρονήσου. Εκεί μου ζήτησαν να υπογράψω δήλωση (αδιανόητο) αποκήρυξης του κομμουνισμού απαράδεκτη για ένα πολιτισμένο κράτος και ιδίως την Ελλάδα τόσων φιλοσόφων .. Τώρα ομολογώ δημοσίως ότι αμάρτησα και μάλιστα βαριά, το πιο μεγάλο λάθος στη ζωή μου! Δεν άντεξα στο ξύλο και στη φάλαγγα. Ναι! Δεν άντεξα και υπόγραψα. ΄Όμως οι αλφαμίτες [και ο τότε Ιωαννίδης, (ο μετέπειτα χουντικός) δεν ικανοποιήθηκαν «Καπετάν-Ταϋγετε! [΄Ετσι μου είπαν κοροϊδευτικά. Καμιά σχέση δεν είχαν μ΄αυτό το βουνό] και πρόσθεσαν τόνα σου πόδι τόχεις ακόμα στον τάφο. Να μας πεις τα ονόματα των συντρόφων σου, τους απαντάω : «Τους συντρόφους μου τους ξέρετε : Είναι όλοι όσοι μένουμε στην ίδια σκηνή…» «Όχι μου λένε είναι κι άλλοι» «Δεν έχω άλλους…» Αυτοί, ποιος ξέρει, θα με είχαν παρακολουθήσει με όσους άλλους έκανα συντροφιά. «΄Οχι έχεις», και άρχισε πάλι η φ α λ α γ γ α : Σε ξαπλώνουν κάτω οι αλφαμίτες. ΄Ενας σε κρατάει σταθερά στο έδαφος από το κεφάλι. Τα δυό σου πόδια τα περνάνε από αορτήρα (λουρί) όπλου και δυο τον κρατάνε ψηλά, ενώ ένας άλλος σε χτυπάει αλύπητα στα πέλματα «Μίλα!». Πού βρήκα αυτή τη δύναμη και άντεξα; Λέω στον εαυτό μου [Βέγα] το τομάρι σου το κάνεις ό,τι θέλεις. Όμως δεν μπορείς να εκθέσεις σε κινδύνους συναγωνιστές σου. Αυτή η αποφασιστικότητά μου με έσωσε ψυχικά μειώνοντας την πρώτη μου αμαρτία. Όμως για καιρό ήμουν ένα σαράβαλο. Ο εγκέφαλός μου είχε διαταραχτεί. ΄Ηταν σαν έν ας σπασμένος καθρέφτης σε χίλια – μύρια κομματάκια Γυρνώντας στη σκηνή μου είχα ξεχάσει τα ονόματα των φίλων μου. Κάτι απόμεινε μέχρι σήμερα, όπως και το πρήξιμο δεξιού ποδιού…
Ο Μίκης Θεοδωράκης επίσης έλαβε μέρος στην Εθνική Αντίσταση. Στρατεύτηκε και στα Δεκεμβριανά 1944 (που είναι γνωστό ποιοι και γιατί έγιναν). Συμμετείχε στον 1ο Λόχου του 1ου Τάγματος του εφεδικού ΕΛΑΣ. Ο Μίκης θεοδωράκης πρώτα εξορίστηκε στην Ικαρία το 1967 και για δεύτερη φορά 1948-1949). Το «θηρίο» δεν έπαψε να μελετάει και να δημιουργεί. Μετά ήρθε στη Μακρόνησο, όπου και ξανα-. συναντηθήκαμε. Ο Μίκης ήρθε στο Τάγμα μου (το Α΄), να με συναντήσει. (Ο Μίκης ήταν στο (Β΄) Τάγμα κρατουμένων. Θυμάμαι πήρε το μπλόκ που σχεδίαζα και σχεδίασε ένα μέγαρο για τις συναυλίες του. Νομίζω ότι έτυχε να σχεδιάσει ένα αντίστοιχο κτήριο στο Σίδνευ της Αυστραλίας. Αργότερα έμαθα ότι ο Θεοδωράκης είχε βασανιστεί στο Μακρονήσι, σε σημείο που είχε παραμορφωθεί. Είχε έρθει και ο πατέρα του να τον επισκεφτεί. ΄Ηταν κλινήρης και δεν τον γνώρισε. ΄Ακουσα ότι και ο πατέρας Θεοδωράκης ήταν δραστήριος άνθρωπος : ΄Ηδη το 1912 είχε πάει και πολέμησε τον Ά΄ Βαλκανικό Πόλεμο για την εκπόρθηση του οχυρού Μπιζάνι στα πρόθυρα των Ιωαννίνων. Μετά έφτασε και έγινε ανώτερος δημόσιος νομαρχιακός υπάλληλος. Φαίνεται ότι δεν ήταν «ημέτερος» γιατί ταλαιπωρήθηκε μετατιθέμενος αδιάκοπα από πόλη σε πόλη : Μυτιλήνη (1925-1928), Σύρος και Αθήνα (1929), Γιάννενα (1930-1932), Αργοστόλι (1933-1936), Πάτρα (1937- 1938), Πύργος (1938-1939), Τρίπολη (1939-1943), Αθήνα (1943). Ο Μίκης βέβαια πάντοτε μαζί… Στο Μακρονήσι ξανασυναντηθήκαμε και με τον Πάνο Λαμψίδη. Πόντιο φιλόλογο. Η συντροφιά του και οι συζητήσεις μαζί του γλύκαιναν την εκεί παραμονή.
* Απολύθηκα από το Μακρονήσι το 1952. ΄Εκτοτε σπουδές, επαγγελματική απασχόληση. Και πάντοτε να σου ζητάνε Πιστοποιητικό Κοινωνικών Φρονημάτων. Ούτε δίπλωμα οδηγού δεν μπορούσες να βγάλεις. Ούτε διαβατήριο. Χάρη στα μέσα ενός καλού ξαδέλφου ταξίδεψα στη Γερμανία. Εκεί μια ομάδα Ελλήνων είχαν συνάντηση με τον Θεοδωράκη. Θα τους ερμήνευε το ποίημα του Σεφέρη που μελοποίησε τραγούδι [που τραγουδήθηκε και όταν πέθανε]. Δυστυχώς δεν κατάφερα να πάω λόγω υποχρεώσεων στη Τechnische Hochschule. Η καταιγίδα της Χούντας μ΄έκανε να στραφώ για παρηγοριά στην μουσική του Μίκη. Είχα ταραχτεί και αντί για προσευχή σιγοτραγουδούσα (και δάκρυζα).
Της δικαιοσύνης ήλιε νοητέ
και Μυρσίνη εσύ δοξαστική
Σας παρακαλώ μην ξεχνάτε τη χώρα μου.
Σημειώστε ότι ο πρώτος στίχος ανήκει σε ΄Υμνον Χριστουγέννων του Ρωμανού του Μελωδού, 6ου αιώνα μ.Χ. Ο δε δεύτερος στίχος σχετίζεται με αρχαία συνήθεια στην Αντιόχεια να στεφανώνουν τους νικητές με μυρτιά (όπως στην Ολυμπία με ελιά). Βέβαια το δίστιχο προέρχεται από ποίημα του Ελύτη, που συνδυάζει παλαιότερα με σύγχρονα στοιχεία του ελληνισμού. Όπως ακριβώς ο μεγάλος Ρίτσος εμπλούτισε με αρχαία γεγονότα το ποίημά του Ρωμιοσύνη, που έκανε πάλι ο Θεοδωράκης τραγούδι.
Σημειώνεται ότι ο Μίκης Θεοδωράκης ξεκίνησε με «κλασσικές σπουδές». Και κλασσικές μορφές είχαν τα πρώτα του μουσικά έργα. Μετά το 1960 περνάει στο χώρο του Τραγουδιού. Υιοθετεί στα τραγούδια λαϊκούς ρυθμούς, λαϊκά όργανα, λαϊκούς τραγουδιστές και την ποίηση των κορυφαίων εκπροσώπων της γενιάς του (: Γ. Π. Τσαμπράς), ποιητών εμπνεόμενων από έργα παλαιών δημιουργών του Ελληνισμού, της Ρωμιοσύνης.
Στο έργο του Μίκη Θεοδωράκη βλέπεις να επιλέγει ποιήματα για μελοποίηση που σχετίζονται με τη βυζαντινή παράδοση (Ελύτης), όμως πήγαινε και στην αρχαιότητα (Ρίτσος). Αυτό για να τονιστεί η συνέχεια του Ελληνισμού, της Ρωμιοσύνης (: ο τίτλος του ποιήματος Ρίτσου). Βέβαια στα χρόνια της Χούντας το έργο του είναι αντιστασιακό και αντιχουντικό (δημιουργικό ως άλλος Ρήγας Βελεστινλής). Το έργο του Μίκη δεν είναι πέλαγος, είναι ωκεανός. Και πάει και πέρα από όλους τους ωκεανούς, κάνοντας πάμπολλες συναυλίες «σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης διαδίδοντας μέσα από αυτό το μήνυμα για τα όσα συμβαίνουν στην Ελλάδα» (Ε.Π. Τσαμπράς). Σκέπτεται δε όπως ο Γιάννης Ρίτσος (1909-1990), που ήταν ο ποιητής ολόκληρου του έθνους μας και της οικουμένης, όπου επίσημα αναγνωρίστηκε (: Μαδνόλης Κορνήλιιος), έτσι και ο Μίκης Θεοδωράκης. Ιδιαίτερα αυτός ήρθε σε άμεση επαφή με τόσα έθνη της υφηλίου. Πέρα απ΄τις ευρωπαϊκές χώρες δίδαξε τα τραγούδια του στον Καναδά και στις Ηνωμένες Πολιτείες, ιδιαίτερα στις χώρες της Νότιας Αμερικής και στην Κούβα. ΄Εδωσε πάρα πολλές συναυλίες σε όλα τα πλάτη και τα μήκη της γης, έφτασε και στα Ιμαλάϊα. Σκέφτομαι ότι σε απόμακρες χώρες πρώτη φορά θα άκουσαν
10
τη λέξη Ελλάδα και ΄Ελληνες. Παράλληλα δε έστελνε το μήνυμα τι συνέβαινε στην Ελλάδα.
Οι πολλές ασχολίες που είχα (και έχω) εμπόδισαν την τακτική επικοινωνία μου με τον Μίκη Θεοδωράκη. Ωστόσο κατεβαίνοντας στην Αθήνα τον επισκέφτηκα στο σπίτι του, που διάλεξε όχι τυχαία από εκεί να φαίνεται ο Παρθενώνας (!). Μια άλλη φορά στο Βραχάτι Κορινθίας. Συχνά με καλούσε σε συναυλίες του. Θυμάμαι σε μια εκδήλωση στη Ζάτουνα. Σε μια συναυλία του στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών : Πρόσκληση για μένα και την συμβία μου, επ΄ευκαιρία και της μελοποίησης εκτός άλλων και ποίημα του φίλου μας στην Τρίπολη (καταγόμενου από το Ανάπλι) Γεωργίου Κουλούκη. Αλλά η πλέον σημαντική χειρονομία του Μίκη να παρευρεθούμε σε συναυλίες του στο εξωτερικό πάλι εμού και της συμβίας μου μάλιστα με όλα τα έξοδα πληρωμένα : α) Πήγαμε στα Σκόπια, μάλλον προσκεκλημένοι του εκεί Προέδρου Κίρο Γκλιγκόρωφ. Το ακροατήριο εξαιρετικά ενθουσιασμένο, παρόντες και πολλοί ΄Ελληνες. Πολλοί μας συνάντησαν νοσταλγοί της Ελλάδας. Οι πλείστοι είχαν καταφύγει μετά τον Εμφύλιο Πόλεμο (1946-1949), αλλά αποκλεισμένοι βάσει διατάξεων του Ελληνικού Δημοσίου.
Aλλά ένα ταξίδι σε κράτη της κεντρικής Ευρώπης έμεινε ανεξίτηλα στη μνήμη μας! Πρώτος σταθμός το Λουξεμβούργο. Εκεί το βράδυ παρακολουθήσαμε την πρεμιέρα της νέας τότε όπερας «Ηλέκτρα» του Μ. Θεοδωράκη. Μετά στη Γερμανία
Στην πόλη Βαϊμάρη στην παράσταση του έργου του « Μήδεια». Την επόμενη μέρα Κυριακή 7 Μαϊου 1995, ένα 24ωρο πριν από την 50η επέτειο για το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου στον τόπο του ολοκαυτώματος του Μάουτχάουσεν (Maouthausen) της Αυστρίας. Τη μέρα αυτή η Μαρία Φαραντούρη ερμήνευσε τη μπαλάνα του Θεοδωράκη, έναν ΄Υμνο στη ζωή και στον άνθρωπο σε ποίηση του Ιάκωβου Καμπανέλλη, που είχε στον ίδιο τόπο βασανιστεί.
* Και τίθεται το ερώτημα : ΄Εζησε 95 χρόνια. ΄Ολες του οι πράξεις ήταν άραγε καλές και άγιες; Ουδείς θνητός αναμάρτητος. Ωστόσο για τα 95 έτη του βίου του τα δάχτυλα ενός χεριού του φτάνουν για να μετρηθούν τα σφάλματά του, απ΄ό,τι θυμάμαι : α) Το πρώτο σφάλμα του Μίκη Θεοδωράκη υπήρξε η συνεργασία του με τη Νέα Δημοκρατία από τον Οκτώβριο 1989, Βουλευτής της, δις Υπουργός της στην Κυβερνηση Κ. Μητσοτάκη. Δεν κατανοείται αυτή η τακτική ενός συναγωνιστή. β) Ενδιάμεσα ένας πατριώτης μας, Τριπολιτσιωτάκι, αρχαιολόγος καλός του φίλος, λίαν δεξιός, έκρυψε στο σπίτι του τον καταδιωκόμενο για καιρό από την Ασφάλεια Μίκη. ΄Οταν όμως μετά από χρόνια ο πατριώτης μας έγινε ΄Εφορος Αρχαιοτήτων σε μακρινό νησί του Αιγαίου παρακάλεσε τον Μίκη να ζητήσει από την τότε γνωστή του Υπουργό Πολιτισμού του ΠΑΣΟΚ να μεταφερθεί στην Αθήνα, αγνόησε ο Μίκης το αίτημά Του. *
Και ερχόμαστε στο τελευταίο και βαρύτερο σφάλμα του. ΄Ελαβε μέρος (τον έφεραν) στη μεγάλη διαδήλωση στην Πλατεία Συντάγματος. Διαδήλωση εναντίον της [τόσο συμφέρουσας την Ελλάδα, παράλληλα και τα Βαλκάνια & την Ειρήγνη] Συμφωνίας των Πρεσπών.- Σημειώνεται ότι στη διαδήλωση αυτή συμμετείχαν και Χρυσαυγίτες. Ξεκινώντας δε ο Μίκης Θεοδωράκης το λογύδριό του απευθύνθηκε στο πλήθος με την προσφόνηση … «συναγωνιστές»!
* Ωστόσο τίποτα δεν μέτρησε αρνητικά εις βάρος του από τα παραπάνω, ούτε προς στιγμήν. Καθώς η αποδοχή του ήταν ενιαία. Αυτό το έδειξε η ενότητα ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ. ΄Ολων των Ελλήνων αδιακρίτως πολιτικών τάσεών του γύρω από το φέρετρό του χωρίς άλλο προηγούμενο στην ιστορία μας των νεώτερων χρόνων. Ναι! Ξεπεράσαμε τους προγόνους μας. Διαβάστε παρακάτω και κρίνετε. Ναι! εκ μέρους όλων των Ελλήνων κάθε ηλικίας αποχαιρέτησε τον Μίκη Θεοδωράκη η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου.
Στην Επανάσταση του 1821 ανάμεσα στους καλούς καπεταναίους αναδείχτηκε ένας Πελοποννήσιος πρώτος΄ Τότε στρατιωτικοί και πολιτικοί ήσαν σταθερά αντίπαλοι. Οι πολιτικοί δεν δέχονταν να αφήσουν την εξουσία στους πολεμιστές. ΄Ενας απ΄αυτούς ήταν ο Ιωάννης Κωλέττης (1773-1847) Ηπειρώτης (τέως γιατρός του Μουχτάρ Πασά Αλή
13
Μπεϊζάντε, γιός του Αλή Πασά). Είναι απίστευτη η αντίθεσή του (μάλλον το μίσος του εν ώρα πολέμου για έναν από τους σημαντικότερους καπεταναίους, μάλλον τον σπουδαιότερο. Ακόμα και 20 χρόνια μετά την Επανάσταση όταν ήταν Πρωθυπουργός (1844-1847) εκμυστηρευόταν «Ναι στα 1823 έπρεπε να τον είχαμε σκοτώσει, αντί να τον κρατάμε στο μοναστήρι στην ΄Υδρα!» Φαντάζομαι ότι αντιληφτήκατε περί τίνος πρόκειαι : Ναι για τον Θεόδωρον Κωνσταντίνου Κολοκοτρώνη (1770-1843) Το Γέρο του Μωριά! *
Παράλληλα οι 96 βρακοφόροι ντελικανήδες πατριώτες του κεκοιμημένου (96 όσα τα έτη ζωής του) μας υπενθύμισαν και υπογράμμισα την Πέμπτη στις 11 Σεπτεμβρίου 2021 τη μέρα της κηδείας του στο Γαλατά Χανίων:
Τον αντρειωμένο μην τον κλαίς
όσο κι αν αστοχήσει.
Κι αν αστοχήσει δυό και τρεις φορές
πάλι αντρειωμένος θάναι!
Βέγας, Αρκάς
Υ.Γ. Βασικό βοήθημα για το ανά χείρας κείμενο η εργασία του Γ. Π. Τ σ α μ π ρ ά. « Θεοδωράκης, Μίκης» : Εγκυκλοπαιδεία Πάπυρος – Larousse – Britanica, τόμος 23 (2007), σελ. 311-316.
Ως προς τον ποιητή Ρίτσο, βλ. ως άνω Εγκυκλοπαιδεία, τόμος 44 (2007), σελ. 654.
22.9.2021 και 24.10.2021 Α.Π.
22 Σεπτ/2021 και 24 Οκτ.
22 Σεπτ. 2021,